به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گیلان، مجموعه «جغد در خانه» شامل 5 داستان کوتاه طنز از «آرنولد لوبل» نویسنده و تصویرگر آمریکایی است که معصومه بشرا، مترجم و کنشگر حوزه کودک در گیلان آن را به فارسی ترجمه کرده است. این کتاب برگزیده انجمن بین المللی کتابخوانی، برنده جایزه کتاب کودک ممتاز سال نیویورک تایمز و کتاب برگزیده کودک از سوی انجمن کتاب آمریکا است که انتشارات «آنگاه» آن را در شمارگان 1000 نسخه، برای گروه سنی «ب» منتشر کرده است.
معصومه بُشرا، متولد ۱۳۶۱ در شهر رشت و دانشآموخته رشته حسابداری است. او تجربه چندین سال کار با کودکان را در مجموعههای فرهنگی و هنری و همچنین کانون پرورش فکری، هنری کودکان و نوجوانان رشت داشته و بسیار علاقمند به فعالیت در حوزه ادبیات کودک بوده است و همین تجربه و علاقمندی، باعث ورود او به این حوزه میشود. مجموعهی «جغد در خانه» اولین گام او در این مسیر است.
بشرا از چگونگی ورودش به کار ترجمه مجموعهی «جغد در خانه» اینگونه به ما میگوید: نسخه اصلی کتاب را به عنوان هدیه دریافت کردم و بعد از مطالعه قصهها که بسیار ساده و دلنشین بودند، تصمیم به ترجمه کتاب گرفتم. ضمن اینکه کتاب، عناوین معتبری مانند «کتاب برگزیده انجمن بین المللی کتابخوانی»، «کتاب کودک ممتاز سال نیویورک تایمز» و «برگزیده شده از سوی انجمن کتاب آمریکا» را به دست آورده بود.
به گفته وی، قصههای این مجموعه، توجه کودک را به کشف محیط اطرافش جلب میکند، بسیار صلحآمیزاند و شکل روایتشان برای کودکان جذاب است. علاوه بر این، شخصیت اصلی کتاب، جغد سادهدل و مهربانی است که با تصویرسازیهای زیبا کودک را بیشتر با روایت همراه میکند.
این مترجم اهل رشت هنگام ترجمه مجموعه، در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مشغول به کار بوده و یکی از قصهها را برای بچههای پیش از دبستان میخواند که مشاهده استقبال و بازخورد خوب بچهها، او را مصمم به ادامه کار میکند.
به گفته وی، این مجموعه برای کودکانی که تازه خواندن یاد گرفتهاند، مناسب است. برای نزدیک ماندن به این هدف هم متن تایپ شده یکی از قصهها را با بچههای پایهی اول و دوم دبستان روخوانی میکند تا از خوشخوان بودن متن ترجمه مطمئن شود.
این مترجم گیلانی همچنین از اینکه انتشارات «آنگاه» این مجموعه را به بهترین و باکیفیتترین شکل چاپ کرده، خرسند است اما از پخش و توزیع آن، چندان راضی به نظر نمیرسد: «متاسفانه مجموعه کتاب به شکل مطلوبی در کتابفروشیهای سطح کشور پخش نشده است. با این وجود، از تعداد محدودی که به فروش رسید، بازخورد بسیار خوبی دریافت کرده و خوشبختانه بچهها، چه نوآموزان و چه زیر سن دبستان، با قصههای این مجموعه، ارتباط خوبی برقرار کردند و آن را دوست داشتند.»
معصومه بشرا همان سال که کتابش منتشر میشود، آن را برای شورای کتاب کودک و گروه لاکپشت پرنده ارسال میکند تا بازخورد آنها را شاهد باشد. خودش در این باره میگوید: همان سال که کتاب منتشر شده بود، مجموعه را برای گروه «لاکپشت پرنده» فرستادم که در لیست کتابهای چهار نشان لاکپشت پرنده (فهرست ۲۴، بهترین کتابهای زمستان ۹۵) معرفی شد. با توجه به اینکه کتابهای برگزیدهای که در فهرست لاکپشت پرنده معرفی میشوند، به دقت بررسی و امتیازبندی میشوند، این کتاب اکنون میتواند بهعنوان مرجع معتبری برای والدین، معلمان و دیگر افراد علاقمند، مورد استفاده قرار گیرد.
وی در ادامه در ارتباط با جایگاه امروز ترجمه، در ادبیات کودک و نوجوان میگوید: با توجه به آثار درخشانی که در جهان برای کودک و نوجوان منتشر میشود و هر ساله از طریق بنیادهای مختلف، آثار برگزیده این حوزه، معرفی میشوند، اهمیت کار مترجمان، برای برگردان این آثار به زبان فارسی و ارائه کتاب به مخاطبان در سنین مختلف، کاملا روشن است.
گاهی شاهد آن هستیم که در ادبیات کودک، ترجمه چه در قالب شعر و چه در قالب داستان، از سطح کیفی و کمی بهتری نسبت به تالیف در حوزه کودک برخوردار است، اما چه راهکاری میتواند به نویسندگان و شاعران کمک کند تا آنها فاصله خود با ادبیات کودک را کمتر کنند و ما بیشتر شاهد تالیفات کتاب کودک باشیم؟، بشرا در پاسخ به این سوال میگوید: هرچند که تعداد کتابهای تالیفی، چه از جهت کیفیت چاپ چه از نظر کیفیت محتوایی در ایران کم نیست، اما توجه بیشتر به خواستهها و مسائلی که کودک در دنیای امروز با آن درگیر است و همچنین توجه به آموزشهایی که نیاز است کودک با زبان قصه و داستان با آن روبهرو شود، میتواند به نویسندگان برای قدم گذاشتن در این مسیر کمک کند.
امروزه حضور باشگاههای کتابخوانی و مروجین کتاب، یکی از دلگرمیهای حوزه کتاب و کتابخوانی در سطح کشور است اما، مروجین کتاب تا چه میزان میتوانند در سرنوشت یک اثر تالیفی یا ترجمهای موثر باشند؟ این مترجم گیلانی در پاسخ میگوید: قطعا خیلی موثر هستند؛ چرا که عادت به مطالعهی روزانه، به تمرین و تقویت نیاز دارد. مروجین کتاب کودک، علاوه بر تشویق کودکان به مطالعه، کتابهای برگزیده و مناسب سن مخاطبشان را نیز معرفی میکنند و این باعث میشود که کتاب مورد نظر را افراد بیشتری مطالعه میکنند و برای نویسنده یا مترجم یک کتاب، چه لذتی بالاتر از اینکه کتابش به افراد بیشتری معرفی شود و افراد بیشتری آن را مطالعه کنند.
معصومه بُشرا، مترجم گیلانی هماینک علاوه بر اینکه در حال ترجمه چندین اثر دیگر است، دو کتاب نیز آماده چاپ دارد که در آینده نزدیک منتشر میشوند.
نظر شما