
مرتضي سرهنگي در مراسم رونمايي از کتاب "آنچه اتفاق افتاد"، با تاكيد بر بزرگي اتفاق هاي جنگ نسبت به توان و خيال بشر، گفت: با خيال خود نميتوانيم به جنگ نزديك شويم. ادبيات جنگ در تمام نقاط جهان، ادبيات تجربي است و به صورت طبيعي مردمي كه در دفاع از كشورشان حاضر بودهاند، وارد اين ادبيات می شوند.
در اين مراسم و در قالب گفتوگوی مهدي رحمتي، معاون برنامهريزي و توسعه فرهنگسراي جوان با مرتضي سرهنگي به عنوان مدير دفتر ادبيات و هنر مقاومت حوزه هنري، ادبيات دفاع مقدس مورد بررسی قرار گرفت.
سرهنگي در پاسخ به سوالي درباره نياز به ادبيات دفاع مقدس اظهار داشت: در دنيا علمي با عنوان "جنگشناسي" وجود دارد. نگاه صريح اين علم به ما ميگويد كه از 4 هزار سال تاريخ مدون براي بشر، فقط 600 سال جنگ صورت نگرفته است.
وي با اشاره به حد فاصل پايان جنگ جهاني دوم در سال 1945 تا جنگ عراق عليه كويت در سال 1990، به عنوان عصر بعد از جنگ، اضافه كرد: بر اساس تاريخ مدون این دوره، ادبيات، چيزي جز ادبيات جنگ نيست. اين ادبيات، مردميترين ادبيات رايج در جهان است و با اين ادبيات، مردم جهان به درك مشابهي نسبت به وضعیت انسانهاي درگير جنگ ميرسند.
مدير دفتر ادبيات و هنر مقاومت حوزه هنري با تاكيد بر بزرگي اتفاق هاي جنگ نسبت به توان و خيال بشر، تصريح كرد: با خيال خود نميتوانيم به جنگ نزديك شويم. ادبيات جنگ در تمام نقاط جهان مانند ايران، ادبيات تجربي است. يعني بايد سالها فضاي جبهه و اردوگاه را تجربه كرده باشيم و سپس دست به نوشتن ببريم.
مرتضی سرهنگي با مقايسه ادبيات دفاع مقدس در ايران نسبت به ساير كشورهايي كه تجربه جنگ را دارند، گفت: آنچه از سفر به كشورهاي روسيه و بوسني و هرزگوين به دستم آمد، چيزي جز تقدم ادبيات جنگ ايران نسبت به آن كشورها نيست. زيرا ماهيت جنگ ما مردمي و دفاعي بوده و امروز مردم معمولي مانند، زنان و دختراني كه در سالهاي جنگ به دفاع پرداختهاند، خاطراتشان را مينويسند.
وي ادامه داد: پس به صورت طبيعي مردمي كه در دفاع از كشورشان حاضر بودهاند، وارد اين ادبيات می شوند.
سرهنگي درباره طبقهبندي ادبيات جنگ خاطر نشان كرد: كشور مهاجم و كشور مدافع، 2 موقعيت متفاوت در جنگها هستند. براي مثال، آلمان در جنگ جهاني دوم، هم متجاوز بود و هم مغلوب و صاحب ادبيات ضد جنگ (ادبيات ويرانهها) شد. سربازان آلماني هم گروهي به نام "47" تشكيل داده و شروع به نوشتن خاطراتشان كردند.
مدير دفتر ادبيات و هنر مقاومت حوزه هنري با اشاره به كتابهاي "ويرانههاي دروازه شرقي"، خاطرات وفيق السامرايي، ژنرال عراقي و "شبيه صدام"، خاطرات ميخاييل رمضان، يكي از بدلهاي صدام اظهار داشت: اين كتابها ضد جنگ باشند يا نباشند، كمك ميكنند، جنگ را از نگاه ديگران ببينيم.
مرتضي سرهنگي گفت: جنگ، حادثهاي قابل پيشبيني نيست. در چنين حادثهاي كتابهاي مستند، ناقص و يا تحريف شده خواهيم داشت، اما براي راه يافتن به دل حادثه بزرگي مانند جنگ با 2 گونه ادبي "تبليغي" مرتبط با عصر جنگ و "تعقلي" براي عصر پس آن، بايد مطالعه مستمر و همزمان داشته و اجازه ندهيم تحريفها صورت بگيرند.
مدير دفتر ادبيات و هنر مقاومت حوزه هنري درباره كتاب "آنچه اتفاق افتاد" اظهار داشت: فكر اين كار مربوط به سال 59 و زمان حضورم در جنوب كشور است. احساس ميكردم سربازان اشغالگر، سلطان های بيتاج و تخت شهرها و روستاهايمان هستند. بنابراين تصميم گرفتم شكل ديگري از جنگ را به تصوير بكشم و براي اين كار با همكاري ارتش جمهوری اسلامی ایران در اردوگاهاي اسراي عراقي حضور يافته و مصاحبه با آنها را آغاز كردم.
وي با اشاره به 65 عنوان كتاب خاطرات اسراي عراقي در ايران به عنوان "غنيمت فرهنگي" اضافه كرد: آنها معتقد بودند، نگارش خاطراتشان نوعي عذرخواهي ملي نسبت به مردم ايران است. اين خاطرات را خواندم و 30 لحظه شگفت آن ها را با شرح و گوياسازي مكان ها و شخصيتها، در 3 جلد كتاب "آنچه اتفاق افتاد" گنجاندم.
سرهنگي درباره چرايي نگارش خاطرات خودنوشت اسراي عراقي گفت: اگر خوش رفتاري رزمندگان ما با اسراي عراقي نبود، هيچگاه این 65 عنوان كتاب نوشته نميشدند.
مدير دفتر ادبيات و هنر مقاومت حوزه هنري در پايان، درباره طراحي جلد و صفحهآرايي كتاب "آنچه اتفاق افتاد" تصريح كرد: به دليل سابقه همكاري با كوروش پارسانژاد و آشنايي با سليقه كاري يكديگر، طراحي و صفحهآرايي اين اثر را به وي واگذار كردم. پارسانژاد نيز طرحي نو را براي اين كتاب رقم زد.
اولين برنامه از سلسله جلسات رونمايي كتابهاي حوزه دفاع مقدس در فرهنگسراي جوان، عصر روز دوشنبه 4 مرداد 89 با رونمايي از كتاب "آنچه اتفاق افتاد"، اثر مرتضي سرهنگي برگزار شد. مديران اين فرهنگسرا در صدند هر ماه نشستي را با موضوع ادبيات پايداري برگزار كنند.
مجلدات کتاب "آنچه اتفاق افتاد" در قطع خشتی بزرگ و به ترتيب؛ 101، 77 و 72صفحه، با شمارگان 2500 نسخه و بهای 39000 ریال (جلد اول)، 31000 ريال (جلد دوم) و 29000 ریال (جلد سوم)، توسط انتشارات سوره مهر منتشر شدهاند.
نظر شما