سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): صیدمحمد درخشنده، نویسنده، ناشر، محقق و ایلام‌شناس در سال ۱۳۳۴ در شهر ایلام متولد شد. دوره ابتدایی و متوسطه را در این شهر گذراند و کارشناسی مدیریت با گرایش مالی را در سال ۱۳۷۸ از مدیریت دولتی ایلام دریافت کرد. وی فارغ التحصیل کارشناسی ارشد و دانشجوی دکتراست. به دلیل اشتغال در اداره فرهنگ و هنر سابق (میراث فرهنگی)، عمده فعالیت‌های این محقق ایلامی در حوزه مسائل فرهنگی و گردشگری بوده است. او در سال ۱۳۹۹ انتشارات درخشنده را برای تحرک بیشتر در عرصه چاپ و نشر تأسیس و راه‌اندازی کرد و تاکنون ده‌ها عنوان کتاب تالیفی و پژوهشی چاپ و منتشر کرده است. گفت‌وگوی خبرنگار ایبنا در ایلام را با او بخوانید:
در سال گذشته چند عنوان کتاب منتشر کردید؟
در سال گذشته ۱۴ عنوان کتاب تألیف و منتشر کرده‌ام.
تمرکز نشر بر چه موضوعات و محورهایی استوار بوده است؟
بیشتر در زمینه‌های عادات، آداب، رسوم در جوامع ایران و ایلام، مشاغل سنتی، طبیعی، تاریخی و جغرافیایی، ایلام‌شناسی، باستان‌شناسی، آشنایی با سرزمین بین‌النهرین، معماری و باستان‌شناسی، آثار هنری گوبکلی تپه ترکیه، زیور و زینت زنان (از روزگاران باستان تا قرون اولیه اسلامی، زیور و زینت زنان (از دوران اسلامی تا اواخر قاجار) قوم شناسی زنان ایل دیوالای (از دوران قاجار تا عصر پهلوی) عده‌ای از بزرگان و دلاوران ایل دیوالای (از دوران قاجار تا عصر پهلوی، ایلام‌شناسی و گردشگری، ایلام عروس زاگرس (ویراست دوم)، باغات و درختان تاریخی (در محدوده استان ایلام)، گردشگری (صنعت بدون دود)، ایلام قدیم (ویراست دوم) آداب و سنت‌های صلح و سازش (از گذشته تا به امروز در ایلام)، حجاب و عفاف (از روزگاران باستان تا ایام معاصر) تالیف نگار درخشنده، کتاب هنر ماندگار (صنایع دستی و سوغاتی‌های اقوام ایران) و کتاب آئین شب‌نشینی‌ها (از دوران باستان تا به امروز در بین اقوام ایران) تالیف داشته‌ایم که در حال بررسی و چاپ هستند.
وضعیت چاپ و نشر در سال گذشته را در ابعاد مختلف چگونه ارزیابی و تحلیل می‌کنید؟
چاپ و نشر کتاب با توجه به گرانی کاغذ و چاپ، به ویژه در سال گذشته کاملأ نگران کننده بود و ناشر یا مؤلف نمی‌توانست آن طور که باید در تیراژی قابل قبول نسبت به چاپ اثر خود اقدام کند و این امر سبب شد تا قیمت چاپ کتاب آن چنان بالا رود که کسی توان خرید کتاب مورد نظر را نداشته و اگر هم نیازی به اثری داشته باشد، به ناچار از مؤلف کتاب درخواست کند تا فایل pdf کتاب را در اختیار فرد متقاضی، آن هم بدون دریافت هر گونه وجهی و در واقع به صورت انسان دوستانه قرار دهند. نویسنده و ناشر از کارشان نتیجه‌ای مادی به دست نمی آورند، بلکه متقاضی کتاب هم نمی‌تواند آن طور که باید کتاب یا اثر مورد نظر را به صورت فیزیکی در اختیار داشته باشد، بنابراین به نظر می‌رسد که هر اثری با چنین وضعیتی پس از مدت‌ها خود به‌خود محو و نابود می‌شود و نامی هم از آن در قفسه هیچ کتابخانه‌ای (عمومی یا خصوصی) تا ابد وجود نخواهد داشت و آن اثر خواهد مُرد.
ناشران ایلامی با چه چالش‌هایی در سال جاری روبه‌رو بودند؟
عدم استقبال از ناشران برای بررسی و چاپ کتاب و در نتیجه بیکار شدن بعضی از ناشران، مگر اینکه بنا به دلخواه و با توجه به عشق و علاقه توانسته باشند اثری از نوشته‌های خود را در حدی بسیار کم چاپ و منتشر کنند. در غیر این صورت همین گران‌ها با عث کسادی در شغل ناشران شده است.
نقش ناشران در بالا بردن کیفیت محتوایی کتاب در میان جوامع مختلف هدف را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ناشران نقش بسزایی در بالا بردن کیفیت محتوایی کتاب دارند بنابراین نویسنده ممکن است به فن ویرایش و یا آرایش و محتوای مطالب، زیاد آشنا نباشد و یا در جاهایی از کتاب اشکالاتی فنی و اصولی وجود داشته باشد که در این راستا ناشر با توجه به عوامل و تیمی از کارشناسان که در اختیار دارد، باید کتاب را قبل از چاپ نقد و اشکالات را با همکاری نویسنده اثر رفع کند، هچنین طرح جلد که با محتوای کتاب همخوانی داشته باشد، برای اثر انتخاب کنند. ضمنأ در مورد چاپ کتاب باید دقت لازم را داشته باشند، زیرا کتابی که چاپ می‌شود باید از لحاظ فنی و ابعاد و اندازه و نیز نوع و کیفیت کاغذ و نوع جلد کتاب مرغوب باشد. چون جوامع هدف می‌خواهند به نحو مطلوب از کتاب برای سالیان متمادی در قفسه کتابخانه خود استفاده ببرند.
سخن پایانی؟
چاپ و نشر و خلق آثاری ماندگار به نام کتاب، در واقع اقدامی فرهنگی با اهداف بشردوستانه، انسانی و تولید و نشر علم و معرفت به حساب می‌آید از این‌رو آنهایی که چنین مشاغلی را انتخاب کرده‌اند، می‌دانند که خبری از مادیات در آن نیست، بلکه بیشتر از هر چیز می‌تواند کسب معنویات باشد. بنابراین چنین کاری در واقع کارِ دل است که لذتش به مراتب بیشتر از مادیات است ماندگاری در کار فرهنگی تنها کار دل است و عشق.
نظر شما