رضا بهرامی، مسئول کتاب‌فروشی شعبه کریمخان نشرچشمه در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، درباره تولید محتوای کتاب‌‌محور توسط کتاب‌فروشی‌ها در فضای مجازی، بیان کرد: تولید محتوای کتابی برای کتاب‌فروشی‌ها، قلق‌هایی دارد و درباره نوشتن با رویکرد تجاری و بازار‌یابی در فضای مجازی، حداقل 10 تا 15 کتاب جدی وجود دارد. بنابراین باید تولید محتوا در فضای مجازی را تخصص بدانیم. با توجه به تحول در این عرصه، تولید محتوا درباره «محتوا» یعنی کتاب، عجیب‌تر خواهد شد.  

منبع برای تولید محتوای کتاب‌محور در فضای مجازی اندک است    
وی افزود: درمجموع درباره اینکه چطور درباره کتاب در فضای مجازی تولید محتوا انجام دهیم، خیلی کم در منابع بازار‌یابی نوشته ‌شده‌است.
 
بهرامی با بیان این مطلب که تولید محتوای کتابی، سلیقه‌ای شده‌است، به نقش کتاب‌‌فروشان در این جریان اشاره و عنوان کرد: خود کتاب‌فروشان با ذوق و سلیقه شخصی برای تولید محتوا در فضای مجازی به روایت‌گری دست می‌زنند، بر واژه روایت تاکید دارم؛ چراکه از اتفاقات مرتبط با کتاب در کتاب‌فروشی، روایتی ارائه می‌کنند. این رویکرد، یعنی اینکه ادامه شیوه خشک و سرد معرفی کتاب، بی‌فایده است؛ بنابراین این معرفی به‌شیوه هنرمندان و روایت‌گونه متحول شده‌‌است.  
 
مسئول کتاب‌فروشی شعبه کریمخان نشرچشمه، تولید محتوای کتاب‌محور در فضای مجازی را فعالیت دشواری دانست و گفت: تولید‌کننده محتوای کتاب‌محور در فضای مجازی، ابتدا باید کتاب‌‌فروش باشد و اینکه گفته می‌شود نیروی انسانی برای این فعالیت ضروری است؛ معتقدم این نیروی متخصص باید تجربه کتاب‌فروشی داشته باشد. ابزار‌های کتاب‌فروشی به اصطلاح باید در جیب تولید‌کننده محتوا وجود داشته باشد تا بتواند درباره کتاب برای مخاطب فضای مجازی بنویسد؛ بنابراین بین این حلقه‌ها رابطه‌ تنگاتنگی وجود دارد.  

کتاب‌فروش بهترین گزینه برای تولید محتوای مجازی است
 بهرامی، با بیان اینکه کتاب‌‌فروش بهترین گزینه برای تولید‌محتوای کتاب‌محور است، ادامه داد: کتاب‌فروش به‌دلیل ارتباط و تعامل نزدیک با مشتری، بهترین کارشناس برای تولید محتوای کتاب‌محور در فضای مجازی است. علاوه‌بر‌‌این؛ مگر چند درصد مشتری‌های کتاب‌فروشی کاربر فضای مجازی هستند که استخدام نیروی انسانی، ضرورت داشته باشد؟ شناخت مشتری و کتاب البته تنها ابزار تولید‌کننده محتوای کتاب‌محور برای فضای مجازی نیست؛ بلکه شناخت بازار، داشتن شم نویسندگی متاثر از وضعیت بازار و شناخت مخاطب فضای مجازی، همچنین آشنایی با رسانه‌های فضای مجازی که این فرآیند را جزئی‌تر می‌کند.
 
وی فعالیت کتاب‌فروشان در فضای مجازی را ضرورت دانست و بیان کرد: تولیدمحتوا در فضای مجازی، یکی از لوازم ضروری کتاب‌فروشی است؛ به‌عبارت دیگر ورود به این عرصه جزو گزینه‌های انتخابی نیست که برای داشتن و یا نداشتن تصیم‌گرفته شود. امروزه یکی از ویترین‌های مهم کتاب‌فروشی، فضای مجازی است. فضای مجازی، ویترین ترویجی کتاب‌فروش محسوب و حتما بیشتر از فضای فیزیکی دیده می‌شود.
 
بهرامی افزود: نمایش کتاب از ویترین کتاب‌فروشی مجازی در بهترین حالت علاوه‌بر عنوان و طرح جلد، نام نویسنده دیده می‌شود که باید دعوت‌کننده مشتری باشد. در فضای مجازی نیز این شرایط وجود دارد؛ شکل بصری باید به‌گونه‌ای رعایت شود تا کاربر را برای خواندن شرح عکس تشویق کند؛ البته نکته اساسی همین‌جاست که کاربران با دیدن تصویر کتاب به مطالعه شرح عکس مجاب شوند.   
‌           
پادکست؛ ابزاری قدرتمند برای معرفی کتاب
وی درباره دیگر قالب‌های تولید محتوای کتاب‌محور در فضای مجازی گفت: علاوه‌بر عکس جلد کتاب، تولید پادکست‌های حرفه‌ای، یکی از ابزار‌های مهم تولید‌محتوای کتاب‌محور است. تجربه من نشان داده که تولید این محتوا‌ها در بازار فروش کتاب بسیار موثر است.
 
بهرامی، درباره تاثیر تولید‌محتوای کتاب‌‌محور در فضای مجازی بر بازار کتاب بیان کرد: وجود مثلا دو ویترین واقعی و پنج ویترین مجازی یعنی افزایش فروش. البته یک نکته را نباید فراموش کنیم که تولید محتوای مجازی، اغلب به یک‌ عنوان کتاب تمرکز می‌کند و می‌بینیم گردانندگان چند صفحه مجازی یا تولیدکنندگان پادکست درباره همین کتاب مشغول تولید هستند که در نهایت موجب دیده شدن بیشتر و فروش بیشتر کتاب می‌شود؛ در‌حالی‌که در ویترین‌های واقعی، توجه کتاب‌فروش بین 500 و یا 1000 عنوان کتاب تقسیم می‌شود.

وی با اشاره به دیگر تفاوت‌های تاثیر‌گذاری فضا مجازی و واقعی بر میزان فروش کتاب، افزود: کتاب‌فروشی در فروشگاه واقعی مثلا 1000 نفر را به 300 عنوان کتاب، علاقه‌مند می‌کند؛ در‌حالی‌که محتوای فضای مجازی 1000 نفر را به یک عنوان کتاب علاقه‌مند می‌کند. برای مقایسه میزان تاثیر‌گذاری فضای مجازی بر میزان فروش باید این ملاحظات را در نظر داشت.

مسئول کتاب‌فروشی شعبه کریمخان نشرچشمه ادامه داد: شاید این شکل تولید‌محتوا برای کتاب در فضای مجازی نکته‌ای منفی باشد؛ اما پلتفورم‌هایی که امکان معرفی و مقایسه کالا‌ها را برای کاربر فراهم می‌کند، در رفع این نقص برای معرفی کتاب در فضای مجازی نیز کاربرد دارند. آمازون، گودری و همچنین دی‌جی‌کالا در ایران از این دست هستند. یکی از ویژگی‌های پلتفورم‌ها، توجه و نمایش دیدگاه کاربران برابر با معرفی کتاب است.   
 
بهرامی درباره ورود  نشر چشمه به حوزه تولید محتوا در فضای مجازی بیان کرد: در مجموعه نشر چشمه 19 صفحه در فضای مجازی به‌عنوان ویترین نشر به کاربران محتوا ارائه می‌کنند که 6 صفحه از این تعداد به فروشگاه‌ها اختصاص دارد. بیش از 160 هزار کاربر اینستاگرام مخاطب یکی از این صفحات نشر چشمه هستند که تعداد قابل‌توحهی است.

وی افزود: یکی از دلایل فروش سریع یک یا چند عنوان و یا مجموعه‌ چشمه، تبلیغ و تولید محتوا در فضای مجازی اعم از اینستاگرام و یا کانال تلگرامی است. بین تعداد بیشتر صفحه‌های فضای مجازی و پست‌های مرتبط با تعداد بیشتر مخاطبان واقعی رابطه یک‌به‌یک وجود دارد.