وی با اشاره به کم‌توجهی به مقوله پژوهش، تنها به‌دلیل نارسایی‌های بودجه طی سال‌های 1400 و 1401 از عملکرد دفتر طرح‌های ملی انتقاد کرد.
برپایه اعلام مرکز آمار ایران در سال ١٣٩٩، سرانه مطالعه افراد باسواد ۱۵ سال به بالا در ماه به‌طور متوسط 8 ساعت و ١٨ دقیقه برآورد شده بود؛ به‌عبارت دیگر ۱۶ دقیقه و ۳۶ ثانیه در روز. از این مقدار ۶ ساعت و ٣٢ دقیقه سرانه مطالعه کتاب غیردرسی، یک ساعت و ٢٣ دقیقه سرانه مطالعه روزنامه و ٢٣ دقیقه سرانه مطالعه نشریات بوده است.
سید‌علی یزدی‌خواه، نائب‌رئیس دوم کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار(ایبنا)، درباره توقف سه‌ساله طرح سنجش سرانه مطالعه به دلیل فقر منابع و نرسیدن بودجه اظهار کرد: برای انجام طرح سنجش سرانه مطالعه باید دستگاه‌های متولی به‌ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش‌قدم شود؛ البته با دادن مشوق‌ها، یارانه‌ها و الزام‌آور کردن برخی موضوعات برای مخاطبان خاص، می‌توان قدم‌هایی را برای اجرای این طرح برداشت.
وی در پاسخ به این پرسش که «با توجه به تصویب بودجه 1402 و مشخص شدن سهم فرهنگ، آیا می‌توان نسبت به اجرای طرح سنجش سرانه مطالعه در سال جاری امیدوار بود، گفت: امیدواریم در بودجه سال آتی و برنامه توسعه هفتم، درباره این موضوعات اتفاق مبارکی رخ بدهد؛ البته در لایحه بودجه فرهنگی امسال، پیشنهاداتی مصوب شد و دست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه باز گذاشته شده است؛ به‌عنوان مثال اختصاص یک‌درصد از بودجه‌های غیرهزینه‌ای دستگاه‌های کشور در واحد فرهنگی که زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعمال می‌شود، ناظر بر همین توجه به بودجه‌های بخش فرهنگی بود.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی درباره مساعدت دستگاه‌های متولی برای اجرای طرح سنجش سرانه مطالعه در کشور گفت: با توجه به بودجه، باید برنامه‌های دستگاه‌های مختلف را با توجه به بودجه‌های اعلام شده رصد کرد و امیدوار هستیم این اتفاق رخ بدهد؛ البته که ناامید نیستیم.
به گزارش ایبنا؛ براساس ماده(هـ) تبصره ۹ ماده‌واحده بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور؛ شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت مندرج در این قانون مکلفند یک‌درصد(۱%) از بودجه جاری خود را برای هم‌افزایی و ارتقای فعالیت‌ها و تولیدات فرهنگی از قبیل موضوعات قرآنی، نمایشی، جوانی جمعیت، مطبوعاتی، رسانه‌ای نوین، نشر و کتاب و تولید محتوای فرهنگی فاخر فارسی در فضای مجازی، گردشگری، توسعه و آموزش سواد رسانه‌ای اختصاص دهند.
توجه مردم به کتاب الکترونیک مطالعه کتاب کاغذی را کاهش داده است
یزدی‌خواه در پاسخ به این پرسش که آیا سازمان برنامه و بودجه می‌تواند در این زمینه ورود کند و یا برای ارائه بودجه‌ای خاص برای طرح سنجش سرانه مطالعه اقدام کند، بیان کرد: سازمان مدیریت برنامه و بودجه از ابتدای امر و به‌صورت مستقیم نمی‌تواند به این موضوع ورود کند؛ زیرا این سازمان می‌تواند در بودجه‌های مصوب ابلاغی درصورت بروز مشکل ورود کند و برای حل مشکلات بودجه‌های مصوب ابلاغی تا 10 درصد کسر و اضافه را اعمال کند؛ البته مشروط به اینکه هزینه آن طرح در قانون بودجه آمده باشد. به همین دلیل این سازمان ابتدا و به این صورت نمی‌تواند وارد شود.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود درباره سرانه مطالعه و توقف طرح این سنجش در سه ساله گذشته، گفت: واقعیت مطلب این است که با توجه به افزایش قیمت کتاب‌های کاغذی و سوق پیدا کردن ذائقه افراد به سوی مطالعه دیجیتال و فضای الکترونیکی، سرانه مطالعه کتاب‌های کاغذی با آسیب‌هایی رو‌به‌رو شده است.
وی با بیان اینکه در لایحه بودجه کشور به افزایش سرانه‌های مطالعه، التفات چندانی نشده است، عنوان کرد: دلیل این کم‌توجهی نیز این است که نیازها و بخش‌های واجب‌تر دیگری وجود دارد که بودجه‌ها به آن سمت هدایت شدند.
یزدی‌خواه با اشاره به نزدیک شدن به برگزاری سی‌و‌چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: اکنون در حوزه تألیف و چاپ و نشر، کتاب‌ها در بخش عناوین و موضوع؛ تنوع و گستردگی خوبی نسبت به گذشته دارند اما شمارگان کتاب‌ها در سال‌های اخیر دچار افت شده است.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه شمارگان بالای کتاب به کتاب‌های بخش رمان و داستانی مرتبط است، اظهار کرد: البته کتاب‌های آموزشی و علمی و دانشگاهی نیز جای خودشان را دارند و تقریبا در این بخش با توجه به مخاطبان خاصی که وجود دارد؛ شمارگان این آثار نیز می‌تواند زیاد باشد اما سایر بخش‌ها مانند کتاب‌های هنری، تاریخی و معرفتی سهم کمتری در بخش شمارگان حوزه کتاب دارند. امیدوارم این روند برعکس شود و شاهد تغییراتی در بخش برنامه‌ریزی فرهنگی کشور باشیم.
وی با بیان اینکه امیدواریم این روند در حوزه کتاب برعکس شود و در همه حوزه‌ها شاهد افزایش شمارگان کتاب باشیم، گفت: امیدوارم در بخش برنامه‌ریزی فرهنگی اتفاقات بهتری رخ دهد؛ البته مسئولان ذیربط می‌توانند نظرات خود را به مجلس ارائه کنند و مجلس نیز این آمادگی را دارد تا نیازهای فرهنگی جامعه را با نظر مثبت دنبال کند.
بنابر اعلام سید‌محمود امامی، برنامه کتاب‌محور شورای فرهنگی عمومی کشور، در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اجرایی خواهد شد. براین اساس جامعه آماری مخاطبان نمایشگاه کتاب با محوریت ستاد برگزاری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پژوهش دقیقی را درباره کتابخوانی و سرانه مطالعه انجام خواهد داد که قابل مقایسه باشد.
به‌نظر می‌رسد، یکی از راه‌های درخور توجه برای ترمیم کسری‌های گذشته در حوزه پژوهش با محوریت کتاب و کتابخوانی، نظارت بر اجرای ماده (هـ) تبصره 9 ماده‌واحده بودجه سال 1402 کل کشور است.
نظر شما