به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، حیات چیست؟ این همان سوالی است که چارلز داروین 200 سال پیش از پاسخ دادن به آن طفره رفت و تلاش کرد، تنها منشأ آن را پیدا کند. در سال 1943 بود که آروین شرودینگر؛ فیزیکدان برجسته، مجموعه‌ای از بحث‌ها را تحت عنوان «حیات چیست؟» در ترینیتی کالجِ دوبلین ارائه کرد. این دانشمند شهرت جهانی داشت و برنده جایزه نوبل و از معماران اصلی نظریه کوانتوم بود که مهمترین نظریه علمی تاریخ بهشمار می‌رود.
درباره آنچه که حیات انجام می‌دهد، کتاب‌های زیادی وجود دارد و پل دیویس نویسنده کتاب «شبح در ماشین» هم در اثرش به بررسی چیستی حیات پرداخته است. نویسنده در این اثر گفته: «من شیفته چیزی هستم که ارگانیسم‌ها را متمایز می‌کند. چیزی که ماده زنده را قادر به انجام کارهایی می‌کند که دور از دسترس ماده غیرزنده است؛ اینکه تفاوت از کجا می‌آید، حتی یک باکتری پست رفتارهای آنچنان شگفت و خیره‌کننده دارد که هیچ مهندس انسانی را یارای مقابله با آن نیست. بنابراین باید گفت حیات به مانند یک معجزه می‌ماند و رازهای آن زیرلحافی از پیچیدگی غیرقابل نفوذ پوشانده شده است.»
پل دیویس؛ فیزیکدان سرشناس دانشگاه ایالتی آریزونا، نویسنده و سخنران و دارای جوایز علمی متعددی است که به خاطر نوشتن کتاب «شبح در ماشین؛ چگونه شبکه‌های پنهانی اطلاعات راز زندگی را آشکار می‌کنند؟» جایزه جهانی کتاب سال 2019 را نیز برنده شده است. این کتاب با ترجمه تورج حوری، سعی دارد به تعدادی از بزرگترین پرسش‌های بشر ازجمله ماهیت حیات، چرایی و چگونگی پیدایش آن و اینکه چه چیزی زنده را از غیرزنده تمایز می‌بخشد، پاسخ دهد. نویسنده در این اثر به توضیح برهم‌کنش ماده یعنی جاندار یا غیر جاندار با اطلاعات می‌پردازد. کتاب حاضر، نقطه اوج چندین دهه تحقیق در وحدت فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی مولکولی، ژنتیک و نظریه اطلاعات برای توضیح جهان هستی و جایگاه انسان در آن است. از دیدگاه دیویس، مفاهیم ماده حیات و اطلاعات به‌سختی درهم بافته شدند و درک درستی از این ارتباطات پیچیده است که نهایتا نظریه‌ای برای همه‌چیز را به دنبال خواهد داشت.
دیویس، بیشتر زندگی حرفه‌ای خود را مشغول این پرسش‌ها کرده و هیچگاه زیست‌شناس نبوده، بلکه فیزیکدان و کیهان‌شناس است. بنابراین رهیافت وی در مواجهه با پرسش‌های بزرگ، احتراز از بیشتر پیچیدگی‌های فنی و دنبال کردن اصول اساسی است.
این نویسنده تلاش کرده که روی معماها و مفاهیمی تمرکز کند که در تلاش برای پاسخ دادن به این نوع پرسش‌های سوزان اهمیت دارند. اما باید گفت دیویس، شرودینگر را بسیار قبول دارد. وی می‌گوید که ارگانیسم‌های زنده، جلوه‌گاه اصول فیزیکی نوین و حرفه‌ای هستند که اکنون در آستانه کشف و مهار کردن آن‌ها قرار داریم، چیزی که این بار تفاوت دارد و چرایی طولانی شدن کشف راز واقعی حیات را برملا می‌کند؛ این است که فیزیک جدید صرفا موضوع نوع اضافه‌ای از نیرو نیروی حیاتی نیست؛ بلکه چیزی به تمامی موشکافانه است چیزی که ماده و اطلاعات کل‌ها و جزها و سادگی و پیچیدگی را درهم می‌آمیزد، این «چیزی» موضوع محوری کتاب «شبح در ماشین» است.
نویسنده در این اثر برای توضیح آنچه که می‌خواهد دست به دامان تمامی نظریاتی در علم شده است که می‌توان گفت اگر می‌خواهید بدانید مهمترین دانشمندان در هر علمی چه کسانی بوده‌اند، حتما این کتاب را بخوانید در ریاضیات، زیست‌شناسی، بیوفیزیک و حتی در رشته ژنتیک تلاش کرده، تعریفی از حیات ارائه دهد. در واقع وی در این اثر، توسعه حوزه جدیدی را در علم ترسیم کرده است. در کل به ندرت روزی می‌گذرد که مقاله یا نتیجه تجربی جدیدی با تأثیر مستقیم روی فیزیک اطلاعات و نقشی در داستان حیات منتشر و اعلام نشود؛ اما باید گفت این حوزه جدید در دوران کودکی خود به‌سر می‌برد و پرسش‌های بدون پاسخ زیادی وجود دارند.
کتاب «شبح در ماشین» با ترجمه تورج حوری در 245 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 36 هزار تومان پاییز سال جاری از سوی انتشارات مازیار در قفسه کتابفروشی‌ها نشست.
نظر شما