فصلنامه اسناد، مطبوعات و متون با عنوان «پيام بهارستان» با آثاري از ايرج افشار، عبدالحسين حائري، سيدفريد قاسمي، حسين متقي و... از سوي كتابخانه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي به جرگه نشريات تخصصي پيوست._
شماره يك و دو نشريه كه در يك مجلد منتشر شده، شامل مقالههايي در موضوعات گوناگون است؛ از جمله اين نوشتهها ميتوان به مقالهاي با عنوان «سه سند آزادينامه بردگان از دوره صفوي» به قلم «سيمين صيديه»، «يك اجازهنامه با امضاي سه مرجع تقليد» به قلم «رسول جعفريان»، «يادداشتهاي خصوصي محمدعلي فروغي از روزگار بيست و شش سالگي» اثر «ايرج افشار»، «شيخ بهايي در دامغان» به قلم «سيدمحمد طباطبايي بهبهاني»، «نكتههاي تازه درباره هندوشاه نخجواني و فرزندش شمس منشي» اثر «جواد بشري» اشاره كرد.
همچنين مقاله «هويت ايراني در آستانه مشروطه به روايت رساله نويافته از ميرزاجهانگيرخان ناظم الملك» اثر «منيژه صدري» و «رحيم نيكبخت»، «نامههاي وثوقالعلماء» اثر «عليرضا اباذري»، «اسنادي نويافته از ميان مواريث كهن» اثر «حسن متقي»، «لغو امتياز بانك شاهنشاهي» اثر «علي ططري»، «نسبنامه قائم مقام» به قلم «فريناز متشرعي»، «عمارت مليجك» از «اميرحسين ذاكرزاده»، «لغت پارس و فرنگ» اثر «سيدمحمدحسين مرعشي»، «تاريخچه قاليچه شاه عباس دوم» به قلم «سيدمهدي موسوينيا»، «عمادالكتاب و دغدغههاي رسمالمشق» اثر «علي سام» از جمله ديگر مقالات اين فصلنامه بهشمار ميرود.
«نخستين صاحبان و معماران باغ و عمارت بهارستان» از «كيوان شيرويي»، «پرسههايي در نسخ خطي» اثر «محمود نظري»، «خليج فارس در كتابالولاه» به قلم «سهراب يكه زارع»، «شاهكار يعني آميزهاي از عشق، ابرام، حقشناسي، جديت، خلوص نيت» از «احسانالله شكراللهي»، «نقد مدخل آران و بيدگل در دانشنامه ايران» اثر «سيدمحمد ساداتبيدگلي»، «كش و قوسهاي خريد يك نسخه نفيس» اثر «محمدحسن خليلي» از جمله ديگر مقالات اين فصلنامه تخصصي بهشمار ميرود.
همچنين مقاله «هشت بهشت از هفت بند كاشي مرقع هشت قطعه چليپاي نستعليق منسوب به فتحعلي شيرازي» نوشته احسانالله شكراللهي كه متن هفتبند حسن كاشي آملي (سراينده شيعي سده هفتم و هشتم هجري) را بر اساس هفت نسخه موجود در كتابخانه مجلس تصحيح كرده و در اين مقاله به خوانندگان ارايه كرده است و تصوير رنگي يك مرقع شامل هشت قطعه خط به قلم نستعليق به شيوه چليپا كه ابياتي از اين هفتبند در آنها نوشته شده، در پايان مقاله آمده است.
«ضياءالقلوب ديباچهاي بر كتابت تاجالماثر اثر نظامبن رضي نقاشي نوشته «سيدجعفر حسينياشكوري» مقاله ديگري است كه در اين ديباچه به خصوصيات ظاهري نسخه، شناخت كاتب نسخه، متن رساله ضياءالقلوب پرداخته و اشعار و حكاياتي را بيان كرده است. در اين مقاله نسخههاي خطي زيبايي از اين حكايات در قالب تصويرهاي رنگي آمده است كه بيانگر اين قصص و حكايات است.
«علي ططري» در مقالهاي با عنوان «ملانصرالدين، متبسم گريان» آورده است: «بيگمان روزنامه مصور و طنز ملانصرالدين از بيبديلترين نشرياتي بود كه با اهداف مشخص و همزمان با پيروزي انقلاب مشروطه ايران پا به عرصه مطبوعات نهاد. انتشار اين روزنامه به دو زبان تركي، روسي و اندكي فارسي در شهرهاي تفليس، باكو و تبريز تأثيري بهسزا در نحوه تفكر جامعه به جاي گذارد. جالب آنكه نوع نگاه طنزآلود ملانصرالدين الگوي بسياري از نشريات فكاهي شد كه پس از مشروطه چاپ و منتشر شد. هيأت تحريريه ملانصرالدين از مبرزترين و تواناترين روشنبيناني بودند كه با نگاهي دقيق وموشكافانه كاستيها و كمبودهاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي جامعه آنر روز را در قالب طنز مصور به اطلاع مردم رساندند و كمكاري دولتمردان ايران را به ايشان گوشزد كردند.»
از ديگر ويژگيهاي اين فصلنامه، طراحي زيباي روي جلد آن است كه ضمن استفاده از تصوير نسخه خطي و نوشتههاي كهن، روكش موضعي زيبايي بر آن تعبيه شده كه بخشي از جلد را شبيه به كارهاي لاكي كرده است. طراحي هنرمندانه جلد از سوي برخي مراكز مورد غفلت واقع ميشود؛ اما بايد توجه داشت كه زيبايي جلد، تأثيري كتمان ناپذير در جذب خواننده دارد؛ ضمن اينكه طراحي جلد را بايد يكي از هنرهاي ديداري دانست كه كتاب را به زيبايي دربرميگيرد.
«تصوير در بهارستان» پايان بخش اين فصلنامه تخصصي است كه تصوير «افتتاح مجلس شوراي ملي با حصور احمدشاه»، «صدراعظم و وزراء و هيأت تجار كه دستخط مشروطه را به مجلس آوردند»، «نمايندگان دوره نخست تا دوازدهم مجلس شوراي ملي»، «ميرزا اسماعيل خان ممتازالدوله»، «وكلا و اعضاي انجمن آذربايجان 1325»، «ميرزا حسين خان پيرنيا»، «ارباب كيخسرو شاهرخ»، «بيدق مجلس شوراي ملي» و... آمده است.
فصنامه اسناد، مطبوعات و متون كهن «پيام بهارستان» با سردبيري رسول جعفريان در 730 صفحه و بهاي 4هزار و 800 تومان به كوشش كتابخانه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي منتشر شده و در دسترس نسخهپژوهان، اساتيد و علاقهمندان قرار دارد.
نظر شما