به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) هفتمين نشست از سلسله نشست‌هاي واكاوي ابعاد فني تلاوت‌هاي قرآني با حضور عباس سليمي، قاري و داور بين‌المللي قرآن كريم و مجري اين نشست، رحيم خاكي، مدير عامل سازمان فعاليت‌هاي قرآني خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا)، قاري و كارشناس قرآن كريم، محمود لطفي‌نيا، قاري و داور بين‌المللي قرآن كريم و از فعالان حوزه‌هاي قرآني و جمعي از علاقه‌مندان اين حوزه برگزار شد.
در ابتداي اين نشست، پس از ارايه اطلاعاتي مختصر در معرفي استاد «کامل یوسف البهتیمی»، قاري برجسته مصري از سوي عباس سليمي، كارشناس بين‌المللي قرائت قرآن كريم و مجري اين نشست، فرازهايي از تلاوت اين استاد قرآني از سوره مباركه «يونس» پخش شد.
در ادامه، مجري نشست از تلاوت‌هاي اين قاري به عنوان تابلوي هنري زيبايي ياد كرد كه در عصر تلاوت‌هاي طلايي مصريان خلق شده است و گفت: او ستاره‌اي بود كه در آسمان دوره طلايي تلاوت‌هاي مصر درخشيد. حزن و سوزي كه در استماع آيات اين قاري احساس مي‌شد، از عمق قلب او برمي‌خاست.
وي با بيان اين كه الفاظ و ظاهر قرآن كريم نيز معجزه‌اي الهي است، يادآور شد: اين آيات از 28 حرف زبان عرب تشكيل شده‌اند كه هيچ فردي قادر به خلق حتي آيه‌اي مشابه آن نيست و جالب آن است كه هيچ متن ديگري غير از آيات قرآن كريم را نمي‌توان با لحن قرائت قرآن كريم خواند.
سليمي از تلاوت قرآن كريم به عنوان علم، فن و هنر ياد كرد و اظهار داشت: تمامي اين ابعاد در جايگاه خود قابل بررسي و تحقيق‌اند. «كامل يوسف» آيات را با توجه به عمق معناي آنها تلاوت مي‌كرد و يكي از بزرگ‌ترين شاخصه‌هاي تلاوتش رعايت لحن‌الاداء قرائت‌ها بود.
سپس محمود لطفي‌نيا، قاري و داور بين‌المللي قرآن كريم و از فعالان حوزه‌هاي قرآني، با بيان اين كه معجزه قرآن به ساختار آوايي قرائت اين كتاب نيز تسري مي‌يابد، گفت: شايد هيچ متني به اندازه آيات قرآن كريم قابليت اعمال دستگاه‌ها و آواهاي گوناگون موسيقايي را نداشته باشد، با توجه به اين كه تلاوت قرآن كريم بايد با در نظر داشتن شأن اين كتاب آسماني و كلام الهي انجام شود.
وي استاد «کامل یوسف البهتیمی» را از برجسته‌ترين قاريان عصر طلايي مصر قياس كرد و يادآور شد: مصر در دوره اي از قاريان بزرگ و برجسته‌اي برخوردار بود كه الگو و اسوه بودند، اما اكنون اين كشور در دوره افول خود به سر مي‌برد و نياز است كه جوانان، نوجوانان و كساني كه تازه در اين راه گام نهاده‌اند با تأسّي از شيوه بزرگاني چون استاد «کامل یوسف البهتیمی»، منشاوي و استاد شعشاعي از راهكارهاي بازگشت به دوران طلايي قرائت و ارتقاي شيوه‌هاي تلاوت كتاب آسماني مسلمانان درس بگيرند.
لطفي‌نيا، رعايت و توجه به فواصل پردازش موسيقايي را از ويژگي‌هاي بارز تلاوت‌هاي استاد كامل يوسف خواند و عنوان كرد: همان‌گونه كه اين قاري همواره به آن توجه داشت، قرائت قرآن كريم بايد منطبق بر درك و القاي مفاهيم قرآني باشد، زيرا غير از اين حالت از ارزش و اعتبار برخوردار نخواهد بود. تمام آواي موسيقايي بايد در خدمت القاي پيام و مضامين كتاب الهي باشد.
پس از پخش آياتي از سوره حضرت مريم كه مرحوم كامل يوسف آن را تلاوت كرده بود، رحيم خاكي، مدير عامل سازمان فعاليت‌هاي قرآني خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا)، در زمينه اوصاف فني تلاوت‌هاي اين قاري مصري گفت: شكل‌گيري شخصيت تلاوت‌هاي كامل يوسف متأثر از شرايط ويژه‌اي است، به نظر مي‌رسد او از شيوه قرائت بزرگاني چون استاد محمد رفعت و منشاوي استفاده كرده است، زيرا در مقايسه با تلاوت‌هاي آنها تشابهات فراواني در تلاوت‌هاي كامل يوسف احساس مي‌شود.
وي با تأكيد بر نكات بارز تلاوت‌هاي او نظير اوج توانايي‌هاي شخصي و اقتداري كه در تلاوت‌هاي او شنيده مي‌شود، گفت: عمق معنويتي كه در قرائت‌هاي او احساس مي‌شود با حزن و سوزي ارتباط دارد كه در تمامي قرائت‌هاي او محسوس اند و تلاوت‌هاي او فارق از تكلف، روان، زلال، پرتحرك، پيوسته و نمونه‌اي از يك تلاوت بي عيب و نقص به شمار مي‌روند.
همچنين عباس سليمي با اشاره به خواص شنيدن آيات قرآن كريم و آرامش بخش‌بودن اين معجزه الهي متذكر شد: شنيدن تلاوت‌هاي اين استاد مصري آرامش فراواني را به مستمعان القا مي‌كند.
در ادامه اين جلسه ،طي تماسي تلفني با رضا محمدپور از استادان و قاريان قرآن كريم در استان اردبيل، نظرات اين كارشناس قرآني درباره استاد كامل يوسف و ابعاد فني تلاوت‌هاي او به سمع و نظر حاضران نشست رسيد.
او نقطه اوج تلاوت‌هاي كامل يوسف را در بازگشت اين قاري مصري از كشور فلسطين و پس از شركت در محافل گوناگون قرآني آن كشور دانست و بيان كرد: صوت اين قاري يكي از بي‌عيب و نقص‌ترين و سالم‌ترين اصوات در تمامي طبقات است، در حالي كه همواره با حزني دل‌انگيز و جذاب همراه است، معاني عميق قرآني را به قلب مستمعان سرازير مي‌كند.
رضا محمدپور با اشاره به اين كه اين حزن موجب خستگي و يك‌نواختي تلاوت‌هاي او نمي‌شود، اظهار داشت: يكسان‌بودن حال و هواي تلاوت‌هاي استوديويي و مجلس او متأثر از حالات معنوي اوست.
وي افزود: او در محضر قرآن كريم، همواره با وضو بود و به تشويق‌هاي حضار و ديگران توجهي نداشت؛ اين‌گونه به نظر مي‌رسيد كه خود را در محضر خداوند مي‌بيند و بدون توجه و تحت تأير جمعيت قرار گرفتن همواره و در هر شرايطي مي‌كوشيد تا بهترين تلاوت‌ها را داشته باشد، با وجود اين كه تلاوت در استوديو كه فضايي غير معمول است، بدون در ارتباط بودن با مخاطبان و دريافت عكس‌العمل‌هاي آنها بسيار دشوار است.
وي قرائت‌هاي كامل يوسف را مملو از نكات لحني قابل توجه و مهم خواند و بيان كرد: در عين حال كه تلاوت‌هاي اين استاد نشانگر توانايي‌هاي اوست، با اين حال باعث نشد كه او هيچ‌گاه از حال خضوع و خشوع خارج شود و براي خودنمايي قرآن بخواند.
در تأييد اين مطالب و تكميل آنها، محمود لطفي‌نيا به دسته‌بندي قاريان قرآني به دو قشر دورنگرا و برونگرا پرداخت و توضيح داد: دسته‌اي از قاريان قرآن كريم شيوه‌هايي را در تلاوت اين كتاب آسماني اتخاذ مي‌كنند كه ارتباط مستقيمي با حالات روحي و ادراكات دورني آنها دارد، آنها قاريان دورن‌گرايي‌اند كه در شرايط گوناگون مي‌كوشند با توجه به درك و احساس خود از معاني آيات، آنها را تلاوت كنند.
وي در تبيين ويژگي‌هاي قاريان برونگراخاطرنشان كرد: دسته‌اي ديگر از قاريان متأثر از جمعيت و مخاطبان‌اند كه براي آنها قرائت مي‌كنند و حالات و عكس‌العمل‌هاي مستمعان، دريافت احساسات و تشويق‌هاي آنها مي‌تواند در اين قاريان تأثيرگذار باشد و موجب ارتقاي كيفيت تلاوت‌هاي آنها در مقايسه با زمان‌هايي كه بدون مخاطب تلاوت مي‌كنند، باشد.كه با اين تقسيم بندي، كامل يوسف در شمار قاريان درونگرا شناخته مي‌شود.
لطفي‌نيا افزود: با توجه به رسالت اصلي قاريان كه رساندن و القاي معاني و آيات كتاب آسماني به شنوندگان و مخاطبان است، قرائت هر دو گروه كاملا پسنديده، درست و قابل حمايت است. بايد دانست كه اين حالات برخاسته از حالات و ويژگي‌هاي روحي قاري است. قاري برونگرا به مخاطبان و دريافت احساسات آنها نياز دارد.
در خاتمه اين برنامه رحيم خاكي با يادآوري اين موضوع كه تلاوت‌هاي كامل يوسف منظم‌اند و از ساختاري تعريف شده تبعيت مي‌كنند، گفت: مهمترين نكته‌اي كه در تلاوت‌هاي زيباي اين قاري درك مي‌شود اين است كه تحريرهاي اضافي در هيچ يك از فرازهاي تلاوت‌هاي او ديده نمي‌شود. او رنگي، جذاب و همواره در اوج مي‌خواند. زماني كه به راديو راه يافت كم‌سال‌ترين قاري بود و در جواني و زماني كه هنوز در اوج بود دار فاني را وداع گفت و همواره در اوج باقي ماند.
یکشنبه ۴ مرداد ۱۳۸۸ - ۱۸:۴۷
نظر شما