به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين اثر شامل مجموعه مقالاتي درباره علم امام است كه ديدگاه‌هاي مختلف را که پايه‌هاي استوار علمي دارند، تحقيق، بررسي و بیان مي‌كند.
ترديدي نيست كه امامت به عنوان مساله‌اي كلامي با ابعاد فقهي و سياسي، از كهن‌ترين مسائل و مباحث «بینا اسلامي» است كه هم بحث‌ها و مجادلات فراواني را برانگيخته و هم به شكل‌گيري گرايش‌ها و مذاهبي امامت محور انجاميده كه مهمترين، فراگيرترين و ماندگارترين آنها؛ اماميه اثنا عشريه است. همپاي امامت كه مفاد و نقطه كانوني آن جانشيني پيامبر اسلام(ص) در همه وظايف و اختيارات ـ‌به جز تلقي و تبليغ وحي و تشريع به معناي تاسيسي آن‌ـ بر مبناي نص و نصب الهي است، مباحثي چند درباره شئون و مقامات امام وجود دارد كه مهمترين آنها علم و عصمت امام است. اين دو موضوع اخير چون در مورد پيامبر اعظم(ص) نيز مطرح و مدار بحث و گفت‌وگو بوده‌اند، قدمتي بيشتر از امامت دارند. شواهد متعددي در دست است كه اصحاب پيامبر(ص) در زمان حيات آن حضرت(ص) درباره ميزان و مرتبت علم و نيز نوع و سطح مصونيت ايشان همداستان نبوده‌اند.
در اين كتاب از طرف معاونت پژوهشي دانشگاه اديان و مذاهب (ناشر اثر) درباره شروط و ويژگي‌هاي منصب امامت نوشته شده است: «همه مسلمانان براي قصد منصب امامت، شروطي را قائل شده‌اند و هرگز براي كساني كه فاقد حداقل صلاحیت‌هاي علمي و عملي هستند، مشروعيتي را نپذيرفته‌اند. آنچه بحث برانگيز بوده نوع، ميزان و راه‌هاي احراز اين شروط و ويژگي‌ها بوده است. اماميان چون امامت را منصبي الهي و مقامي ممتاز و برجسته مي‌دانند به مراتب بالايي از عدالت و معرفت قائلند كه طبعا بدون عنايت ويژه الهي قابل تحصيل نيستند. به رغم اين اتفاق‌نظر، همواره در تحديد اين مرتبت والا، اختلاف نظرهايي وجود داشته است. حتي اگر فرض كنيم در موارد و مواضعي اتفاق‌نظر وجود داشته، باز هم جاي تحقيق و بررسي و حتي اتخاذ ديدگاه‌هايي متفاوت ـ‌و البته بر پايه‌هاي استوار علمي‌ـ وجود دارد و نيز چه بسا ابعاد و مسائلي باشند كه همچنان ناكاويده باقي مانده‌اند. يافته‌هاي جديد و نگاه‌هاي تازه مي‌توانند راهنماي راه‌هاي ناپيموده يا تصحيح كننده برخي راه‌هاي پيموده باشند.»
شيعيان بر اين باور بوده‌اند كه امام فردي است كه خداي متعال براي رهبري جامعه اسلامي و جانشيني رسول‌الله(ص) در اداره امور دين و دنياي مسلمانان برمي‌گزيند و به واسطه پيامبر اكرم(ص) وي را به مردمان مي‌شناساند. البته پيداست كه چنين امامي فردي عادي نيست. بحث در باب ويژگي‌هاي «امام» نيز در فرهنگ شيعي از اساسي‌ترين وظايفي بوده است كه علما بر عهده داشته‌اند.
نصب الهي و عصمت و برتري(افضليت) امام در صفات پسنديده(علم، عدالت، زهد، شجاعت و مانند آن) از جمله آن ويژگي‌هاست كه شيعيان بر آن تاكيد داشته و درباره آن بحث‌ها كرده‌اند. بارزترين صفتي كه در افضليت امام بيش از ساير صفات، توجه عالمان و متفكران شيعي را به خود جلب كرده، «علم امام» است. امام بايد در آگاهي از معارف و احكام دين، سرآمد باشد. اين صفت هم خود از شروط بنيادين امامت است و هم در تحقق ديگر شرايط آن سخت موثر است. شيعيان در اعتقاد به اين ويژگي از آغاز با بسياري از ديگر گروه‌هاي جامعه اسلامي رويارو بوده‌اند و امامان معصوم عليهم السلام براي نهادينه كردن اين انديشه در ميان پيروان خود مي‌كوشيده‌اند. از اين‌رو، روايات فراواني به اين امر و تبيين چند و چون آن اختصاص يافته است. اصحاب ائمه، راويان حديث، وقايع‌نگاران، حديث‌شناسان، متكلمان، فيلسوفان، عارفان و ديگر گروه‌هاي شيعي، همواره در اين مساله به چشم يكي از اساسي‌ترين مباني فكري اماميه در قلمروي صفات امام نگريسته و از آن دفاع كرده‌اند و البته در تعيين كم و كيف اين موضوع، اختلاف راي نيز داشته‌اند.
در اين كتاب 16 مقاله و نقد و پاسخ درباره علم امامت از بزرگاني نظير علامه سيد محمدحسين طباطبائي، آيت‌الله سيدعبدالحسين نجفي لاري، آيت‌الله ملا زين‌العابدين گلپايگاني، ميرزا محمدتقي امام جمعه قزويني برغاني(نوه شهيد ثالث)، آيت‌الله محمدعلي بهبهاني كرمانشاهي(فرزند استاد كل آيت‌الله وحيد بهبهاني)، علي‌اكبربن محمدامين لاري، آيت‌الله نعمت‌الله صالحي نجف‌آبادي، آيت‌الله شهيد سيد محمدعلي قاضي طباطبائي، آيت‌الله شيخ جعفر سبحاني، محمد جميل حمود(پژوهشگر معاصر لبناني)، مجله حوزه و سيد محمدرضا حسيني جلالي به چاپ رسیده است.
در انتهاي اين اثر، فهرستي از «كتاب‌شناسي علم امام» توسط مولف تهيه شده كه شامل 308 عنوان كتاب است. همچنين كتاب حاضر در بردارنده كتابنامه‌اي با 206 عنوان كتاب است كه از منابع تدوين اين اثر برشمرده شده‌اند.
چاپ اول كتاب «علم امام» در شمارگان 2000 نسخه، 818 صفحه و بهاي 85000 ريال راهي بازار نشر شد.
شنبه ۷ شهریور ۱۳۸۸ - ۱۱:۳۰
نظر شما