نصری مولف کتاب در ابتدای سخنان خود در این نشست از تلاشی سخن گفت که دو دهه است آن را دنبال می‌کند و بیان کرد: من دو دهه است که پروژه‌ای برای خود طراحی کرده‌ام و در مسیر آن حرکت می‌کنم و آن معرفی متفکران دوران معاصر خود به دیگران است. برخلاف غرب که درباره متفکران فکری خود هزاران اثر می‌نویسند ما متاسفانه کتاب چندانی درباره متفکران معاصر خود و حتی قبل از آن نداریم و لازم است که از زوایای مختلف و در سطوح متفاوت شخصیت‌های فکری خود را معرفی کنیم.
نصری افزود: در آغاز دهه 80 دو جلد کتاب درباره اندیشه‌های شهید مطهری و 24 جلد کتاب درباره علامه جعفری از من منتشر شد، سپس درباره آیت الله حائری کتاب در جستجوی حکمت و درباره شهید صدر کتاب صدر حکمت را نوشتم. اینجا بود که جای خالی اثری درباره علامه طباطبایی احساس می‌شد.
او ادامه داد: یک ویژگی کتاب «آن یگانه» این است که هم به زندگی علامه طباطبایی می‌پردازد و هم به آثار او. به علاوه اینکه به نظام فکری علامه پرداختم و سعی کردم به‌گونه‌ای باشد که جامعیت داشته باشد و نظام فکری، کلامی، عرفانی و اندیشه‌هایش درباره جامعه، علم اخلاق، فلسفه اخلاق، فلسفه سیاسی و ...در آن بیان شود.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: در این کتاب تلاش کرده‌ام بعضی تحلیل‌هایی که درباره علامه طباطبایی نوشته شده اما درست نبوده‌است را نیز بیان کنم و تجربه نیم قرن کار پژوهشی و دانشگاهی به من ثابت کرده که نه تنها لازم است بدانم چه چیزی را بنویسم بلکه لازم است بدانم چه چیزی را ننویسیم.
او در ادامه بیان کرد: تدوین این کتاب به‌گونه‌ای بوده است که اگر کسی بخواهد درباره بخش خاصی از زندگی علامه طباطبایی اطلاعاتی را به دست آورد، بدون خواندن بخش‌های قبلی و بعدی بتواند محتوای بخش مد نظر خود را بخواند و بفهمد.
حسن سیدعرب سخنران دوم این نشست بود که سخنان خود را درباره مولف کتاب «آن‌یگانه» آغاز کرد و گفت: عبدالله نصری موسس تاریخ شفاهی فلسفه اسلامی در کشور ماست و در کتاب «حدیث اندیشه» معرفی فلسفه اسلامی به معاصران را بر عهده داشته است. نصری خیلی از اساتید دوره معاصر را به درس دیده است و همچنین بسیاری از کسانی که در آثارش معرفی کرده است کمتر می‌شناسیم.
او درباره کتاب بیان کرد: اساس کتاب و نخ تسبیح آن این است که علامه طباطبایی دارای یک نظام فکری است و متفکری که دارای نظام فکری است یعنی اصول فکری او متناقض نیست و دارای وحدت و یکپارچگی است که یکدیگر را نقض نمی‌کنند. محتوای کتاب «آن‌یگانه» عنوان آن را تصدیق می‌کند و خود کتاب هم از حیث مطالعه تطبیقی و تحلیلی اندیشه‌های علامه طباطبایی، «یگانه» است.
او ادامه داد: این کتاب نشان می‌دهد نظام فکری علامه طباطبایی نظامی است که بر اساس نوع شناختی که از فلسفه اسلامی داریم، اهمیت ویژه‌ای دارد و شکل تدوین کتاب به گونه‌ای است که حوزه‌ای از فکر علامه طباطبایی را بدون گزارش نگذاشته است و اگر این کتاب به زبان‌های دیگر ترجمه شود ما می‌توانیم علامه را به جهانیان بشناسانیم.
سیدعرب با اشاره به مقدمه‌ای که نصری در ابتدای کتاب نوشته است اظهار کرد: در مقدمه کتاب صحبت از عالمی به میان آمده که علامه در آن زیست می‌کرده و مولف کتاب اینگونه به مخاطب القا می‌کند که اگر کسی بخواهد با نظام فکری علامه طباطبایی آشنا شود نیازمند آشنایی با عالمی است که او به آن تعلق داشته و نصری در این کتاب موفق شده است مخاطب را به آن عالم دعوت کند.
این پژوهشگر فلسفه اسلامی در انتها سخنان خود را اینگونه پایان داد که آنچه از میراث فکری علامه باقی مانده است این است که بدون التزام به تفکر، فلسفه ممکن نیست.
محمدرضا اسدی محقق و مترجم فلسفه سخنران سوم این نشست بیان کرد: در دورانی به سر می‌بریم که در آن اندیشمندانی که از سرِ درد دینی به تبلیغ آن بپردازند کم می‌بینیم. من طباطبایی را مصداق آن خلوت‌نشینی می‌بینم که حافظ از آن سخن می‌گوید و در دوره ما مورد غفلت قرار گرفته است درحالیکه چراغ عقلانیت اسلامی را برافروخته است.
او گفت: هیچکس به اندازه علامه طباطبایی حق تقدم در این زمینه ندارد چراکه او تلاش کرده در زمان خودش هم درد دینی داشته باشد و هم اهل تفکر باشد. در حالیکه در زمانه ما کسی که هم درد دینی داشته باشد و هم اهل تفکر باشد کم است.
او در ادامه اظهار کرد: مولف کتاب «آن‌یگانه» از این جهت که هم درد دینی دارد و هم اهل تفکر است با علامه طباطبایی شباهت دارد و دانایی و دین‌داری و دردمندی را در خود و در همه آثارش جمع کرده است و از این جهت کاملا کامیاب بود که با بزرگانی چون علامه طباطبایی، مطهری، حائری، صدر و ... دیالوگ و گفتوگو برقرار کند.
این محقق و مترجم فلسفه با بیان اینکه این کتاب در خدمت این است که نه تنها توصیف بلکه تحلیل هم داشته باشد و نه تنها تحلیل که نقد هم داشته باشد عنوان کرد: از کتاب «آن‌یگانه» هم مخاطب عام و هم مخاطب خاص، و حتی خواص‌الخواص و هم اساتید و متخصصین می‌توانند استفاده کنند.
اسدی ادامه داد: فیلسوفان معاصری که عبدالله نصری از آنها یاد کرده است وجه مشترکی باهم دارند و آن این است که فلسفه اسلامی را از مباحث انتزاعی به سمت مباحث انضمامی حرکت داده‌اند و در حوزه‌های تاریخ، تعلیم و تربیت، دین‌شناسی، و بقیه علومی و شهودی که انسان امروز با آن درگیر است شده‌اند.
او در انتها گفت: از فلسفه اسلامی که در دانشگاه‌ها و توسط اساتید دانشگاه‌ها تدریس میشود تا فلسفه اسلامی که در حوزه درس داده میشود و بحث میشود فاصله وجود دارد و باید به وجوه اشتراک و اختلاف آنها پرداخت.
نظر شما