پنجشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۹ - ۰۸:۰۰
روایتی از شهرهایی که اجاق زمین نام دارند

مولف کتاب «جستجوی پایداری در دامگه ناپایداری زمین»، گفت: با توجه به آمارها، شهرها نقش مهمی در انتشار کربن به جو دارند، در‌حالی‌که تنها دو درصد مساحت زمین را دربر گرفتند.

علی محمدنژاد؛ پژوهشگر و مولف کتاب «جستجوی پایداری در دامگه ناپایداری زمین» که عنوان شایسته تقدیر سی‌وهشتمین جایزه کتاب سال دانشجویی را به خود اختصاص داد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره این اثر بیان کرد: با وجود اینکه پدیده‌ای به نام تغییرات اقلیم در جهان امروز اتفاق افتاده، در کتاب «جستجوی پایداری در دامگه ناپایداری زمین» به یررسی تاثیرات تغییر اقلیم به‌عنوان یک پدیده جهانی بر شهرها و بالعکس پرداختم. در حقیقت، کتاب دارای دو رویکرد اصلی است؛ ابتدا نقش شهرها در تغییر آب و هوایی مورد بررسی گرفته و در ادامه به درج اثرات تغییرات اقلیمی بر شهرها پرداختم؛ اینکه انسان‌ها در شهرها چه راه‌حل‌هایی را می‌توانند در راستای کاهش این اثرات و سازگاری با آن اتخاذ کنند.
 
این پژوهشگر افزود: پس از بررسی‌های مستند، متوجه شدیم که شهرها بین 40 تا 70 درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای را برعهده دارند. گفتنی است، مهمترین گاز گلخانه‌ای دی‌اکسید کربن است که طبق منابع مجمع دول بین‌المللی تغییر اقلیم 71 تا 76 درصد دی‌اکسید‌ کربن مصنوعی کره زمین را از سوی شهرها منتشر می‌شود. با توجه به آمارها شهرها نقش مهمی در انتشار کربن به جو دارند، در‌حالی‌که تنها دو درصد مساحت زمین را دربرگرفتند.
 
به گفته محمدنژاد، افزایش گرمایش جهانی تحت‌تأثیر فعالیت‌های شهرها ناشی از جمعیت، موقعیت جغرافیایی، فرم شهر، تراکم و فعالیت‌های اقتصادی است. این اطلاعات در بخش‌های مختلف ازجمله صنعت پسماند با استفاده از آمارهای به‌روز مورد بررسی قرار گرفته است.
 

 
این مولف اظهار کرد: پس از این بررسی‌ها متوجه شدیم که شیوه‌های متفاوتی برای مقابله با آثار گرمایش جهانی وجود دارد؛ شیوه مصرف مبنا و دیگری تولید مبنا که هرکدام براساس نگرش‌های خاص خود دارای راهکارهایی هستند.
 
وی ادامه داد: در شیوه تولید مبنا تمامی گازهای گلخانه‌ای منتشر شده از صنایع جمع و بر کل جمعیت تقسیم می‌شود؛ اما اگر بخواهیم نگرشمان به شیوه مصرف مبنا باشد، می‌فهمیم که در سراسر دنیا فعالیت‌هایی به راه افتاده که نیاز این شهرها را برطرف می‌کنند. در این شیوه متوجه شده‌ایم که اساسا باید در سنجش گازهای گلخانه یک بازنگری کنیم.
 
محمدنژاد همچنین گفت: در تهران هم تولید مبنا و مصرف مبنا را سنجیدیم. گفتنی است اینگونه نیست که هر شهری که گاز گلخانه‌ای بیشتری تولید می‌کند، آسیب بیشتری هم ببیند، چراکه موضوع تغییر اقلیم فراتر از مرزهاست و بسیاری از شهرها و کشورها با وجود اینکه سهمی در انتشار کربن و گرمایش جهانی ندارند، اما تحت‌تأثیر مستقیم آن قرار گرفته‌اند.
 
نویسنده کتاب «جستجوی پایداری در دامگه ناپایداری زمین» افزود: در این پژوهش کلان‌شهرهای بزرگ دنیا را انتخاب و میزالن تأثیرات آن‌ها را  با تهران مقایسه کردیم و در نهایت سرانه‌ها به جمعیت تقسیم شد. در نتیجه متوجه شدیم که تهران به لحاظ تولید کربن، شبیه شهرهای آمریکای شمالی است.
 
وی با اشاره به این امر که انجام برخی فعالیت‌های فردی تأثیر مهمی در کاهش آثار گرمایش جهانی دارد، بیان کرد: تأکید این کتاب بر پاسخ به این پرسش است که بسیاری از افراد می‌پرسند انجام فعالیت‌های فردی چه تأثیری بر کاهش کربن دارد به اعتقاد من برای حل معضل گرمایش جهانی فرد به فرد یک جامعه باید با انجام رفتارهای درست در مسیر کاهش اثرات آن اقدام کنند.
 
به گفته محمدنژاد، شهرهای ساحلی آسیب‌پذیرترین مناطق ناشی از معضلات گرمایش جهانی هستند. اغلب این شهرها در معرض خطر به زیر آب رفتن یا شور شدن خاک هستند.
 
این پژوهشگر درباره راهکارهای اصلی در این‌باره گفت: دو راه‌حل برای این امر وجود دارد که یکی از آن‌ها کاهش گازهای گلخانه‌ای در مقیاس سیاره‌ای و دیگری سازگاری است که برخی از دانشمندان از تاب‌آوری هم به عنوان راه‌حل سوم یاد می‌کنند.
 
وی افزود: راه‌حل نخست که کاهش کربن در مقیاس سیاره‌ای است، باید در مقیاس جهانی صورت بگیرد و تمامی کشورها باید در آن مشارکت کنند، چراکه انتشار گازهای گلخانه‌ای فارغ از منشأ خود یک تأثیر واحد بر همه‌جای کره زمین دارد.

محمدنژاد راه‌حل سازگاری را منوط به مقیاس محلی دانست و اظهار کرد: این راه‌حل ویژه هر شهر و کشور متأثر از شرایط اقلیمی خاص خود است که در اینجا بحث عدالت آب و هوایی مطرح می‌شود. بنابراین عبارت، کشورهایی که بیشتری گاز گلخانه‌ای را منتشر می‌کنند، باید به کشورهایی که متأثر از این انتشار هستند، اما خود نقشی ندارند، امتیازهای مالی و فناوری ارائه بدهند.
 
وی گفت: در نتیجه باید دانست که سیستم کره زمین به‌ویژه اقلیم آن به‌قدری به یکدیگر وابسته‌اند که تغییر در هر جایی منجر به تغییر در جای دیگر می‌شود؛ بنابراین نمی‌توان با نگاهی انحصارطلبانه و خودخواهانه آنگونه که دوست داریم با طبیعت برخورد کنیم، چراکه امکان دارد دیگر کشورها آسیب آن را متحمل شوند. در این کتاب من با عینک شهری به اقلیم نگاه کردم و تمام راه‌حل‌های ارائه شده در مقیاس خرد بوده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها