خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) اگر فقط یک بار در راسته خیابان انقلاب قدم گذاشته باشید، محال است تبلیغات کتاب‌ها و لوح‌های فشرده آموزش زبان انگلیسی را ندیده یا نشنیده باشید؛ با توجه به اهمیتی که داشتن مهارت زبان‌های خارجی به ویژه زبان انگلیسی در پیشرفت کار و زندگی ما دارد، شاید یکی از معضلات آموزشی این روزهای دانش‌آموزان، دانشجویان و دیگر افراد، یافتن روش یادگیری استاندارد است؛ به گونه‌ای که در صرمت مدت زمان بهینه نتیجه مطلوبی را دریافت کنند.

بی‌شک این معضل بازار خوبی را برای تولیدکنندگان کتاب و محتوای آموزشی همچنین  آموزشگاه‌های خصوصی و دولتی فراهم کرده‌ است؛ اما برخی از افراد با وجود صرف زمان و هزینه برای یادگیری متاسفانه با به کارگیری روش‌های غلط، خستگی و ناامیدی گریبانشان را می‌گیرد و در نهایت آنچه که آموخته‌اند را هم رها می‌کنند. به طور قطع پرداختن به این معضلات می‌تواند به یافتن راهکار در این عرصه کمک کند.

امیر رضایی، مدرس و مولف کتاب در زمینه آموزش زبان انگلیسی و اولین ارایه‌دهنده یادگیری زبان‌های خارجی به روش تی‌.پی‌.آر‌.اس (TPRS) در ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا درباره کتاب جدیدش با عنوان «504with MR.ENERGY» که به تازگی روانه بازار نشر شده است، گفت: همانطور كه از نام كتاب « ٥٠٤ واژه ضروری» می‌توان فهميد، این اثر يكی از مهمترين منابع یادگیری واژه برای درک متون به زبان انگليسی است. همانطور که می‌دانید، ترجمه‌های زيادی از اين كتاب در بازار وجود دارد اما نكته مهمی كه نه تنها در این كتاب  بلكه در اكثر كتاب‌های آموزش واژگان زبان انگلیسی چندان مورد توجه قرار نمي‌گيرد، در اختیار گذاشتن شیوه مطالعه واژگان به مخاطبان است که می‌توان از آن به عنوان یک خلا آموزشی یاد کرد. با توجه به اینکه سال‌ها در زمینه تدریس زبان انگلیسی فعالیت کرده‌ام متوجه وجود یک معضل در این زمینه شدم که شمار کتاب‌هایی که لغت را با برنامه‌ريزی دقیق و كاربردی به دانش‌آموزان آموزش بدهد در بازار کتاب، بسیار کم است.
وی افزود: در اغلب این کتاب‌ها واژگان جدید برنامه یک هفته‌ای دارند یعنی در طول تنها یک هفته در دایره تکرار قرار می‌گیرند و بعد از گذشت طی این مدت زمان با فرض اینکه دیگر از یاد مخاطب نخواهد رفت واژگان جدید را وارد دایره آموزش می‌کنند اما هر فردی اگر تنها یک بار تجربه یادگیری واژگان زبان انگلیسی را داشته باشد به خوبی می‌داند که صرف زمان یک هفته برای ابدی شدن یک واژه در ذهن اصلا کافی نیست. بنابراین مدت زمان اين برنامه‌ريزی نبايد يک هفته باشد؛ بلكه بايد تمامی لغات را  روز به روز و هفته به هفته تکرار شود تا زبان‌آموزان و دیگر مخاطبان در بستری منظم مطالعه کنند. در واقع آن‌ها با مطالعه باید بدانند که در طول روز چه مواردی را باید بخوانند و چگونه همان مطالب را مرور کنند.

وی با اشاره به تالیف کتابی با عنوان «504with MR.ENERGY» گفت: این اثر نتيجه سال‌ها تجربه تدريس است كه با در اختیار گذاشتن برنامه روزانه و نظم در یادگیری به مخاطب تا حد زیادی خيال افراد را درباره این موضوعات راحت می‌كند. نكته بعدی كه جدا از بخش برنامه‌ريزی كه اغلب این كتاب‌ها در آن ضعف دارند، ضعف دیگر در این است که یادگیری واژگان به تنهایی در حافظه امری سخت است. برای مثال لغاتی را امروز شروع به يادگیری می‌‌کنید، احتمال خیلی زیادی دارد که در روزهای آتی برای مثال چند روز آینده واژگان مذکور از یادتان برود. دليل امر این است كه آن واژه یا لغت با هيچ واژه دیگری در ذهن شما به اصطلاح قلاب نشده است. بنابراين يادگيری زماني اتفاق می‌افتد كه واژگان را بتوانيم در ذهن مخاطب قلاب كنيم که این روند خود دارای روش‌های منحصر به فردی است و نیازمند سال‌ها تجربه است. چراکه واژگانی که قرار است به شما کمک کند تا واژگان جدید را به یاد بیاورید خود باید دارای ویژگی‌های خاصی باشند تا در ذهن بمانند.
رضایی گفت: در کتاب «504with MR.ENERGY» تمامی موارد گفته شده حل شده است و با بالاترین میزان یادگیریامیدواری مخاطبان را در امر یادیگری یک زبان خارجی بیشتر می‌کند. لازم به ذکر است یادگیری به روش‌های جدید یکی از موضوعاتی که بسیار نسبت به آن اهتمام داشته‌ام؛ اینکه یادگیری زبان انگلیسی باید با صرف زمان بهینه صورت بگیرد. 

یکی دیگر از روش‌هایی که این مدرس در آموزش زبان انگلیسی از آن بهره گرفته است مکالمه به روش TPRS است وی در توضیح این روش گفت: سال‌ها پيش به اين نتيجه رسيدم كه آموزش زبان انگليسی در ايران به ویژه در زمینه مكالمه دارای ضعف‌هایی است و با مطالعه كتاب‌ها و مقالات متعدد می‌توان به آسانی فهميد كه چقدر اين ضعف‌ها قابل درک است. چهل سال است كه تمام زبان‌شناسان بزرگ دنيا مانند پروفسور نوام چامسكی و استيفن كرشن و بلين ری و بسياري ديگر به این مورد تاكيد می‌كنند كه آموزش زبان دوم بايد درست مانند زبان اول (مادری) انجام شود. حال سوالی پیش می‌آید، آيا زمانيكه ما در حال یادگیری زبان مادریمان بوده‌ایم، والدینمان به ما در ابتدا قواعد یا نکات گرامری را آموزش داده‌اند؟ برای مثال آیا آن‌ها ما را با فعل، فاعل و مفعول آشنا ساخته‌اند؟ در حقیقت ما خود به مرور زبان مادریمان را كشف كرده‌ايم و ياد گرفته‌ايم و هیچگاه تا پیش از شروع سن آموزش به دستور زبان فارسی فکر هم نکرده‌ایم. بنابراین معتقدم نبايد در روند آموزش مكالمه، گرامر هم به طور هم زمان تدريس شود؛ زيرا يادگيری مكالمه با گرامر امری بسيار سخت و زمان‌بر است.

به گفته رضایی تجربه‌ها نشان می‌دهند اگر هم این نوع يادگيری حاصل شود و فرد در نهایت بتواند مکالمه كند، سرعت مکالمه‌اش بسیار کند خواهد بود؛ چراکه همراه با گرامر آموزش دیده است. معمولا این افراد تلاش دارد واژه به واژه جمله‌ها را با درنظر گرفتن گرامر كنار هم قرار دهند. همین امر باعث می‌شود با تعلل صحبت کند و همواره نگران این امر است که دستور گرامری را غلط بیان کند.

وی افزود: TPRS مخفف Total Physical Response Storytelling است، یعنی پاسخ فيزيكی كامل همراه با داستان‌گويی. اين روش پرفسور Blaine Ray که پيشرفته TPR يا Total Physical Response است. در واقع مبدع آن روانشناس مشهور جیمز آشر بود. روش TPR يعنی پاسخ فيزيكی كامل، يكی از اصلی‌ترين مشكلات در يادگيری زبان به ویژه مكالمه را حل كرد. همانطور که می‌دانيد منطق و استدلال در نيم‌كره چپ مغز انجام می‌شود و موضوعات انتزاعی و وابسته به احساس در نيم‌كره راست تحلیل می‌شود. آموزش زبان به دليل ماهيت منطقی خود در نيم كره چپ قرار دارد.

رضایی گفت: در روش‌های متداول چون دانش‌آموزان صرفا ثابت هستند، اغلب آن‌ها پشت ميزهای خود نشسته‌اند و آموزش می‌بینند يا به صورت دو به دو با هم حرف می‌زنند، اما پروفسور جيمز اشر به اين نتيجه رسيد كه اگر  حركت را هم وارد بخش آموزش و يادگيري كنيم و از دانش‌آموزان بخواهيم معانی واژه‌ها را با حركت فیزیکی ياد بگيرند، بنابراین توانسته‌ایم نيم‌كره راست مغز را هم داخل فرايند يادگيری کنیم. بنابر گفته این دانشمند زبان‌آموزان با این روش دو موتوره خواهند شد. 

ارایه‌دهنده روش TPRS در ایران با اشاره به ایراد روش TPR گفت: تنها ايراد TPR اين است كه حرکت فیزیکی دانش‌آموزان و در کل زبان‌آموزان برای یادگیری لغات مستلزم یادگیری جملات دستوری است تا آن فعالیت مورد نظر که به معانی واژگان ارتباط پیدا می‌کند را انجام دهند. مثلا معلم بايد بگويد sit down تا دانش‌آموز بنشيند، jump بپرد، cry گريه كند، listen گوش دهد، run بدود، come بيايد، drink بنوشد و ده‌ها هزار واژه ديگر. تقريبا مي‌شود ٧٠ درصد مكالمه را با جملات امر تدريس كرد اما واضح است تمامی جملات امري نيستند. برای مثال ?do you have a car اين يک جمله  سوالی  است همچنین بسياری از جملات خبری هستند.  لذا روش TPR عاليست اما دانش‌آموز را تا سطح intermediate (حد وسط) آماده می‌كند و تا انتها پيش نمی‌برد.

ناخودآگاه انگلیسی حرف بزنید
وی افزود: اين مشكل باعث شد تا پرفسور Blaine Ray مدل TPRS را بوجود آورد. وی علاوه بر روش قبلی داستان‌گويی را نيز به آن اضافه كرد؛ اين گونه كه ابتدا داستاني گفته می‌شود سپس صدها سوال از خط به خط و واژه به واژه آن داستان پرسيده می‌شود تا نه تنها زبان‌آموزان واژگان جديد را با حركت و در جملات مختلف می‌شنوند و هميشه در يادشان می‌ماند. بلكه مي‌توانند سوال بپرسند، جمله خبری یا امری بگويند و با اين روش تا سطح Advance در مكالمه پيش بروند و مانند يک انگلیسی زبان صحبت كنند. در واقع‌ اين روش می‌تواند مكالمه دانش‌آموزان را متحول كند و كاری كند که در كمترين زمان و به صورت كاملا ناخوداگاه به زبان انگليسی صحبت كنند.