خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، سید‌امیر حسینی، مدیرسایت اطلاع‌رسانی صنایع سلولزی ایران؛ آینده صنعت کاغذ چاپ و تحریر به دو دسته تکنولوژی و بازار تقسیم می‌شود. در زمینه تکنولوژی، از تکنولوژی‌های هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و چاپ سه‌بعدی استفاده می‌شود تا فرآیندهای تولید را بهینه کند و کارایی را بالا برده، همچنین باعث کاهش هزینه‌های تولید می‌شود. به طور مثال، با استفاده از هوش مصنوعی، می‌توان به طور خودکار کنترل کیفیت کاغذ و تشخیص هرگونه نقص و خرابی در فرایند تولید را بهبود داد.
 
در زمینه بازار، با توجه به افزایش آگاهی از محیط زیست و نیاز به کاهش آلودگی، تولید کاغذهای بازیافتی و کاهش استفاده از کاغذهای یکبار مصرف در آینده افزایش می‌یابد. همچنین، با توجه به رشد صنایع بسته‌بندی و تولید محصولات مصرفی، تقاضای بیشتری برای کاغذهای بسته‌بندی، لیبل‌ها و تبلیغات وجود دارد.

تا قبل ازهمه‌گیری کرونا مصرف کاغذ چاپ و تحریر در جهان به شرح زیر بوده است؛

مصرف کاغذ چاپ و تحریر در سال 2008 حدودا 150 میلیون تن بوده است
مصرف کاغذ چاپ و تحریر در سال 2019 حدودا 100 میلیون تن بوده است

آمار فوق نشان می‌دهد در مدت یازده سال حدودا 50 میلیون تن مصرف کاغذ چاپ و تحریر کم شده است، این کاهش تقاضا به علت رشد صنعت دیجیتال و فضای مجازی بوده است. بعد از همه‌گیری ویروس کرونا، مصرف کاغذ چاپ و تحریر در جهان به شدت کم شد، فقط در آمریکا در سال 2020  حدود 40 درصد کاهش تقاضا برای این کاغذ داشته‌ایم. در این میان پیش‌بینی می‌شود در سال‌های 2028 تا 2027 مصرف کاغذ چاپ حدودا به 50 میلیون تن برسد.
 
با وجود رشد صنعت دیجیتال و کاهش استفاده از محصولات چاپی، بازار برای محصولات کاغذ چاپ و تحریر همچنان وجود دارد و می‌تواند در برخی حوزه‌های خاص همچون دفاتر کار، مدارس، دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و سایر نهادهای عمومی و خصوصی، همچنان تقاضا وجود داشته باشد.

با توجه به افزایش جمعیت جهان و افزایش نیاز به مواد مصرفی، استفاده از کاغذهای با کیفیت و دوستدار محیط زیست باعث افزایش توجه به فناوری‌های پیشرفته و بهینه‌سازی فرایند تولید کاغذ چاپ و تحریر و استفاده از منابع با کارایی بالا می‌شود. برای حفظ بقایای جنگل‌ها، کاهش آلاینده‌های زیست محیطی و بهره‌برداری بهینه از منابع، باید به راه‌حل‌های پایدار و دوستدار محیط زیست روی آورد.

با توجه به این نکات، تلاش برای بهینه‌سازی فرایند تولید کاغذ و کاهش مصرف انرژی، آب و سایر منابع، به‌عنوان یک چالش مهم در آینده این صنعت در نظر گرفته می‌شود. علاوه بر بهینه‌سازی فرایندهای تولید، می‌توان از مواد اولیه، به غیر از چوب در تولید کاغذ چاپ و تحریر استفاده کرد، برای مثال، می‌توان از منابع دوستدار محیط‌زیست مانند الیاف گیاهان یک‌ساله و چندساله و مشابه آن‌ها در تولید کاغذ استفاده کرد.

همچنین، می‌توان از فناوری‌های نوین مانند تولید کاغذ با استفاده از فناوری نانو، بهبود مقاومت و سختی کاغذ را در برابر آب، حرارت و فشار فراهم کرد. از دیگر راه‌حل‌هایی که در آینده صنعت کاغذ چاپ و تحریر می‌توان به آن‌ها روی آورد، می‌توان به کاهش زمان بازیافت کاغذ و ارتقای کیفیت بازیافت اشاره کرد. ایجاد و رشد سریع محصولات جایگزین، برای کاغذ مانند کاغذهای الکترونیکی، صفحات نمایش با کیفیت بالا و غیره، به کاهش بیشتر مصرف کاغذ خواهد انجامید.

از دیگر روندهایی که در آینده احتمالاً در صنعت کاغذ چاپ و تحریر شاهد آن خواهیم بود، توجه به بازارهای جدید است، با رشد روزافزون بازارهای نوظهور، به طور مثال بازار فضای مجازی، تولید کاغذهای خاص و سفارشی برای استفاده در این بازارها می‌تواند بازار جدیدی برای صنعت کاغذ چاپ و تحریر ایجاد کند. 

در آینده، با پیشرفت تکنولوژی و توسعه فناوری‌های جدید، می‌توان انتظار داشت که فرایندهای تولید کاغذ چاپ و تحریر بهبود یابد، به‌عنوان مثال، با استفاده از اینترنت اشیاء، می‌توان اطلاعاتی از سیستم‌های تولید کاغذ جمع‌آوری کرده و با تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده، از نقاط ضعف و قوت فرایندهای تولید آن‌ها آگاه شد و روی بهبود آن‌ها کار کرد. متخصصان صنعت کاغذ بر این باور هستند تا سال 2050 کاغذ چاپ و تحریر به صورتی که الان می‌شناسیم وجود نخواهد داشت و کاغذهای فوق به‌صورت کاملا تخصیص سفارشی‌ساز خواهند شد.