به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، به نقل از ستاد خبري سراي اهل قلم، «امير مقدسي» در ابتداي اين نشست گفت: «موضوعات مربوط به علوم‌انساني به صورت تكنولوژي، وارد علوم مختلف شده و دسترسي به منابع ديجيتالي را در اختيار كاربران قرار داده است.»
وي در ادامه سخنانش خاطرنشان كرد: «اطلاعات، توليد مي‌شوند ولي قشر خاصي از آن استفاده مي‌كنند و برخي اقشار نيز از آن بي‌اطلاع اند. نابينايان و كم‌بينايان، معلولان حركتي، بيماران روحي و... نمي‌توانند از ابزار اطلاعاتي استفاده كنند؛ تنها افراد سالم و باسواد اين كاربر را مورد استفاده قرار مي دهند.»
اين پژوهگشر و محقق به قابل دسترس كردن اطلاعات به صورت جامع اشاره كرد و يادآور شد: «توانمند كردن كاربر معلول، به پيمايش محتواي تبديل شده، جست‌وجو، نشانه‌گذاري، شناسايي تصويرها، جدول‌ها و نمودارها، علامت‌هاي رياضي در همان سطح و كيفيتي كه يك فرد معلول قادر به انجام آن در متن چاپي همان اطلاعات است، مي‌تواند به فرد معلول در استفاده از اطلاعات ديجيتالي كمك بسياري كند.»
مقدسي به راه‌حل‌هاي قديمي اشاره كرد و گفت: «راه‌حل‌هاي قديمي مانند كتاب‌هاي بريل و كتاب صوتي مي‌توانند مشكلات نابينايان را حل كنند، ولي مشكلاتي در كتاب‌هاي بريل وجود دارند. يكي از آن ها پر هزينه‌بودن دستگاه‌هاي چاپ بريل و در نتيجه گران بودن كتاب‌هاست كه فضاي زيادي در مقايسه با متون چاپي معمولي را اشغال مي‌كنند. همچنين، دشواري‌هاي نگهداري و حمل و نقل، سختي يادگيري براي نابينايان كه در طول دوران نابينايي از آن استفاده كرده‌اند، از ديگر مشكلات آن است.»
معاون اداره كل برنامه‌ريزي و توسعه سازمان اسناد و كتابخانه ملي،خاطرنشان كرد: «كتاب‌هاي صوتي (سنتي) نيز مشكلاتي را دربردارند. اين كتاب‌ها ساختاري خطي، يك‌طرفه و غيرقابل انعطاف از كتاب‌هاي چاپي را ارائه مي‌كنند. اين ساختار قابليت پيمايش بيش از انتقال يك فايل به فايل ديگر را ندارد.»
وي در ادامه سخنانش، افزود: «به علت نبود امكانات نشانه‌گذاري درون فايل‌ها، امكان يافتن نقاطي خاص از كتاب مقدور نيست و كاربر به هجي كلمات، پي‌نوشت‌ها، تصويرها، جدول‌ها، گراف‌ها و... كه در كتاب چاپي موجودند، دسترسي ندارد.»
امير مقدسي، به كتاب گوياي ديجيتالي اشاره كرد و گفت: «كتاب گوياي ديجيتالي، نمونه‌اي چند رسانه‌اي از كتاب چاپي است كه در آن نواقص فرمت‌هاي قبلي از قبيل نبود امكانات و دسترسي اتفاقي به همه نقاط كتاب مرتفع شده. اين كتاب‌ها مجموعه‌اي از فايل‌هاي الكترونيكي اند كه براي ارايه اطلاعات از طريق صوت و متن در كنار هم قرار گرفته‌اند.»
وي به ارائه اطلاعات در كتاب‌هاي گوياي ديجيتال، اشاره كرد و گفت: «ارائه اطلاعات گوياي ديجيتال مي‌تواند با صداي طبيعي يا شبيه‌سازي شده انسان، بريل تجديدشدني، و نمايش ديداري بروز كند، مانند نمايش كلمات با اندازه‌هاي بزرگ . منظور از بريل تجديدشدني دستگاهي است كه به نام برجسته‌نگار در كتابخانه ملي موجود است.»
اين پژوهشگر و محقق يادآور شد: «محتواي كتاب‌هاي گوياي ديجيتالي مي‌تواند شامل تنها متن، تنها صدا و تركيبي از متن، صدا و تصوير باشد. نشانه‌گذاري در كتاب گوياي ديجيتال در دو مرحله قابل انجام است و مي‌تواند براي افرادي كه كاربران اين كتاب‌ها يند موثر واقع شود.»
وي افزود: «اگر از ابتداي اينكه يك كتاب مي‌خواهد متولد شود، ناشران را ملزم كنيم كه فايل مولتي مدياي كتاب را نيز ارائه دهند، روش مناسبي در اين عرصه است كه اين اتفاق آرام آرام در بين ناشران رخ مي‌دهد و مي‌بينيم كه صنعت نشر در حال دگرگوني است.»
مقدسي خاطرنشان كرد: «نشر كتاب، نشر الكتروينك و ارائه چند رسانه‌اي اطلاعات، تعريف جديدي از مفهوم نشر را ارائه داده و در اين زمينه نياز به يك الگوي استاندارد فراگير احساس مي‌شود.»
وي به ناشران الكترونيك در آمريكا اشاره كرد و گفت: «درسال 1991 در آمريكا، ناشران را ملزم مي‌كردند كتاب‌هايي كه منتشر مي‌كنند از آن بريل تهيه كنند ولي اين مسأله با موفقيت انجام نشد.»
اين محقق و پژوهشگر درباره اهداف عمده كنسرسيوم كتاب‌هاي الكترونيك، بيان داشت: «تشويق و حمايت از ايجاد توسعه كتابخانه جهاني كتاب گويا كه همه زبان‌ها و فرهنگ‌ها و مرزهاي جغرافيايي را دربرمي‌گيرد، يكي از اهداف كتاب‌هاي گوياست كه هم اكنون در حال انجام است.»
به گفته مقدسي، توليد كتاب‌هاي گوياي ديجيتال قابل دسترس، ايجاد كتابخانه‌هاي گوياي ديجيتال، ايجاد سامانه خدمات‌رساني كتابخانه‌اي به نابينايان با استفاده از فناوري‌هاي نوين اطلاعات و ارتباطات از قبيل اينترنت و موبايل، مشاركت در توسعه استانداردهاي دسترس‌پذيري اطلاعات، مي‌تواند تأثيرات بسياري در عرصه كتاب‌هاي الكترونيك بگذارد.
شنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۸ - ۱۹:۴۹
نظر شما