یکشنبه ۴ تیر ۱۴۰۲ - ۱۲:۲۲
شهادت زودهنگام چمران باعث شد روایت کاملی از او نداشته باشیم

کتاب«موتور سوار چمران» به‌عنوان اثری ترکیبی از تاریخ شفاهی و خاطره نگاری به همراه نگاهی کوتاه به نقش شهید چمران در جنگ مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

سرویس فرهنگ و مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، جلسه نقد و بررسی کتاب «موتور سوار چمران» از سلسله نشست‌های نقد کتاب موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس یکشنبه ۴ تیرماه با حضور حمیدرضا جوانبخت نویسنده اثر، میثم رشیدی مهرآبادی و سمیه جمالی منتقد ادبی در سالن قصر شیرین موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.

حمیدرضا جوانبخت نویسنده کتاب «موتور سوار چمران» در این جلسه گفت: این کتاب و پدیده موتورسواران از سال ۹۸ به مردم رسید، می‌خواستیم مسئله موتورسواران را به روایت یک موتورسوار با بررسی تاریخ شفاهی این بخش بررسی کنیم، خواستیم یک تاریخچه شفاهی نیز در حاشیه این کتاب از موتورسواران ثبت شود.

روایت زندگی جوانان دهه ۴۰ و ۵۰
وی افزود: اگر کسی بخواهد تاریخ جنگ‌های نامنظم را بررسی کند این کتاب کمک بزرگی خواهد کرد، این کتاب مناسب کار پژوهشی است، البته که یک‌سوم کتاب زندگی راوی قبل از جنگ است و محوریت آن زندگی راوی است و سبک زندگی جوانان نسل۴۰ و ۵۰ قبل از انقلاب و بعد از انقلاب را بررسی می‌کند.

نویسنده کتاب «موتور سوار چمران» ادامه داد: ورود به جنگ با شهید چمران است، البته این شهید خیلی زود به این مقام نائل شد، به همین دلیل روایت کاملی از شهید چمران نیست، نگاه شهید چمران به جنگ به این دلیل که کم پرداخته شده، زیاد تحریف شده است او اعتقاد زیادی به حضور مردم در جنگ داشت.

جوانبخت با بیان اینکه نوشتن و ویرایش این کتاب ۲ سال زمان برد، اضافه کرد: جنگ از سال ۶۳ خونین‌تر می‌شود و بیشتر مورد توجه است، اما نگاه ویژه ما در کتاب به سال اول جنگ تا رفتن بنی صدر است، در این زمان شهید چمران روندی با نگاه به توقف پیشروی عراق در منطقه بود و تا حدی موفق بود. 

وی تأکید کرد: در بخشی از کتاب، راوی روزبه‌روز جنگ را روایت می‌کند، او ساعت‌به‌ساعت عملیات‌های مختلف را شرح می‌داد، همزمان با آن تحقیق و تاریخ را هم ترکیب کنیم تا اثر کاملی شود و هیچ چیز از قلم نیفتد و بتوانیم به همه ابعاد آن بپردازیم.
 

انتظار داشتم بیشتر به شهید چمران پرداخته شود
همچنین میثم رشیدی مهرآبادی منتقد ادبیات پایداری در این جلسه اظهار داشت: من نگاه تاریخ شفاهی به کتاب «موتور سوار چمران» دارم، البته کمبودهایی دارد که آن را به اثر خاطرات نزدیک می‌‌کند. شبهاتی در خصوص شهادت شهید چمران است که احتمال دارد نیروی نفوذی این کار را انجام داده باشند و کتاب به این شبهات می‌پردازد.

وی افزود: سن پایین نویسنده یک امر قابل تقدیر در کتاب است. کتابسازی، نوشته کتاب و طراحی کتاب یک امر بسیار خوب است که در صنعت نشر کمتر دیده می‌شود و حتی بین ناشران مطرح نیز این مشکل وجود که در کتاب «موتور سوار چمران» به خوبی به آن پرداخته شده است.

منتقد ادبیات پایداری ادامه داد: حجم بالای کار در زمان انتشار کتاب باعث شده است بخشی از جملات کتاب جای ویراستاری داشته باشد، بعضی از جملات تکراری هستند و یک موضوع چندین بار تکرار می‌شود، اما به دلیل زمان انتشار کتاب قابل درک است.

رشیدی اضافه کرد: کمبود پاورقی یک امر منفی در کتاب محسوب می‌شود، بعضی از وقایع و مناطق در کتاب آمده است که ناشناخته هستند و احتمالا در آن زمان نام محلی داشته و باید در خصوص این مناطق و وقایع توضیحاتی داده می‌شده است، همچنین تعداد صفحات کمی زیاد است و جا داشت نویسنده بعضی از صحبت‌های راوی را حذف می‌کرد.

وی تاکید کرد: جا داشت کتاب «موتور سوار چمران» بیشتر به خود شهید چمران به خصوص در پاورقی می‌پرداخت. همچنین ۵۶ فصل کتاب عنوان ندارد و عنوان بندی کتاب می‌توانست به مخاطب خط بدهد و آن را در متن کتاب هدایت کند که در فهرست دیده نمی‌شود.
 

لزوم انتخاب مناسب محتوا از مصاحبه‌ها
همچنین سمیه جمالی منتقد ادبیات پایداری در این جلسه گفت: وقتی کتاب به دستم رسید و صفحات اول را ورق زدم، توقع داشتم یک کتاب معمولی مثل خاطرات معمول باشد، اما وقتی آن را بیشتر خواندم به همه آن را پیشنهاد کردم و معتقدم کتاب بسیار خوبی است.

وی افزود: عنوان کتاب «موتور سوار چمران» بسیار جذاب است و مخاطب را به سمت خود می‌کشد، خود موتورسواری برای مخاطب جذاب است و شهید چمران نیز محبوبیت خاصی بین مخاطبان ادبیات پایداری دارد، البته تاکید عنوان کتاب روی شهید چمران است و توقع داشتم کتاب از شهید چمران بگوید اما خیلی جزئی بود و شناخت چندانی در مخاطب شکل نگرفت‌.

منتقد ادبیات پایداری ادامه داد: از نظر من کتاب خاطره‌نگاری است، بین زندگی‌نامه و خاطره‌نگاری فاصله است، در خاطره‌نگاری که ارزش بیشتری از نظر من دارد بخش‌هایی از زندگی راوی گفته می‌شود، اما کتاب تمام حرف‌های راوی را به دلیل کمال‌گرایی نویسنده آورده است.

جمالی اضافه کرد: بخشی از کتاب که طولانی شده است به خاطرات شخصی راوی پرداخته است و بهتر بود وقتی ۶۰۰ صفحه مصاحبه گرفته می‌شود از آن ۳۰۰ صفحه کتاب بیرون بیاید نه اینکه کل مصاحبه کتاب شود و باید نویسنده انتخاب بهتری بین محتواها می‌کرد.

وی تأکید کرد: لحن راوی با تصویری که از آن دیده می‌شود تطبیق خوبی دارد، اگر این لحن و تکه‌کلام‌ها بیش از این می‌آمد می‌توانست به متن صدمه بزند و به اندازه بود و مخاطب می‌تواند به خوبی این ارتباط را حس کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها