در بخش اول این کتاب با عنوان «ستاره درخشان فطرت» به حقیقت معجزه الهی اشاره شده است و بازگشت و توبه انسان‌های آلوده به گناه را نشانه آفرینش پاک فطرت آنان عنوان می‌کند که با جرقه‌هایی بیدار می‌شود. در این باره آمده است: این‌ها از عمق جانشان به خدای موسی و هارون ایمان آوردند، چرا که به فرعون گفتند: تو فقط در دنیا حکم توانی کرد، یعنی قیامتی هم هست و در آنجا حاکم خداست. این‌ها نه تنها ایمان آورده و بی اختیار به سجده افتادند، بلکه ایمان و ایستادگی خود را نیز اظهار کردند تا حقیقت بر کسی پوشیده نماند، این روش در حقیقت جبران لغزش‌های گذشته بود که باعث گمراهی بعضی‌ها شد، باعث بیدار کردن دیگران هم بشود.
اینکه انسان‌ها در طول تاریخ گذشته و اکنون دنبال پرستش بت‌ها و انواع نشانه‌ها رفتند، چنانکه ویل دورانت مورخ معروف در تاریخ تمدن گفته آمار خدایان ساختگی دست بشر در هندوستان از 30 هزار عدد تجاوز می‌کند. اینکه امروزه کسانی به عرفان‌های کاذب در جهت اشباع درونشان پناه می‌برند، نشانه وجود روح پرستش در خلقت انسان است، منتهی این‌ها راه گم کرده‌اند و دلیل آمدن این همه پیامبران و کتاب‌های آسمانی برای این بود که بشر در استوار ماندن در مسیر فطرت پاکش راه گم نکند.
نویسنده در بخش دوم کتاب با عنوان «چراغ فروزان عقل» به نعمت عقل به عنوان چراغ درخشان و روشنگر برای تشخیص راه سالم از ناسالم، سره از ناسره و حق از باطل اشاره کرده است. بر اساس آنچه در این بخش مطرح شده، خداوند این نعمت را در اختیار انسان قرار می‌دهد تا گناه انحراف خود را به گردن دیگران نیاندازد که این خود برتر از گناه است، چنانکه در قیامت آنگاه که گرفتار عذاب الهی می‌شوند، ناله سر داده می‌گویند: «وَمَا أَضَلَّنَا إِلَّا الْمُجْرِمُونَ» کسی جز مجرمان ما را گمراه نکرد. «فَلَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ»، ای کاش بار دیگر به دنیا بازگردیم و از مؤمنان باشیم؛ که در جواب گفته می‌شود: «دور شوید در دوزخ و با من سخن نگویید، چرا که آن همه چراغ‌های نورانی از جمله چراغ نورانی عقل را برای شما قرار دادم، باز راه انحراف را پیموده‌اید.»
همچنین در بخشی دیگر از این کتاب، هماهنگی بین عقل و دین از نشانه‌ها و ویژگی‌های کمال عقلی عنوان شده است، بدین معنی که اگر در کسی علائم و نشانه‌های عقلی قوی شود دلیل این است که روح دین در وجودش قوی است و اگر ایمان و دین جویی و دین‌خواهی در شخص نیرومند باشد، نشانه قوت نور عقل است. عقل از منظر قرآن کریم از نعمت‌های عظیم الهی است که بهترین وسیله برای شناخت صلاح و فساد، کمالات و زشتی‌هاست و انسان را هدایت و راهنمایی می‌کند.
در بخش سوم کتاب به دلایل و حکمت پیروی انسان‌ها به ویژه امت اسلامی از پیغمبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) اشاره شده که خدای متعال ولایت امت و پیروان دین خود را به ایشان سپرده است تا هم از هدایت‌های نورانی او بهره برده و راه راست را گم نکنند و هم سرپرستی و اداره امت با اوست و این پیام آسمانی قرآن کریم است: «إنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ»؛ سرپرست و ولی شما خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آوردند، همان‌ها که نماز را بر پا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند.
نویسنده در بخش چهارم کتاب به قرآن به عنوان یکی دیگر از چراغ‌های روشنی که خدای متعال برای هدایت و نجات انسان‌ها فرستاده اشاره می‌کند و استراتژی این کتاب آسمانی را بر سه اصل استفاده از عقل و اندیشه، به یاد خدا بودن و او را در همه حال حاضر و ناظر دانستن و پاکدستی و پاکیزه زندگی کردن عنوان می‌کند و معتقد است قرآن بر پایه و اساس اصول فوق، عقیده و طرز فکر، انسان‌ها را در مسیر حق و بر پایه جهان‌بینی الهی هدایت می‌کند، برادری و گذشت، تعاون و همکاری را حاکم، تجاوز به حقوق یکدیگر و ستم بر اقشار مستضعف جامعه را از بین می‌برد. اثرگذاری قرآن بر جان انسان‌های تشنه حقیقت بر کسی پوشیده نیست، قرآن نوری است به راه کمال و فضیلت و کجی‌ها و انحرافات را بر رهروان راه حق شفاف و روشن نشان می‌دهد که هر عاقل و خردمندی می‌تواند بهره‌مند شود.
نگارنده در فصل پایانی، نظام امامت و رهبری را از قرآن و حدیث استخراج کرده و به گستردگی سفره هدایت از جهات مختلف مورد پردازش قرار می‌دهد و نقش رهبران الهی را در کلام نورانی قرآن بررسی می‌کند. آنچه مسلم است بر اساس استدلال عقلی و منطقی و بر مبنای قانون لطف بر بندگان باید چراغ فروزان هدایت انسان‌ها تا پایان نظام عالم در دنیا تداوم پیدا کند تا بشریت در جهت حرکت در راه مستقیم پرستش خالق یکتا و کسب کمالات انسانی دچار انحراف نشود. فلسفه بعثت انبیاء بویژه خاتم پیامبران و انتصاب امامان معصوم به جانشینی رسول خدا بر همین اساس است.
کتاب «راه رستگاری در قرآن و حدیث»، تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی ناطقی در 351 صفحه، شمارگان 3000 نسخه به بهای 30 هزار تومان از سوی انتشارات نسیم انتظار روانه بازار نشر شده است.
نظر شما