به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد، حجت الاسلام علی خیاط مدیر حوزه علمیه خراسان، دراین برنامه که در قسمت ورودی تالار قدس کتابخانه رضوی برگزار شد، احساس هویت داشتن را یکی از مهمترین مسائلی عنوان کرد که برای بقای هر مجموعه ضرورت دارد.

هویت زدایی، گامی برای از بین رفتن استقلال ملی

وی اظهار کرد: آن روزی که احساس هویت در یک مجموعه از بین رفت آن مجموعه رو به فروپاشی می‌رود از این رو امت‌ها، ملت‌ها و کشورها برای اینکه بتوانند خودشان را مستقل نگه دارند به مسئله هویت تاکید می‌کنند و کسانی که می‌خواهند آنان را از پا درآورند به دنبال دور کردن آن از هویتشان هستند.

خیاط در این خصوص به تاریخی از دوران حضور انگلیس در ایران اشاره کرد که با تمام قدرت در راستای هویت زدایی از مردم ایران تلاش می‌کرد.

وی افزود: قدرت‌های غربی همیشه به دنبال آن هستند تا هویت اسلامی مسلمانان را از آنها بگیرند و زمانی که این هویت کمرنگ شود آنها به اهداف خود می‌رسند.

مدیر حوزه علمیه خراسان، خود تحقیری‌هایی که در بین قشری از مردم رخ داده است را نمونه بارزی از دور شدن از هویت خواند.

علی خیاط نسخه‌های خطی به جای مانده از قرون مختلف را بخشی از هویت دینی و ملی خواند و گفت: سال‌ها تلاش شد تا از قرآن اصالت زدایی کنند اما وجود نسخه قرآن مربوط به قرن اول خود اصالت بخش است و این میراث مکتوب در راستای هویت بخشی است.

وی، معرفی این میراث در قالب‌های مختلف را نوعی آشنایی جامعه با هویت خود عنوان کرد و برای حفظ این میراث و جمع آوری این آثار از مدارس قدیمی حوزوی اعلام آمادگی کرد.

از گردآوری تا پژوهش

حجت الاسلام سیدجلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گردآوری، فراهم آوری، صیانت و نگهداری از منابع میراثی را بخشی از وظایف این سازمان برشمرد که در راستای آن به ایجاد مخازن نگهداری آثار با وسعت ۹ هزار متر مربع اقدام شده است.

وی، مرمت آثار و قرار دادن در دسترس محقق و احیای آثار با پژوهش در آن را از دیگر اقدامات انجام شده توصیف کرد و گفت: در این راستا تاکنون بیش از ۲۰ هزار نسخه خطی برای تسهیل دسترسی پژوهشگران بر روی سایت کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی قرار گرفته که این آمار در آینده نزدیک به ۵۰ هزار نسخه خواهد رسید.

دغدغه‌مندی برای حفظ میراث

ابوالفضل حسن آبادی، مدیر مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، حفظ میراث شیعه و جهان اسلام را دغدغه ای عنوان کرد که باعث جمع شدن منابع ارزشمند از قرون اولیه اسلام تا کنون درکتابخانه آستان قدس رضوی شده است.

وی، بحث نگهداری امانی نسخه‌های خطی را یکی از اقدامات خوبی توصیف کرد که در زمینه حفظ میراث حوزه علمیه خراسان به انجام رسیده است.

حسن آبادی مدرسه علمیه امام صادق (ع) طبس، مدرسه علمیه گلشن نیشابور، مدرسه امام صادق (ع) چالوس را از جمله مدارسی برشمرد که در خصوص نگهداری امانی کتب آن اقدام شده و بیش از ۱۳۴۰ نسخه خطی و ۱۴۳۷ نسخه چاپ سنگی در اختیار مرکز نسخ خطی قرار داده که نسبت به سازماندهی، نگهداری و انتشار آن اقدام خوبی صورت گرفته است.

وی تصریح کرد: از سال گذشته ضمن جمع آوری میراث حوزه علمیه خراسان نسبت به پویا سازی کتابخانه های مدارس علمیه اقدام شده و در این راستا تا کنون بیش ۲۸۲ نسخه خطی و ۱۴۰۰ چاپ سنگی از این مدارس جمع آوری شده است.

حسن آبادی کتب خطی امانی مدرسه علمیه هراتی تربت حیدریه، مدرسه علمیه اهل بیت (ع) و فخریه سبزوار، مدرسه سلیمانیه مشهد، مدرسه نورالزهرا و مدرسه علمیه جعفریه زهان را از این جمله خواند و افزود: بعد از انتقال نسخه ها موضوعات جدید پژوهشی استخراج می شوند

آنچه رونمایی شد

در میان نسخه های خطی جمع آوری شده از مدارس مختلف حوزه های علمیه آثاری ارزشمند به چشم می خورد که تعدادی از آن طی مراسم سه شنبه های علمی و فرهنگی معرفی و رونمایی شدند.

ذکری الشیعه فی احکام الشریعه» اثر محمدبن مکی معروف به شهید اول (۷۳۴- ۷۸۶ ق) که به خط نسخ در سال ۸۸۳ ق توسط احمد بن علی بن حیدر کتابت شده یکی از این آثار است که از مدرسه علمیه سلمانیه با قدمت ۵۶۲ سال به مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی رسیده است.

ارشاد الاذهان الی حکام الایمان» به زبان عربی اثر علامه حلی (۶۴۸- ۷۲۶ ق) کتابت شده به خط نسخ در سال ۹۰۵ توسط رستم بن محمد مدرسه که با ۴۴۰ سال قدمت از مدرسه علمیه فخریه سبزوار، دیگر نسخه ای است که در آرشیو نسخ خطی کتابخانه مرکزی رضوی قرار گرفته است.

همچنین «تهذیب الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام» به زبان عربی اثر محمدبن حسن شیخ طوسی (۳۸۵-۴۶۰ ق) به خط نسخ که در قرن ۱۱ ق کتابت شده، اثر دیگری است که از مدرسه علمیه هراتی تربت حیدریه منتقل شده است.