برگزاری جشنوارهها و دورههای مجازی هم گویا نتوانسته است باری از این اوقات فراغت تحمیلی از دوش مردم بردارد. روزهای دشوار در روستاها و مناطق محروم، دشوارتر سپری شد. در همین ایام اما گروههای مردمی بیشتر از چیزی که انتظار میرفت، خوش درخشیدند؛ عدهای بستههای حمایتی توزیع کردند، برخی خدمات فرهنگی ارائه کردند و حتی برخی کوله کوله کتاب جمع کردند، کتابخانهای سیار تشکیل دادند و بار این روزهای بیحوصلگی را از روی دوش مردم برداشتند.
گروه مردمی «یاران عشق» قزوین از همین نهادهاست که در کنار همه فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و خدماتی خود در روزهای شیوع بیماری کرونا پابهپای مردم در صحنه حضور داشت و با نیازسنجی و مخاطبشناسی تلاش کرد تا گامی در جهت خدمت به مردم بردارد؛ تأسیس کتابخانه سیار «یاران عشق» و ارائه خدمات فرهنگی به مردم روستای «آجربند» قزوین از مهمترین خدمات این جوانان در این ایام سخت بوده است.
« آجربند» روستایی محروم در سایه قزوین
آجربند روستایی محروم در نزدیکی مرکز استان قزوین است؛ روستایی که اگرچه کمتر از 10 دقیقه تا شهر فاصله دارد، اما موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن آن در بنبست ارتباطی و دهها دلیل دیگر موجب شده است تا از کمترین امکانات خدماتی و رفاهی نیز محروم باشد.
در این شرایط انتظار وجود کتابخانه و یا حتی یک مرکز کوچک فرهنگی برای برنامهریزی اوقات فراغت کودکان، نوجوانان و حتی زنان این منطقه نیز دور از ذهن مینمود. روستایی با توانمندیهای شگفتانگیز که زیر گوش شهر در حال فراموش شدن است و بسیاری از جوانان و نوجوانان این روستا این روزها در معرض انواع آسیبهای اجتماعی قرار دارند.
اینکه چطور جوانان «یاران عشق» پایشان به «آجربند» باز شد، ماجرای جالبی دارد اما مهمتر از آن تأثیری است که حالا این گروه مردمی روی سبک زندگی ساکنین این روستا گذاشتهاند؛ سبکی که حالا به گفته «سجاد حدودی»، عضو گروه «یاران عشق» حالا روزهای جمعه را برای اهالی این روستا، خاص و متفاوت کرده است.
«حدودی» از نخستین افرادی است که بنیاد «یاران عشق» را در قزوین پایهگذاری کرد و حالا با همراهی 35 نفر از جوانان علاقهمند استان قزوین پا بهپای مردم در هر جایی که احساس نیاز بوده است، حضور پیدا میکنند.
وی در این خصوص به خبرنگار ایبنا گفت: بنیاد «یاران عشق» یک گروه مردمی عظیم در سراسر کشور است که با هدف نگاه نو به مسائل و کمک در بخشهای سازندگی، آموزش خدمات فرهنگی و یا برنامهریزی برای نسل آینده در تهران و سپس در استانهای کشور با همراهی جوانان مستعد به ارائه خدمت میپردازد. از آذرماه سال گذشته فعالیت این بنیاد بهصورت رسمی در قزوین آغاز شد.
عضو گروه مردمی «یاران عشق» در قزوین گفت: تلاش ما در استان قزوین نگاه جدی به مسائل و مشکلات استان و حل ریشهای آنهاست؛ به عبارتی بهجای اینکه کودکان کار را از فعالیت اقتصادی منع کنیم و به اجبار در کلاسهای درس بنشانیم، تلاش کردیم تا با تأمین اقتصاد خانوار، ایجاد اشتغال برای والدین فضای امن خانواده را برای کودک و توجه به تعلیم و تربیت آن فراهم کنیم.
حدودی افزود: ازاینرو مسئله کتاب بهعنوان یک راهکار فرهنگی اساسی برای حل مشکلات و معضلات فرهنگی پیش روی ما قرار داشت؛ مسئلهای که اگرچه سالها از سوی نهادهای مختلف دولتی و خصوصی برای ترویج کتابخوانی گام برداشته شده است، اما بهواقع هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد.
وی ادامه داد: ازاینرو تلاش کردیم تا نقاطی را که دسترسی کمتر به کتاب دارند ولی ازنظر اقتصادی ضعیفتر هستند، شناسایی کنیم و با جمعآوری کتابهای اهدایی و ایجاد کتابخانهای سیار، نخستین قدمها را در این مسیر در استان برداریم.
عضو گروه مردمی «یاران عشق» در قزوین عنوان کرد: استارت فعالیت ما در تأسیس کتابخانه سیار گروه یاران عشق از اردیبهشتماه امسال زده شد و با جمعآوری کتب اهدایی مردم، اعضای گروه و علاقهمندان توانستیم نزدیک به 700 جلد کتاب برای کتابخانه سیار جمعآوری کنیم.
حدودی گفت: گام بعدی انتخاب مقصد برای تأسیس کتابخانه سیار بود که با توجه به اینکه از خودروهای شخصی اعضا استفاده میشد، تلاش کردیم تا مقصد دور از دسترس نباشد و از طرفی از بین مناطق محروم استان انتخاب شود تا حرکت ما بتواند تأثیرگذاری خود را داشته باشد که با مشارکت و نظرخواهی دوستان روستای آجربند انتخاب شد.
آجربندیها کتاب خواندن را دوست دارند
وی گفت: شاید انتظار ما از حضور، عضویت و مشارکت مردم محلی در روستای آجربند بسیار کمتر از چیزی بود که به وقوع پیوست چراکه در مدتزمان کوتاهی علیرغم اینکه به نظر میرسید استقبال خوبی از ما صورت نگیرد شاهد حضور مردم بودیم، گروههای مختلف مردمی در ردههای سنی متفاوت به ما مراجعه میکردند و حالا ما در همین روستایی محروم بیش از 60 نفر عضو ثابت کتابخانه داریم.
حدودی گفت: هر سه هفته یکبار وعده دیدار ما با مردم آجربند است و تلاش میکنیم در روزی که در روستا حضور داریم با همراهی اعضای گروه کلاسهای مختلف فرهنگی، ورزشی و هنری برای اهالی و کودکان برگزار کنیم. خوشبختانه در همین مدت کوتاه حضور ما در روستا بهخوبی بازخورد از سمت مردم دریافت کردهایم و اکنون خود را جزئی از مردم این روستا میدانیم.
مردم روستا سه هفته یکبار منتظر ما هستند
عضو گروه مردمی یاران عشق در بخش دیگری از سخنان خود گفت: بعد از حضور ما در روستای آجربند در یکی از هفتههایی که با مردم این روستا قرار حضور داشتیم، به علت برخی از مشکلات، حضور ما در روستا دو روزی به تعویق افتاد؛ واقعاً وقتی که به روستا مراجعه کردیم، انتظار نداشتیم با مردمی مواجه شویم که از دیر کردن ما دلخور باشند.
حدودی گفت: از آنجائی که محل حضور ما در روستا حیاط مسجد این روستاست خادم مسجد به ما گفت که مردم روز جمعه منتظر ما بودند حتی بچهها از اینکه ما نیامده بودیم، گریه کرده بودند و به نظرم از همان روز کار و نگاه ما بسیار جدیتر شد چرا که احساس کردیم ما حالا جزئی از مردم این روستا هستیم و دیگر میدانیم که مردم قرار همیشگی هر سه هفته یکبار ما را فراموش نمیکنند.
وی گفت: حالا روزهایی که قرار ما با مردم روستاست بچهها و مادرانشان قبل از ما در مسجد منتظر هستند و خوشحالیم که با چنین استقبال گرمی روبهرو شدیم.
مردم ما به حس خوب دیده شدن نیاز دارند
سمیه عبدی، دیگر عضو گروه مردمی «یاران عشق» در استان قزوین بیان کرد: تجربه حضور ما در روستای آجربند نشان داد مردم ما بیشتر از اینکه به خدمات رفاهی و اعتبارات کلان نیاز داشته باشند به حال خوب دیده شدن، به یکدیگر کمک کردن و حس کنار هم بودن نیاز دارند.
وی گفت: زمانی که ما برای نخستین بار در روستای آجربند حاضر شدیم، بسیاری از زنان روستا ما را نمیپذیرفتند و برایشان باورکردنی نبود که کسی از جایی دیگر فقط برای اینکه تعطیلات روزهای خوبی برای مردم این روستا و کودکانشان باشد در کنار آنها باشند، فکر میکردند زود خسته میشویم و یا اینکه نمیتوانیم اثرگذار باشیم.
کتاب، امید را به دل روستا تزریق کرد
عبدی گفت: اما وقتی عزم جدی ما را برای کمک کردند دیدند خودشان هم کنار ما ایستادند و کمک کردند تا مسیری که آغاز کردهایم را بهخوبی بپیماییم. یکی از مهمترین تأثیراتی که طی این مدت در روستا احساس کردیم، تزریق امید بود، خیلی از کودکان و نوجوانان این روستا نسبت به آینده خود ناامید بودند، یعنی نهایت تصوری که برای خود داشتند کف خواستههای یک انسان معمولی بود اما حالا که در جمع این کودکان و نوجوانان حاضر میشویم میتوان تأثیر کتاب را در امیدآفرینی به چشم مشاهده کرد.
وی گفت: کودکان و نوجوانان روستا نمونههای موفق از زندگی روستایی را در کتاب پیدا میکردند ارتباط میگرفتند و برای مثال میآوردند که فلانی هم وضعیت مشابه ما را داشته ولی امروز فرد موفقی است
عضو گروه «یاران عشق» در قزوین یادآور شد: ایجاد انگیزه و امید در بین کودکان و نوجوانان روستا بهخوبی قابلمشاهده است و به نظر بنده این همان جادوی اعجابانگیز کتاب است که میتواند زندگی افراد را دگرگون سازد.
زنان روستایی از کتاب« مشاوره » میگیرند
سمیه عبدی افزود: یکی از مهمترین مشکلاتی که ما در روستا با آن مواجه بودیم زنان افسرده بودند، زنانی که در عین توانمندی، زیبایی و جوانی احساس پیری و فرسودگی داشتند؛ ازاینرو در همان روزهای نخست مراجعه به روستا تلاش کردیم تا با ارائه کتابهای مشاوره زندگی را به این افراد بازگردانیم.
وی گفت: خوشبختانه تا اندازهای هم توانستیم موفق شویم تا جایی که در یکی از روزهای حضور در روستا خانمی که تا پیش از این با ظاهری ناراحت و افسرده و با اصرار ما با خود یک کتاب برده بود به همراه همسر و فرزندش به ما مراجعه کرد و همسر وی از تغییر عجیب خانم سخن میگفت و باهم از کتابخانه سیار ما کتاب به امانت گرفتند.
عضو گروه مردمی یاران عشق در قزوین عنوان کرد: خیلی از این افراد به جلسات تخصصی مشاوره نیاز ندارند ولی همینکه حس مفید بودن، حس دیده شدن و انگیزه داشته باشند میتوانند دوباره بانشاط و فعال باشند که به لطف کتابهای مشاوره، همراهی کارشناسان گروه ما و حضور در گروههای فرهنگی و آموزشی موجب شده است تا این حس در این زنان تزریق شود.
عبدی گفت: امروز شاید نزدیک به 30 درصد از اعضای کتابخانه ما در این روستا بزرگسالان هستند و خوشحالیم که هر دفعه که به روستا مراجعه میکنیم این آمار رو به افزایش است.
وی افزود: بسیاری از این زنان حتی نیاز مالی هم ندارند اما برای این بتوانند استقلال داشته باشند و حس مفید بودن را تجربه کنند تولیداتی داشتند که توان فروش آنها نداشتند ازاینرو با ایجاد گروهی برای بازاریابی این محصولات از یکسو و ارائه کتابهای مفید در این زمینه به زنان تلاش کردیم تا بخشی از نیاز موجود را ساماندهی کنیم.
عبدی در پایان سخنان خود گفت: همه خواسته ما این است که مسئولین استانی اجازه بدهند بدون دغدغه به کار خود ادامه دهیم، اگرچه مشکلات مالی، مشکل تأمین فضایی برای نگهداری کتابهای کتابخانه سیار، مشکل تأمین خودرو برای کتابخانه سیار و هزاران دغدغه ریزودرشت دیگر در مسیر کار ما وجود دارد اما اگر اطمینان خاطر و آرامش از حمایت شدن از سوی مسئولین وجود داشته باشد با خیال آسوده میتوانیم به یکیک مشکلات غلبه کنیم و تأثیرگذاری خود را در جامعه داشته باشیم.
نظر شما