غلامرضا فلاح در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به اینکه پرداختن به شعر آیینی و مذهبی از دغدغه‌های مقام معظم رهبری است، عنوان کرد: شعر هیات اختصاص به یک قشر ندارد و یک رکن در هیات است و نمی‌توانیم بگوییم به مخاطب عام توجه کند یا نه یا خط‌کشی برداریم و اندازه بگیریم.

نماینده بنیاد دعبل در قم با تاکید بر اینکه مخاطب عام در شعر هیات معمولا در سطح متوسط یا زیر متوسط قرار دارد، افزود: شاعری که می‌خواهد شعر هیات بسراید رسالتی دارد که رساندن پیام اهل بیت (ع) به مخاطبان است و باید بتواند این رسالت را تفهیم کند. این رسالت سبب شده اهل بیت (ع) به امامت و ولایت برسند و شاعر آیینی باید به گونه‌ای شعر بسراید که مخاطب را همراه کند؛ بنابراین مجبور می‌شود از سطح شعرش بکاهد تا به فهم و درک مخاطب نزدیک شود. در این شرایط کمی شیرازه شعرش تنزل می‌یابد و استحکامش خدشه‌دار می‌شود در عین حال باید مراقب باشد تا جایی به مخاطب عام توجه کند که به رسالت اصلی وی خدشه وارد نشود. توجه به مخاطب عام باید در حدی باشد که شعر قابل دفاع باشد.

سرپرست کانون شاعران آیینی قم با بیان اینکه شاعر هیات باید در حدی به مخاطب عام توجه کند که رسالت شعر آیینی انجام شود، توضیح داد: شعر هیات باید بتواند ارتباط محکمی میان کلام منظوم و منثور فاخر و عاطفه مخاطب عام ایجاد کند؛ ولی باید از عواطف به حدی بهره‌گیری کند که به زوایای حماسی شعر خدشه‌ای وارد نشود. وقتی عاطفه غالب می‌شود معمولا حماسه و فخامت شعر در حاشه قرار می‌گیرند و بنابراین باید عاطفه در حد قابل قبول باشد.

وی همچنین با اذعان بر اینکه کمی از فخامت اشعار هیات کاسته شده است، عنوان کرد: هزاران هزار شعر آیینی را در قالب هیات داریم ولی متاسفانه انگشت‌شماری نیز هستند که چون ذائقه برخی مداحان گرم کردن تنورشان است از برخی شاعران آیینی تقاضا می‌کنند که به سبکی که آنها می‌خواهند شعر بسرایند و می‌بینیم برخی مداحان جوان که می‌خواهند دیده شوند از شاعران آیینی که تجربه کمتری دارند درخواست می‌کنند از واژه‌های نامانوس و سبک استفاده کنند که این امر فخامت شعر آن شاعران جوان را کاسته است.

فلاح با بیان اینکه آیت‌الله مکارم شیرازی در یکی از سخنرانی‌های خود در جمع شاعران قم گزینه‌هایی را به عنوان آسیب‌های وارد شده بر شعر هیات عنوان کرده‌اند، گفت: یکی از آسیب‌های مورد اشاره ایشان اغراق‌های غیر قابل قبول است. به عنوان نمونه وقتی در هیاتی مداح جوانی با ریتمی خاص می‌گوید «من حسین اللهیم اهل حسین آبادم» برای جوانان جاذبه دارد. البته در اوایل دهه 90 محمدعلی مجاهدی، پدر شعر آیینی کشورمان به این گونه اشعار و اشعاری که درباره سایر معصومان از جمله حضرت زهرا (س) سروده می‌شد و اغراق‌آمیز بودند واکنش نشان داد و خوشبختانه امروز شاعرانی که این گونه اغراق می‌کنند انگشت‌شمار هستند.

سرپرست کانون شاعران آیینی قم با تاکید بر اینکه باید مانع استفاده ابزاری از شعر هیات شویم، افزود: نباید از شعر هیات برای جلب ذائقه جوانان و نوجوانانی که هنوز آشنایی کامل با سیره اهل بیت (ع) ندارند استفاده کنیم. همچنین باید از کوچه و بازاری بودن اشعار به معنای مشهور آن فاصله بگیریم. شعر هیات باید از شهید، حماسه، ایثار، انسانیت، رافت، محبت و عشق به انسانیت سخن‌ بگوید و حامی مستضعفان با زیانی سلیس و واژه‌های فخیم باشد. شعر هیات باید کوچه بازاری واقعی باشد نه کوچه بازاری مشهور در ذهن عوام. به عنوان نمونه وقتی شاعر می‌گوید: «ما دل به عنایت تو بستیم حسین/ وز جام ولایت تو مستیم حسین» این شعر به جوانان انسانیت را تبیین می‌کند و با اینکه قابل فهم است، معنای بلندی دارد.

شعر هیات باید شور همراه با شعور ایجاد کند
وی با تاکید بر اینکه باید در شعر عاشورایی، شور واقعی همراه با بصیرت وجود داشته باشد، گفت: شور به معنای بالا و پایین پریدن مستمعان نیست بلکه باید شوری را در مخاطب ایجاد کند که همراه با شعور باشد و فهمی به مخاطب بدهد که از تعقل یک شیعه انتظار می‌رود. شعر فاخر هیات باید دارای تشبیه، استعاره و کنایه باشد. به‌عنوان نمونه وقتی می‌گوییم «وز جام ولایت تو مستیم حسین» به جامی اشاره داریم که متعلق به مکتب انسان‌ساز امام حسین (ع) است. شور شعر هیات همراه شعور، همراه با تشبیه و استعاره و کنایه و مصداق است و نیز روح حماسه و عاطفه را در قالب تعقل دارد.

سرپرست کانون شاعران آیینی قم معتقد است که شعر هیات باید دارای مضامین علمی و روح عقیده و جهاد باشد، غنای ادبی داشته باشد و زلال و بهره‌مند از مضامین احادیث و آیات باشد.

موسیقی زبان شعر هیات است
فلاح با تاکید بر تاثیر بالای موسیقی در شعر هیات افزود: موسیقی به معنای آهنگ و سبک و ارتعاش‌های صوتی در اجرای شعر است و به معنای موزیک نیست. موسیقی زبان شعر است که در واژه و آرایه‌های ادبی دیده می‌شود. موسیقی گاه چنان زیباست که با واج‌آرایی که در کلام ایجاد می‌کند مخاطب را به سمت شعر جلب می‌کند و رشته اتصالی میان شنونده و گوینده به وجود می‌آورد که جان کلام است، مانند صدای آب که ما را به آبشار می‌کشاند و صدای باد که ما را به بوستان می‌خواند.

وی همچنین با تاکید بر ضرورت پررنگ شدن حضور بانوان در عرصه شعر هیات توضیح داد: باید در تمام امور فرهنگی از جمله شعر هیات حضور بانوان جدی باشد، زیرا طفلی که امروز همراه مادرش به هیات می‌رود در سال‌های نوجوانی و جوانی خود پای منبر می‌نشیند و اگر مادری که از شیره جانش به کودکش می‌نوشاند  بتواند شعر و نوحه‌ای بسراید، تاثیر شعرش بیشتر از پدران است.