لویی فردینان سلین در «نمایش افسانهای برای وقتی دیگر» خواننده را به سفری هذیانی و دوزخی در زمانها و مکانهای مختلف میبرد، لحظهای با نویسنده به میدان جنگ جهانی اول میرویم، لحظهای خود را در زندان دانمارک مییابیم و لحظهای در دادگاه و پای میز محاکمه و لحظهای هم در فرانسه دوران جنگ و بعد از جنگ هستیم.
سلین نسخه اول نمایش افسانهای برای وقتی دیگر را سال ۱۹۴۶، در سلول یا به قول خودش توی دخمهاش در زندان کپنهاگ نوشت و حتی در این بدترین لحظه زندگی، بیشتر از همیشه شور و شوق زنده ماندن داشت. از نظر بسیاری از منتقدان ادبی، از جمله آنری گودار، این جنگ تمامعیار، خشنترین رمان سلین در برخورد با خواننده است. این اثر تمام شاخصههای سبکی نویسنده را در خود جای داده است.
نویسنده، شمهای از مصائبی را که بعد از تمام شدن جنگ جهانی دوم، حین فرار از دست متفقین و آوارگی و زندان و تبعید، متحمل شده با تخیل و زبان غریب و جنونآمیز خود آمیخته و رمانش تجسمی از کابوس و دوزخ است.
این اثر براساس تجربه واقعی نویسنده نوشته شده اما این تجربه را با تخیل آمیخته و آن را در یک متن ادبی سبکپردازی کرده است. کتاب با آمدن زنی به نام کلمانس آرلون به خانه راوی آغاز میشود، کلمانس از دوستان قدیمی راوی است و به همراه پسرش به دیدن وی آمده است. اواخر جنگ جهانی دوم است، فرانسه از اشغال نازیها درآمده و کسانی که با نازیها همکاری و از مواضع آنها طرفداری کردهاند و در زمان اشغال فرانسه تحت حمایت نازیها بودهاند دستگیر و محاکمه و مجازات و اعدام میشوند.
راوی کتاب «نمایش افسانهای برای وقتی دیگر» نیز از همین دسته به حساب میآید و حالا با آمدن خانم کلمانس و پسرش، وحشت این را دارد که میخواهند بلایی سرش بیاورند.
کتاب «نمایش افسانهای برای وقتی دیگر» ساختاری کلاسیک و خطی ندارد و با پرشهای زمانی و مکانی همراه است و سلین ما را به سفری هذیانی و دوزخی در زمانها و مکانهای مختلف میبرد. لحظهای با سلین به میدان جنگ جهانی اول میرویم، لحظهای خود را در زندان دانمارک مییابیم و لحظهای در دادگاه و پای میز محاکمه و لحظهای هم در فرانسه دوران جنگ و بعد از جنگ هستیم.
در بخشی از این کتاب میخوانیم: «این هم کلمانس آرلون. هردو همسنایم، تقریب… چه دیدار بامزهای! همچو موقعی… نه، بامزه هم نیست… بیاعتنا به آژیرها و خرابیهای مترو و راههای بسته بلند شده و آمده…. از چه راه دوری هم… از وانو. کلمانس تقریبا هیچ وقت نمیآید دیدنم… شوهرش مارسل هم همین طور… کلمانس تنها نیامده، پسرش پیر هم همراهش است… خودش نشسته جلوی میزم، پسرش وایستاده، پشت به دیوار. ترجیح میدهد چپ چپ نگاهم کند. دیداری ست با دستپاچگی… خودش هم چپ چپ نگاهم میکند، یک وری هم نشسته… هیچ کدامشان راحت نیستند، فکرهایی توی کلهشان است… امروزه روز همه آدمها، کسانی که باشان برخورد میکنی، آشناها، همه فکریاند…»
نشر مرکز اخیرا «نمایش افسانهای برای وقتی دیگر» را با ترجمه مهدی سحابی و اصغر نوری در 254 صفحه و بهای 125 هزار تومان عرضه کرده است.
نظر شما