دوشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۳ - ۰۸:۳۰
سیری در ادبیات اسلوونی/ از مترجم آثار فریدریش نیچه تا بازمانده ۱۰۸ ساله هولوکاست

هرمزگان - جام ملت‌های اروپا، فرصت مغتنمی پیش روی ما قرار داد تا ادبیات در قاره سبز را بررسی کنیم. در سفر به اسلوونی، با مترجم آثار فریدریش نیچه فیلسوف شهیر آلمانی تا پیرترین بازمانده هولوکاست با ۱۰۸ سال سن آشنا می‌شویم.

سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - یوسف ملایی: مردان سختکوش و خستگی ناپذیر اسلوونی با لباس‌های زیبایی در یورو ۲۰۲۴ حضور داشتند. همبازیان کاپیتان یان اوبلاک با پیراهن‌های سفید و شورت‌های آبی، طرحی ساده و شیک را به نمایش می‌گذارد. پیراهن‌های سفید ساده اسلوونی با خطوط مورب آبی ظریف، نمادی از کوه‌های آلپ این کشور و همچنین دریاچه‌های یخی و رودخانه‌های خروشان آن است.

عملکرد شاگردان ماتیاژ کِک در یورو ۲۰۲۴

شاگردان ماتیاژ کِک از گروه سوم رقابت‌ها در نخستین دیدار به تساوی یک بر یک مقابل دانمارک دست یافت. اسلوونی با همین نتیجه در برابر صربستان به تساوی رسید. در مصاف با انگلیس نیز به تساوی بدون گل رضایت داد و سرانجام با ۳ امتیاز پس از انگلیس ۵ امتیازی و دانمارک ۳ امتیازی جواز حضور در مرحله حذفی را کسب کرد. اما سرانجام در برابر پرتغال پر ستاره عملکرد درخشانی داشتند و در ضربات پنالتی با حساب ۳ بر صفر شکست را پذیرفتند و آلمان را ترک کردند.

یورو ۲۰۲۴ (EURO ۲۰۲۴) هفدهمین دوره رقابت‌های جام ملت‌های اروپا محسوب می‌شود. این بازی‌ها از تاریخ ۲۴ خرداد ۱۴۰۳ تا ۲۲ تیر ۱۴۰۳ به میزبانی آلمان در حال برگزاری است.

اسلوونی پل ارتباطی شبه‌جزیره بالکان با مرکز و غرب اروپا

جمهوری اسلوونی کشوری در جنوب اروپای مرکزی است که پایتخت و بزرگ‌ترین شهر آن لیوبلیانا است. جمعیت این کشور ۲ میلیون و ۶۰ هزار نفر است. واحد پول این کشور یورو و زبان رسمی آن اسلوونیایی است. اسلوونی از اعضای اتحادیه اروپا و پیمان ناتو است.

اسلوونی از سوی غرب با ایتالیا، از شمال با اتریش، از جنوب و جنوب شرقی با کرواسی و از سمت شمال شرق با مجارستان هم‌مرز است. اسلوونی یک جمهوری پارلمانی است و از اقتصاد و وضعیت اجتماعی پیشرفته‌ای برخوردار است. ۶۱ درصد از مردم اسلوونی مسیحی و بقیه بی‌دین یا پیرو دیگر ادیان هستند.

این کشور تا سال ۱۹۹۱ جزئی از کشور یوگسلاوی بود و پس از آن تاریخ مستقل شد. اسلوونی شمالی‌ترین بخش جمهوری فدراتیو یوگسلاوی سابق بوده‌است و در سال ۱۹۹۱ و پس از یک درگیری مختصر نظامی (جنگ ده روزه) با صربستان، در ۲۵ ژوئن همان سال استقلال خود را اعلام کرد. این جمهوری، همواره پل ارتباطی شبه‌جزیره بالکان با مرکز و غرب اروپا بوده است.

از بنیان‌گذاران مدرنیسم در ادبیات اسلوونی

ایوان کانکار (زاده ۱۰ مه ۱۸۷۶ درگذشته ۱۱ دسامبر ۱۹۱۸) نمایش‌نامه‌نویس، نویسنده، شاعر، و کنشگری اهل اسلوونی بود. کانکار به عنوان یکی از بنیان گذاران مدرنیسم در ادبیات اسلوونی شناخته شده است.

دکتر مردم شناسی که نویسنده ۳۰ عنوان کتاب است

میها مازینی (زادهٔ ۳ ژوئن ۱۹۶۱) رمان‌نویس، فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان فیلم، ستون‌نویس اهل اسلوونی است.
میها مازینی، متولد ۱۹۶۱ در یسنیتسه، یوگسلاوی، نویسنده، فیلمنامه‌نویس و کارگردان اسلوونیایی است. او تاکنون ۳۰ عنوان کتاب منتشر کرده که به ۱۰ زبان ترجمه شده‌اند و دارای مدرک دکترای مردم‌شناسی از مؤسسه علوم انسانی اسلوونی و کارشناسی ارشد در رشته نویسندگی خلاقانه برای سینما و تلویزیون از دانشگاه شفیلد است. او هم‌چنین در انتخابات آکادمی فیلم اروپایی، موفق به کسب رأی لازم برای عضویت در آن شده‌است.

مترجم آثار فریدریش نیچه فیلسوف شهیر آلمانی

ولادیمیر بارتول (زاده ۲۴ فوریه ۱۹۰۳ – درگذشته ۱۲ سپتامبر ۱۹۶۷) نویسنده اسلوونیایی‌تبار اهل ایتالیا بود. برجسته‌ترین اثر او رمان الموت است.
ولادیمیر بارتول پس از پایان تحصیلات دانشگاهی آثار فریدریش نیچه فیلسوف شهیر آلمانی را به زبان مادری اش ترجمه نمود و از طرفداران فروید روان‌شناس پرآوازه اتریشی به‌شمار می‌رفت. شایستگی‌های بارتول، نویسنده‌ای که همراه با نظام‌های دیکتاتوری و استبدادی، آنهم از هر نوع چپگرا و راستگرای آن در ستیز بود، سرانجام در سال‌های واپسین زندگی‌اش مورد توجه گردانندگان محافل ادبی اسلوونی قرار گرفت، به طوری که در سال ۱۹۶۰ به عنوان رئیس اتحادیه نویسندگان یوگسلاوی سابق برگزیده شد.

سراینده بخشی از سرود ملی اسلوونی

فرانس پرشرن (زاده ۳ دسامبر ۱۸۰۰ درگذشته ۸ فوریهٔ ۱۸۴۹) یک شاعر، و وکیل اهل اسلوونی بود. بعضی از کارهای وی به زبان فرانسوی ترجمه شده‌اند.
سرود ملی اسلوونی یکی از نمادهای ملی کشور اسلوونی است. ِبخشی از واژه‌ها و جمله‌های این سرود برگرفته است از سروده‌ای به نام نوش! سروده شاعر اسلوونیایی فرانس پرشرن. موسیقی آن نیز توسط آهنگساز اسلوونیایی، استانکو پرمرل در سال ۱۹۰۵ نوشته شده‌است.

اشتفان، مدیر بنیاد فیزیک و استاد دانشگاه وین

یوزف اشتفان (زاده ۲۴ مارس ۱۸۳۵ – درگذشته ۷ ژانویه ۱۸۹۳) فیزیک‌دان، ریاضی‌دان و شاعر اسلوانیایی و شهروند اتریشی بود. استفان در دهکده سنت پیتر در حومه شهر ابنتال (امروزه در حوزه کلاگن‌فورت) در امپراتوری اتریش به دنیا آمد. پدر و مادرش هر دو اسلوانیایی بودند. پدرش دستیار آردسازی و مادرش خدمتکار بود.
یوزف تحصیلات ابتدایی خود را در کلاگن‌فورت گذراند و در آنجا استعداد خود را نمایان ساخت؛ آنان به وی توصیه کردند که تحصیلات خود را ادامه دهد در نتیجه در سال ۱۸۴۵ وی به دبیرستان کلاگن‌فورت رفت. بعد از ادامه تحصیل در زمان دبیرستان او به علاقه فوق‌العاده خود نسبت به دانش فیزیک پی برد. او در سال ۱۸۵۳ برای فراگیری ریاضی و فیزیک به وین رفت. استاد فیزیک وی در دبیرستان کارل روبیدا بود که نخستین کتاب درسی فیزیک به زبان اسلوانیایی را نوشته بود. اشتفان سپس در سال ۱۸۵۷ دانش‌های ریاضی و فیزیک را در دانشگاه وین فراگرفت. او همچنین در دوران دانشجویی، شعرهایی به زبان اسلوانیایی سرود. او از سال ۱۸۶۶ مدیر بنیاد فیزیک و استاد دانشگاه وین شد و پس از مدتی معاون مدیر آکادمی علوم وین و عضو بسیاری از نهادهای علمی اروپا گردید.
او در پژوهش‌نامه‌های آکادمی علوم دانشگاه وین، نزدیک ۸۰ مقاله به چاپ رساند.

اوزوجیک، برنده جایزه فولبرایت

ایزوتوک اوزوجیک (زاده ۲۷ ژوئیهٔ ۱۹۵۱) شاعر، مؤلف (پدیدآور)، نویسنده، زبان‌شناس، مترجم، و مقاله‌نویس اهل اسلوونی است. وی همچنین برنده جوایزی همچون برنامه فولبرایت شده است.

شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار و مترجم

سیریل زلوبک (۴ ژوئیهٔ ۱۹۲۵ – ۲۴ اوت ۲۰۱۸) شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار، مترجم، سیاستمدار اهل اسلوونی بود.

زبان‌شناس، مترجم، شاعر و نویسنده کودکان

لیلی نووی (۲۴ دسامبر ۱۸۸۵ – ۷ مارس ۱۹۵۸) زبان‌شناس، مترجم، شاعر، نویسنده کودکان، و نویسنده اهل یوگسلاوی بود.

نویسنده بیش از ۶۰ کتاب

ژارکو پتان (۲۷ مارس ۱۹۲۹ – ۲ مهٔ ۲۰۱۴) نویسنده، کارگردان فیلم، روزنامه‌نگار و فیلم‌نامه‌نویس اهل اسلوونی بود.
وی کودکی خود را در زاگرب گذراند و در سال ۱۹۴۰ به‌همراه خانواده‌اش به ماریبور در اسلوونی نقل مکان کرد. سپس بدنبال تهاجم آلمان نازی به یوگسلاوی، آنها به تریسته در ایتالیا رفتند تا از دست نیروهای آلمان نازی در امان باشند. او نویسنده‌ای پُرکار بود و بیش از ۶۰ کتاب به زبان‌های اسلوونیایی و کرواتی منتشر کرد.

فیلسوف نویسنده‌ای که بیش از ۵۰ کتاب نوشت

اِسلاوُی ژیژِک (زادهٔ ۲۱ مارس ۱۹۴۹) فیلسوف، نظریه‌پرداز، جامعه‌شناس، منتقد فرهنگی و سیاست‌مدار اسلوونیایی است.
او در لیوبلیانا به دنیا آمد و دکترای فلسفه‌اش را از دانشگاه زادگاهش دریافت کرد. در سال ۱۹۹۰ به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری از سوی حزب لیبرال دموکرات اسلوونی معرفی شد. ژیژک فیلسوف و نظریه‌پرداز انتقادی است که بخش عمدهٔ کارش در سنت فلسفی هگلی، مارکسیسم و نیز روانکاوی لاکانی است. او فعالیت‌های چشمگیری در زمینهٔ نظریهٔ سیاسی، نظریه فیلم و روانکاوی نظری داشته است.
شهرت ژیژک برای احیای روانکاوی ژاک لاکان برای یک خوانش جدید از فرهنگ عامه است. نخستین کتاب ژیژک به زبان انگلیسی، اثر موفق او با عنوان ابژه متعالی ایدئولوژی (۱۹۸۹) است که در معرفی اندیشه مکتب لیوبلیانا به مخاطبان انگلیسی‌زبان نقش مهمی داشت. او بیش از ۵۰ کتاب به زبان‌های مختلف نوشته است که بیش از نیمی از آن‌ها در ایران به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است.

دارنده نشان شایستگی ایتالیا و برنده لژیون دونور (شوالیه)

بوریس پاهور (زادهٔ ۲۶ اوت ۱۹۱۳– درگذشتهٔ ۳۰ مهٔ ۲۰۲۲) نویسنده اهل اسلوونی بود. وی در هنگام مرگ پیرترین بازمانده در قید حیات هولوکاست محسوب می‌شد.
وی با کسب نشان شایستگی از جمهوری ایتالیا، همچنین برنده جوایزی همچون لژیون دونور (شوالیه) شده‌است. بوریس پاهور در ۳۰ مهٔ ۲۰۲۲، در سن ۱۰۸ سالگی درگذشت.

کتابخانه ملی و دانشگاهی اسلوونی

این کتابخانه طبق فرمان ملکه «ماریا ترزا» در سال ۱۷۷۴ تأسیس شد. به دنبال آتش سوزی در کالج منحل شده ژزوئیت ها، ۶۳۷ کتاب به کتابخانه تازه تأسیس «لیسیوم لوبلیانا» منتقل گردید و از آن پس برای استفاده عموم در نظر گرفته شد.
کتابخانه «لیسیوم» قانوناً حق دریافت نسخه های واسپاری از ایالت کارنیولا را از اوایل ۱۸۰۷ اخذ کرد. در دوران اشغال فرانسوی ها این امتیاز تمامی ایالت ایلیریان را در بر می‌گرفت. در سال ۱۸۵۰ همزمان با قلع و قمع «لیسیوم» کتابخانه به مرجع اصلی ایالت تبدیل گردید و برای مطالعه و تحقیق در نظر گرفته شد.

در سال ۱۹۱۹ بعد از جنگ جهانی اول نام آن به کتابخانه مرجع ایالتی تغییر یافت و در نتیجه به کتابخانه اصلی اسلوونی با امتیاز دریافت نسخه های واسپاری از آن ناحیه تبدیل شد. در سال ۱۹۲۱ کتابخانه به کتابخانه ایالتی تبدیل شد و نسخه های واسپاری را از تمامی مناطق اداری کشوری یوگسلاوی دریافت کرد. با تأسیس اولین دانشگاه اسلوونی در سال ۱۹۱۹، کتابخانه وظایف کتابخانه دانشگاهی را نیز بر عهده گرفت. طبق قانون دانشگاه و فرمان دانشگاه عمومی، کتابخانه در سال ۱۹۳۸ کتابخانه دانشگاهی نامیده شد. در سال ۱۹۴۱ کتابخانه دانشگاهی نیز به ساختمان جدیدی در مجاورت دانشگاه منتقل شد. بعد از آزادی ۱۹۴۵، کتابخانه دانشگاهی رسماً به عنوان کتابخانه ملی اسلوونی شناخته شد. کتابخانه ملی و دانشگاهی وظایف کتابخانه ملی اسلوونی و کتابخانه دانشگاهی لوبلیانا را انجام می‌دهد و در عین حال به شبکه کتابخانه ملی، خدمات مشورتی و هدایتی ارائه می‌دهد. این کتابخانه به واسطه موجودی غنی و قدیمی خود و نیز تنوع فعالیت ها به عنوان مهم ترین کتابخانه پژوهشی فعالیت می‌کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها