بدون تردید هیچ نهادی نمیتوانست کارکرد و نقش مساجد را در انقلاب ایفاء کند. در انقلاب مساجد پایگاه رهبران، رسانه نهضت، محل توزیع اعلامیههای امام، تجمع انقلابیون و... بود.
با وجود این اهمیت و جایگاه مسجد در ساختار اجتماعی جامعه ایران، بررسیها نشان میدهد که از تولید محتوا در این زمینه غلفت شده است. این در حالیست که نمونههای موفقی در این زمینه تولید شده اما استمرار نداشته است. به عنوان مثال جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی کتاب مسجد رهبر را در مورد تاریخ شفاهی مسجد امام حسن مجتبی(ع) و مسجد کرامت منتشر کرده که از آثار مهم در زمینه تاریخ شفاهی مساجد انقلاب در ایران است. همچنین مرکز اسناد انقلاب اسلامی در دهه 80 کتاب تاریخ شفاهی مساجد تاثیر گذار انقلاب اسلامی با تاکید بر سه مسجد قبا، جاوید و الجواد را کار کرده است.
عدم استمرا تک اقدامات موثر در این زمینه، باعث فقر محتوا و فراموشی کارکرد جامع مساجد و در نهایت تضعیف نقش مساجد در سالهای اخیر شده؛ به نحوی که برخی آمارها از تعطیلی بخشی از مساجد کشور خبر میدهند.
در این وضعیت فقر منابع، کتاب مسجد رهبر از کارهای ارزشمند حوزه تاریخ شفاهی مساجد انقلاب است.مسجد رهبر بررسی مفصل و جامعی از مسجد امام حسن محتبی(ع) و مسحد کرامت در سالهای پیش از انقلاب اسلامی است که محل سخنرانیهای حضرت آیت الله خامنه ای بوده است. این کتاب در سال 1399 توسط جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و انتشارات این مجموعه با نام راه یار در 1500 نخسه منتشر شده است. این کتاب در چهار فصل از انجمن وکانون تا مسجد کرامت، مسجد کرامت در عرصه مبارزه عقیدتی و تربیتی، مجموعه کرامت در عرصه فعالیت های اجتماعی و سیاسی و مسجد کرامت در عرصه مبارزه سیاسی سامان یافته است.
نکات جالب و بکری در این کتاب برای اولین بار در مورد فضای فکری و فرهنگی مشهد در سال های بعد دهه 30 ذکر شده است. یکی از نکات جالب توجه کتاب تشریح شکل گیری مسجد کرامت توسط حاج آقا کرامت است که در ابتدا بیشتر روحیه لوطی مسک داشته و به مرور و با آشنایی با انقلابیون و رهبر معظم انقلاب اسلامی همه اموال خود را وقف انقلاب کرد. همین نکته می تواند برای این روزهای جامعه ایرانی و دوری از ظاهر گرایی و دو قطبی سازی ها به عنوان الگو مدنظر قرار گیرد.
ضرورت استمرار تولید کتاب هایی همچون مسجد رهبر در حوزه تاریخ شفاهی مسجد انقلاب و مساجد مهم و جریان ساز ایران اسلامی مهم و ضروری است تا این نهاد احتماعی و مذهبی دوباره کارکرد اجتماعی و جامع خود را پیدا کرده و محصور به برگزاری نمازهای روزانه نشود. در واقع بدون این تولیدات تحقق شعار نهضت بازگشت به مساجد امکان پذیر نخواهد بود.»
نظر شما