فرزانه فخریان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره ارزیابی خود از وضعیت زبان کتاب‌های امروز کودکان را بیان کرد: نبود مرجع رسمی که عمل به آن، ملاک ارزیابی و انتخاب باشد، باعث شده در عرصه زبان کتاب کودک و نوجوان شاهد بسیار کج‌سلیقگی‌هایی باشیم که هم به زبان بچه‌ها لطمه می‌زند هم فهم‌شان را دچار خدشه می‌کند. امروز کتاب‌هایی را می‌بینم که زبان‌شان مربوط به بزرگ‌سالی است و حتی ارتباطش در مواردی با کودک قطع است. مثلاً اخیراً کتاب زندگی‌نامه یک شخصیت معروف برای مخاطب کودک را خواندم که چاپش دارد دورقمی می‌شود و در توضیح شغل والدین آن فرد از کلمه «فرهنگی» استفاده کرده بود، که هم یک اصطلاح نسبتاً قدیمی است و هم در زبان کودک کاربرد ندارد.
او به ویژگی‌های ویراستار تخصصی کتاب کودک و نوجوان اشاره و عنوان کرد: ویراستار تخصصی کتاب کودک و نوجوان باید ارتباط عمیقی با زبان و مخاطب کتاب در رده‌های مختلف سنی داشته باشد. ویرایش نباید یک عمل خودکار و بدون فکر باشد و نیاز به جرئت و جسارت دارد تا ویراستار با نویسنده کاملاً در تعامل سازنده قرار بگیرد و الّا، آنچه را که امروز توسط بسیاری از ویراستاران انجام می‌شود، نرم‌افزارهای رایانه‌ای سریعتر و ارزان‌تر انجام می‌دهند. پس تفاوت باید در ارزشمندی شناخت زبان کودک و نوجوان باشد که البته به‌خاطر نبود تمرکز تخصصی در این کار برای تسلط روی ابعاد زبان، ویراستاران زیادی از این توانایی برخوردار نیستند.
این دانش‌آموخته زبان‌شناسی درخصوص روند ویراستاری متون کتاب کودک و نوجوان در سال‌های اخیر گفت: آنچه در سال‌های اخیر در حوزه ویرایش کتاب کودک و نوجوان بهبود داشته، ورود بیشتر نام ویراستار به شناسنامه کتاب‌ها است؛ اما این لزوماً باعث افزایش کیفیت متن کتاب‌ها نشده است و تحولی در این خصوص نمی‌بینیم.
فخریان از کتاب‌هایی که در حوزه کودک و نوجوان در سال ۱۴۰۳ ویراستاری کرده است، صحبت کرد: پنج عنوان از مجموعه «با بابام» نوشته امیررضا مافی که پویانمایی آن نیز ساخته و پخش شده است و سه کتاب «صدای شب» از علی علیزاده، «روح ببر هزارچم» از محبوبه حاجی‌مرتضایی و «انجمن عقاب‌ها» از سعید زارع، آثاری هستند که با ویرایش من در سال ۱۴۰۳ از سوی نشر مهرک منتشر شده‌اند.
این فعال رسانه پیشنهاد مطالعه‌ای نیز برای نوروز ۱۴۰۴ داشت و در این‌باره گفت: پیشنهاد نوروزی‌ام کتاب «آرش (حکایت تیر انداختن مرد قصه‌گو)» نوشته مرجان فولادوند از نشر افق است.
نظر شما