به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «مرزبان؛ زندگی‌نامه شهید قرنی» نوشته مشترک آناهیتا حسین‌زاده، حسن چراغلو از مجموعه دانستنی‌های انقلاب اسلامی برای جوانان در سال جاری از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است.
 
حسن چراغلو یکی از نویسندگان کتاب در گفت‌وگو با ایبنا درباره این اثر، بیان کرد: نوشتن این کتاب از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی به من پیشنهاد شد. به دنبال این پیشنهاد، در مراکز و مجموعه‌های پژوهشی مرتبط با حوزه انقلاب،‌ به پژوهش درباره زندگی و فعالیت‌های سپهبد قرنی در زمان پیش از انقلاب و بعد از آن پرداختم. همچنین برای انجام این پژوهش از منابع موجود در مرکز اسناد انقلاب اسلامی و کتاب‌هایی که پیش از این درباره سپهبد قرنی نوشته شده بود، استفاده کردم.
 
وی ادامه داد: کتاب «مرزبان» با زبان ساده اما نه چندان عامیانه، در سه فصل با عنوان‌های «آمال و آرزوها»، «بررسی فراز و نشیب‌های سپهبد قرنی پس از کودتای 28 مرداد» و «43 روز پُر تنش» زندگی، شخصیت و فعالیت‌های سپهبد قرنی را به تصویر می‌کشد. فصل نخست کتاب، ضمن بررسی دوران کودکی، نوجوانی و جوانی سید محمدولی قرنی، نخستین تکاپوهای سیاسی شهید را بازگو می‌کند.
 
این نویسنده افزود: در فصل دوم، تثبیت دیکتاتوری محمدرضا پهلوی و ستیز او با نظامیان میهن‌پرست تشریح شده و نخستین مبارزات سپهبد قرنی با خودکامگی‌های محمدرضا پهلوی، بازداشت و نحوه لو رفتن تشکیلات روایت می‌شود. فصل سوم نیز به توصیف روزهای پُر تنش بعد از انقلاب از 23 بهمن تا 7 فروردین 57 می‌پردازد. در این فصل به دسیسه‌های ضد انقلاب در تخریب چهره سپهبد قرنی که منجر به استعفای وی شد نیز اشاره می‌شود.
 
نویسنده کتاب «مرزبان؛ زندگی‌نامه شهید قرنی» گفت: نحوه شهادت سپهبد قرنی توسط گروهک فرقان، همچنین ناگفته‌های شخصیتی و اخلاقی وی، از دیگر مواردی است که در این کتاب ارائه شده است. در بخش انتهایی کتاب نیز گفت‌وگوهای آرشیوی که پیش از این با برخی دوستان و نزدیکان شهید قرنی انجام شده بود، آمده است.
 
چراغلو با اشاره به اهمیت بیان تاریخ برای نسل‌های سوم و چهارم انقلاب، اظهار کرد: این کتاب در قالب دانستنی‌های انقلاب برای این نسل تدوین شده تا این قشر با فعالیت‌ها و اقدامات افرادی همچون شهید قرنی ارتباط بیشتری برقرار کنند. متن این کتاب به‌گونه‌ای که ضمن ارائه مستندات تاریخی، زبان آن برای نسل جوان مناسب باشد.
 
وی در ادامه درباره نحوه شهادت سپهبد قرنی، توضیح داد: گروهک فرقان در سال‌های نخست انقلاب، افراد بسیاری را به شهادت رساند که یکی از این افراد نیز سید محمدولی قرنی بود. بیان جزئیات ترور از زبان محسن شجاعی، راننده و محافظ سپهبد قرنی که تنها شاهد ماجرا بوده، جنایت و ددمنشی این گروهک را بیشتر آشکار می‌کند.
 
روایت محسن شجاعی از نحوه شهادت سپهبد قرنی به ضرب گلوله حمید نیکنام در کتاب «مرزبان؛ زندگی‌نامه شهید قرنی» اینطور آمده است: «یک روز متوجه شدم یک گروه نقاش به خانه ایشان آمده تا جاهایی از منزل را رنگ کند. به نقاش گفتم: شما که دارید اینجا کار می‌کنید، مواظب باشید که یک وقت در حیاط را باز نکنید. کُلتم کنارم بود و لب حوض نشسته بودم. یکی از نقاش‌ها روی نردبان بود و دیگری هم داشت نقاشی می‌کرد. یک پسربچه هم همراهشان بود که سطل‌ها را تمیز می‌کرد.
تیمسار یک سینی چای آورد. گفتم: اینها که بالا نشسته‌اند، مدام دارند ما را کنترل می‌کنند؛ منظورم کسانی بودند که از بالکن یکی از اتاق‌های هتل واقع در روبه‌روی خانه مشرف بودند. شهید قرنی گفت: تو چقدر به اینها گیر می‌دهی... حدود 8:30 و 9 صبح بود، همینطور که داشتیم چای می‌خوردیم در خانه را زدند، تا من بلند شوم که در را باز کنم، پسربچه‌‌ای که کمک نقاش‌ها بود، بی‌اختیار دوید و در را باز کرد. تا من بیرون برسم، یکی از فرقانی‌ها، اسلحه کلاشینکف را زیر گلویم گذاشت. کُلتم که کالیبر 45 داشت را از من گرفت و با ضربه‌ای خشابش را بیرون پراند و خشاب را گوشه باغچه انداخت و کُلتم را پرتاب کرد طرف دیگر حیاط...
مهاجمین مرا هُل دادند و به‌رویم رگبار بستند، من هم اشهدم را خواندم و به دیوار چسبیدم. فقط مدام می‌گفتم: تو را به خدا به تیمسار کاری نداشته باشید، آدم خوب و خیرخواهی است. گفتند: ساکت شو حرف نزن و بعد داخل خانه دویدند. دو تیر شلیک کردند و سوار موتور شدند و به سرعت از محل رفتند...».
 
نخستین چاپ کتاب «مرزبان؛ زندگی‌نامه شهید قرنی» در 144 صفحه با شمارگان دو هزار و 500 نسخه به بهای هشت هزار تومان در سال 97 از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است.
 
چند سطر درباره شهید سپهبد قرنی
 
سید محمدولی قرنی، نخستین رئیس ستاد مشترک ارتش بوده که پس از کودتای 28 مرداد به‌عنوان رئیس رکن دوم ارتش منصوب شد. وی در سال 37 در پی کشف کودتا علیه رژیم، محاکمه و به سه سال زندان محکوم و از ارتش اخراج شد. قرنی حدود دو دهه بعد در اوج انقلاب بار دیگر وارد کارزار شده و پس از انقلاب به فرماندهی ارتش رسید، ولی به سرعت از کار برکنار شد.
 
محمدولی قرنی چند ماه پس از انقلاب، روز سوم اردیبهشت 58 به ضرب گلوله اعضای گروهک فرقان در خانه‌اش ترور شد. از حمید نیکنام و همفکرانش، به‌عنوان ضارب و عامل ترور نام برده می‌شود. شهید سپهبد قرنی در قم و در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شده است.