به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در سمنان، سیدمحمد ترابی، استاد دانشگاه ملی استرالیا در مراسم بزرگداشت حافظ که عصر روز جمعه 19 مهرماه در خانه تسنیم در دامغان برگزار شد، در ابتدای سخنانش ضمن تحسین شهروندان و فرهنگ دوستانی که در خزان فرهنگ و هنر برای تجلیل و تکریم از بزرگان ارزش قائل شدهاند، گفت: حافظ، حافظ چندین هنر است؛ وقتی یک نقاش به شعر حافظ مینگرد، برداشت خاص خودش را دارد همچنان که یک خطاط و هنرمند هم برداشت خاص خودشان را دارند.
استاد دانشگاه ملی استرالیا افزود: شادروان محمد تجویدی بعضی از صحنههای شعر حافظ را نقاشی کرد اما به قول خودش بعضی دیگر از صحنههای شعر حافظ را تحت هیچ شرایطی نمیتوان نقاشی کرد.
این زبانشناس ایرانی یادآور شد: شاعران وجدان بیدار جامعه هستند و حافظ نیز از این مهم مستثنی نیست و مسائل را با چشمی عقابگونه و ذهنی نقاد و دقیق رصد میکند و یکی، یکی به نقد میکشد؛ بهنحوی که در نقد سمبلها، نمادها و نهادهای اجتماعی موجب حیران آدمی میشود.
ترابی تصریح کرد: اشعار حافظ افزون بر نوازش موسیقایی و سحرآمیزی کلام، فراخوانی برای مهرورزی، دادپروری، رواداری مذهبی و پرهیز از دروغ و بیداد است.
وی افزود: رمزپردازی، رعایت دقیق و ظریف تناسبات هنری در فضای کلی ادبیات، لحن مناسب و شورانگیز شاعر در آغاز شعرها، طنز ظریف و رندانه و جهانبینی حافظ از مهمترین ابعاد هنری در شعر اوست.
استاد دانشگاه ملی استرالیا به صنعت کنتراست و تقابل در شعر حافظ اشاره و بیان کرد: نمیدانم حافظ از کجا و به چه شکل ارتزاق میکرده است؛ با اینکه زرین کوب در کتاب «از کوچه رندان» به توضیح و تبیین مسائل شیراز و وضع اجتماعی آن زمان پرداخته اما باز هم دقیقاً مشخص نیست که حافظ از کجا ارتزاق میکرده و انتقاد تیزبین در شعرش همواره موج میزند.
استاد ترابی گفت: در بخشی از ابیات حافظ مشاهده میکنیم که شاعر با قلدری صحبت میکند و این هنر را در زیر ظرافت کلام، لطافت سخن و واژه چینی بیان میکند به شکلی که هیچ جواهرسازی نمیتواند دانههای جواهر را کنار هم بچیند و جواهر زینتی بسازد.
وی به نمونههایی از نکته سنجی و دقت نظر حافظ اشاره کرد و گفت: هر سنگ و گلی لولو و مرجان نیست؛ بلکه گوهر اگر پاک باشد به لولو و مرجان تبدیل خواهد شد.
این استاد زبانشناس دانشگاه ملی استرالیا به طبع حساس شعرا به عنوان یک وظیفه اشاره و اضافه کرد: طبع حساس شاعر است که قلب و روح آدمی را تکان میدهد.
مسئول راهاندازی مرکز پژوهشهای فرهنگی و هنری دانشگاه دامغان در خاتمه حافظ را مصلح اجتماعی دانست و گفت: حافظ از آن رو که با آفتهای اجتماعی سر و کار دارد یعنی دردها، آسیبها و فسادها را تا اعماق میشناسد؛ بهنوعی جامعهشناس هم هست و انگشت روی نکتههایی گذاشته که درد جامعه است و تا زمانی که دنیا برقرار است و بشر زبان فارسی را میفهمد شاعرِ روز زمان است.
در پایان این مراسم نمایشگاه استاد امیر للهزاده شامل خوشنویسی و نقاشی-خط که در محل خانه تسنیم دامغان برپا شده بود، با حضور سید محمد ترابی افتتاح شد.
نظر شما