سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - احسان سیفی، فعال حوزه کتاب: در بزنگاههایی از تاریخ، بانوان عظیمالشانی پا به عرصه وجود گذاشتند که تغییر و تحولات عظیم و بینظیری را سبب شدند. زنانی که با حضوری بیبدیل در بستر سیاسی، اجتماعی و تاریخی، نامشان نه تنها در زمانهی خویش، بلکه در بستر کل تاریخ ماندگار شد. آسیه، مریم (س)، خدیجه (س)، فاطمه (س) و زینب (س) که محور این نوشتار است، سرآمدِ این بانواناند. بانویی که صحنهی تاریخ، قرنهاست مات و مبهوت شجاعت و بصیرت ایشان در حساسترین لحظات تاریخ است.
پنجم جمادی الاول سال ششم هجرت، شاهد چشم به جهان گشودن ایشان است. نمونهی عالی مادر، خواهر و همسری که در اتمسفر تفکر و عمل معصومان (ع) رشد و نمو پیدا نمودهاند. عزیزی که در خانه حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) تربیت شدند. خواهری که با مدیریت و بصیرت در مسیر همراهی از برادر و امام زمانه خود امام حسن (ع)، لحظهای تردید نکرده و در بحبوحه وقایع تاریخی، هجرتها و شهادتها و از دست دادن عزیزان و فرزندان، در تعلق خاطر به برادر خویش امام حسین (ع) و ولایت ایشان جز مسئولیتپذیری، صبر، استقامت و وفاداری نشان ندادند. بانویی که در دوره تاریخی حضورشان، محضر مبارک پیامبر اکرم (ص)، امام سجاد (ع) و امام محمد باقر (ع) را نیز درک نمودند، و چه از این کاملتر!.
آنچه در ادامه آمده، مرور و معرفی بر کتابی است که در ساحت قدسی آن حضرت، به بیان و بازگو کردن فرازهای تاثیرگذار زندگانی مبارک ایشان در مقاطع گوناگون تاریخی میپردازد. پژوهشی که کمتر از یکیدوسال پس از انتشار، ۹ چاپ را پشت سرگذاشته و موفق به کسب رتبه منتخب در بخش ادبیات داستانی هجدهمین دوره جشنواره کتاب سال خراسان رضوی شده است. این کتاب در بخش مستندنگاری پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد و همچنین کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۱ نیز، به عنوان اثر شایسته تقدیر معرفی شده است.
خواندن و مطالعه این کتاب، بهویژه به بانوان فرهیخته و کتابخوان سرزمین اسلامیمان ایران، توصیه میشود؛ «عقیله». تاریخ را گریزی نیست؛ این ویژگی بارز کتاب «عقیله» است. در واقع عقیله را باید نوعی متفاوت از کتابنویسی دانست؛ داستانی پژوهش محور که با تاکید بر وجه و نثر ادبی، با مستندات تاریخی گره خورده است؛ البته بیشتر آثار معاصر و نه متاخر. مولف با هدایت علمی محمد حسین رجبی دوانی، مسیر جدیدی را پیش گرفته و روایتی را به صورت علمی اما در قالبی رمانگونه به مخاطب ارائه مینماید که بر خلاف روال کتابهای داستانگونه، جنبهای تخیلی ندارد.
اصالت متن و جذابیت برای مخاطب، توازن ارائه مطالب، پرداختن به بخشی از مغفولات و وفاداری به تاریخ، از جنبههای قابل توجه کتاب عقیله است. اثر در واقع مستندی داستانی است و همین ویژگی باعث شده است که در عین رعایت حفظ و نزدیکی رابطه با ذائقه خواننده امروزی، برای مخاطب خاص نیز محل رجوع باشد.
وجه تمایز دیگر کتاب، نگاه هویتی و کلان به زندگی حضرت زینب (س)، فارغ از خواندنیها و شنیدنیهای همیشگی تاریخی در مورد ایشان است که تکیه بر واقعه عاشورا دارد. محتوایی که نه مستقیم، بلکه در خلال داستان و در یک فرآیند چند صد صفحهای، بهویژه برای نسل امروز، نقشی الگومحور و آموزنده دارد. دوران جوانی، مسائل خانوادگی و همسرداری، تربیت فرزندان و نقشآفرینی در حوزههای اجتماعی، فقهی و علمی، ارتباط و مراوده با مردم، کمک به نیازمندان، توجه به مسایل اجتماعی در کنار نقش رهبری سیاسی حضرت زینب (س)، از جمله این موارد است.
کتاب «عقیله» در پنج فصل بازگوکننده فراز و فرود زندگی حضرت زینب (س) از کودکی تا نخستین رویدادهای پس از شهادت تاریخساز امام حسین (ع) است. فصل نخست کتاب تحت عنوان «بهشت گمشده» به وقایع زندگی به همراه پیامبر (ص) و حضرت زهرا (س) میپردازد.در فصل دوم با عنوان «در سایهسار بلند کوه» به همراهی با امیرالمومنین علی (ع)، در فصل سوم همراهی با امام حسن (ع) تحت عنوان «در نور آن ستاره قطبی»، در فصل چهارم با عنوان «این همه زیبایی» همراهی با امام حسین (ع) و در فصل پنجم نیز حضور ایشان در یک سال پایانی عمر گرانقدرشان در کنار امام سجاد (ع)، به تصویر کشیده میشود.
مروری کوتاه بر تاریخ صدر اسلام، دورهی تاسیس دولت اسلامی، مسائل غصب خلافت، وقایع بعد از اسارت و نقش حضرت زینب (س) بهعنوان پیامآور قیام عاشورا و منعکسکنندهی حقیقت این قیام، از جمله موارد دیگری است که کلیت محتوای کتاب را در بر میگیرد.
کتاب عقیله در سال ۱۴۰۰ توسط سرکار خانم الهام امین تالیف و با مقدمه استاد رجبی دوانی و به همت بهنشر (انتشارات آستان قدس رضوی) در ۳۲۴ صفحه با قطع رقعی و جلد شومیز به چاپ رسیده و روانه بازار کتاب شده است.
نظر شما