از آنجا که «سیرنها» کتابی است قدیمی و قوانین کپیرایت در موردِ آن صدق نمیکند، میتوان از رویش اسکن و آن را وارد سیستم مجازی کتابخانه کرد تا من بتوانم نسخهای از آن را دانلود کنم و با پرداخت مبلغی برای پرینت آن را برای خود داشته باشم. ریشه این سیستمِ به ظاهر نوظهور برمیگردد به قرنها پیش، در دانشگاههای قرون وسطا. در این دانشگاهها، یک کاتب که مغازهاش بیرون از محیط دانشگاه بود، متونی را که اساتید توصیه میکردند رونویسی میکرد و برای خدماتش از دانشجویان پول میگرفت. برای حفظ بیش از پیشِ دقت در متون کلاسی، مقاماتِ دانشگاه ابتکاری هوشمندانه به کار بستند. دستنوشتههای بهدقت مقابله شده به دست «کتابفروشان» سپرده میشد. این کتابفروشها در مقابل مبلغی به عنوان حق گمرک یا مالیات، این متون را به کاتبان برای رونویسی میسپردند یا آنکه خود این نسخهها را میفروختند. این کتابفروشها گاه دستنویس اصلی را به برخی دانشجویان که قدرت خریداری نسخهی رونویسیشده را نداشتند قرض میدادند و این دانشجویان خود باید زحمتِ رونویسی را تقبل میکردند. متنِ اصلی نه به طور کامل بلکه فصل به فصل بیرون میآمد. هر بار که یکی از فصول پس از رونویسی شدن به کتابفروش پس داده میشد، او آن را به کس دیگری قرض میداد. در نظر مقاماتِ دانشگاه، اختراع نخستین ماشین چاپ، چیزی نبود جز وسیلهای برای رونویسی با سرعت و دقت بیشتر.
آیا یک کتابخانه میتواند تکثر هویتها را بازتاب دهد؟ کتابخانه شخصی من در روستایی کوچک در فرانسه واقع شده و هیچ ارتباط معینی با سایر دنیا ندارد و از پارههای کتابخانههایی تشکیل شده که در طی سالهای دورهگردیام از آرژانتین، انگلستان، ایتالیا، فرانسه، تاهیتی و کانادا جمعآوری شده است. این کتابخانه هویتهای متغیر بسیاری در دل خود دارد. من به یک معنا یگانه شهروند این کتابخانهام و در نتیجه میتوانم ادعا کنم که پیوندهای مشترکی با موجودی آن دارم. با این حال، بسیاری از دوستانم هم احساس کردند بخشی از هویتشان در این کتابخانهی تکهتکه نهفته است. هر کتابخانه، هر قدر هم که شخصی باشد، تا حدی نمایانگر هویت کسی است که در آن میچرخد. دلیل این امر هم خصلتِ جورواجور کتابخانه و هم چیزهایی است که کاوشگر در دل دالانهای کتابخانه در پیشان است. کتابخانه باریکهای است وسوسهانگیز از هویت ما به عنوان خوانندگان، نگاهی گذرا به درونِ ابعادِ رازآمیز فرد.
این یادداشت ترجمهای است از منبع زیر:
Manguel, Alberti. (2006). The Library at Night, Yale University Press/New Haven and London, P 300-305.
نظر شما