هر سال جشنوارههاي مختلفي در حوزهي كتاب برپا ميشود و كتابهاي برگزيدهي اين جشنوارهها به نوعي برترين آثار منتشر شده در آن سال محسوب ميشوند. آشنايي با برگزيدگان كتابهاي نوجوان در اين جشنوارهها، راهي مناسب براي انتخاب كتابهاي گلچين شده براي مطالعه است.
داستان تاليفي (نوجوان):
كتاب «شبگرد ناشی» اثر «مصطفی خُرامان» و با تصویرگری «سارا خرامان» از سوی مؤسسهی «نشر شهر» برای نوجوانان منتشر شده است. اين كتاب، داستان نوجوانی به نام ایمان را روايت ميكند که اتفاقی، کتابی از معلم خود برای مطالعه میگيرد و در حال مطالعهی کتاب متوجه میشود که داستان کتاب، همزمان برای او هم اتفاق ميافتد!
ايمان سعی میکند که با مطالعهی کامل این کتاب، از حوادث بدی که فکر میکند در انتظار او و خانوادهاش خواهد بود جلوگیری کند؛ اما ناگهان متوجه میشود که صفحات پایانی کتاب ار آن جدا شده و کتاب ناقص است. حالا او باید انتهای داستان را خودش حدس بزند و داستان را بسازد.
«هامون و دریا» نوشتهی «عباس جهانگیریان» كاري از انتشارات منادی تربیت است. هامون دلبستهي دخترعموي خود «دريا» ميشود اما زنعمويش نميخواهد دخترش را به هامون بدهد، مادر دريا به شش خواستگار ديگر او توجه ميكند. تا اينكه دريا دچار بيماري يرقان ميشود و بايد ماهي زنده از دريا بخورد.
خواستگاران دريا به همراه برادر او در يك گروه به راه ميافتند تا اين ماهي را براي دريا بياورند، هامون نيز به تنهايي به راه ميافتد تا اينكه سختي راه، خواستگاران ديگر دريا را از ادامهي مسير پشيمان ميكند، برادر دريا در راه به سراغ هامون ميرود و با يكديگر ادامهي مسير را طي ميكنند و ماهي را به دست ميآورند. اما داستان رسيدن ماهي به دريا شنيدني است... .
بخش ویژهی داستان انقلاب
داستان «پشت دیوار مدرسه» نوشتهی «حمیدرضا داداشی» را نشر عروج، وابسته به موسسه تنظيم و نشر آثار امامخميني(ره) منتشر كرده است. «پشت ديوار مدرسه» داستان بلندي با موضوع انقلاب اسلامي است. اين كتاب، ماجراي چند نوجوان را بازگو ميكند كه در اوج درگيريهاي سال 57 به انقلابيون ميپيوندند و در اين مبارزات سهيم ميشوند.
«آدم برفی» به قلم «بهناز ضرابیزاده» هم كتابي است كه انتشارات عروج آن را منتشر كرده است. در متن اين داستان تخيلي از پس زمينههاي طنز نيز استفاده شده است.
داستان اين كتاب دربارهي نوجواني است كه در فضاي اوج انقلاب، تحت تاثير فعاليتهاي مبارزاتي اولياي مدرسه و خانوادهاش قرار ميگيرد و پس از حضور در يك مراسم سخنراني، نقشهاي ميكشد تا شعاري را روي ديوار نزديك به يك پاسگاه بنويسد. اين نوجوان با همكاري دوستانش، يك آدم برفي در كنار اين پاسگاه درست ميكنند و در تاريكي شب و با استفاده از شباهت لباس سفيد به اين آدم برفي، شعار «مرگ بر شاه» را بر روي آن ديوار مينويسند.
داستان ترجمه (نوجوان):
كتاب «آقای گام و بلورهای قدرت» با ترجمهي «رضی هیرمندی»، كاري از نشر چرخ فلک است. نويسندهي اين كتاب «اندي استنتون» و تصويرگر آن «ديويد تزيمن» است.
مجموعهي «آقاي گام» ميتواند شما را غافلگير و حتي هيجانزده كند. اين مجموعهي سرشار از خلاقيت، برندهي جايزهي كتاب سال 2007 «ردهاوس» و برندهي «بلوپيتر» نيز شده است.
براي اينكه دستتان بيايد كتاب چه معجوني است، بد نيست با شخصيت آقاي گام آشنا شويد: او كَر است. او كثيفترين موجود در سرتاسر دنياست؛ اما نه فقط كر و كثيف، آنقدر بدجنس هم هست كه صبح كه ميخواهد از خانه بيايد بيرون، با ماژيك چند تا اخم اضافي روي پيشانياش ميكشد و ريش گنده و قرمزش را ژوليده پوليده ميكند و يك جفت سوسك را هم به ريشش آويزان ميكند.
وقتي آقاي گام هست، ديگر لولوها بايد بروند پي كارشان! شايد فكر كنيد آقاي گام به خاطر اين همه چندشآور بودن، تك و تنهاست، اما اشتباه ميكنيد. بيلي ويليام، دل بههمزنترين قصاب كل انگليس دوست اوست و مثل در و تخته با هم جورند ...
بخش ویژهی بازنویسی افسانه
كتاب «55 افسانهی ترکمنی» اثر «عبدالصالح پاک» را انتشارات قدیانی به بازار عرضه كرده است. اين كتاب جلد چهارم مجموعه كتاب افسانههاي تركمن صحراست كه جلد اول، دوم و چهارم آن را انتشارات قدياني و جلد سوم آن را انتشارات كتابسراي تنديس منتشر كردند.
داستان ترجمه (کودک) (اينها را ميتوانيد براي خواهرها و برادرهاي كوچكتر خود تهيه كنيد):
ـ «تجربههای کودکی» اثري نوشتهي «زینب رضایی» است كه نشر پیدایش آن را منتشر كرده است. اين كتاب داستان پسري به نام الکساندر را روايت ميكند که یک دلار هدیه میگيرد و میخواهد مقداری از پولش را پسانداز كند؛ اما به هرجا که میرود وسوسه میشود و چیزهایی میخرد و مقداری از پولش را خرج میکند.
پدرش او را به دلیل حرفهای زشتی که به نیکلاس و آنتونی برادرانش زده چند سنت جریمه میکند. او مقداری از پولش را هم به دلیل بیدقتی در نگهداری آن از دست میدهد و وقتی تصمیم میگیرد بقیهي پول خود را پسانداز کند میبیند دیگر پولی برایش باقی نمانده است.
این مجموعه دربرگیرندهي تجربههای کودکی در قالب قصههای نو و تصاویر جذاب است که نویسنده، غیرمستقیم با کودک همدردی میکند و با او همبازی میشود و در عین حال به او یاد میدهد که با استفاده از این تجربهها چگونه به راهحل مناسب دست یابد.
داستانهای اجتماعی این کتاب، با عنوانهای «یک شنبه گذشته پولدار بودم»، «یک روز خیلی ترسناک» و «از جایم تکان نمیخورم» برای گروه سنی (ب) و (ج) نوشته شده است.
ـ «محشر» را «فوئب گیلمن» نوشته و تصويرگري كرده و «نسرین وکیلی» و «پدرام مهینپور» ترجمهي آنرا برعهده داشتهاند. انتشارات مبتکران اين كتاب را منتشر و روانهي بازار كتاب كرده است.
كتاب «محشر» یک داستان محشر هم دارد. پدربزرگ جوزف كوچولو روانداز محشری برای او ميدوزد. جوزف روز به روز بزرگتر میشود و رو اندازش کوچکتر و کهنهتر میشود، تا این که یک روز مادر تصميم ميگيرد روانداز را دور بيندازد؛ اما جوزف دست به دامان پدربزرگ ميشود تا روانداز را نجات دهد و پدربزرگ از روانداز يك كت محشر درست ميكند.
ماجرا به اینجا ختم نمیشود و همچنان ادامه دارد. کت تبدیل به یک جلیقهي محشر، یک کراوات محشر، یک دستمال محشر و سرانجام به یک دگمهی محشر میشود و بعد هم گم میشود. اما حالا مشكل جديدي وجود دارد: پدربزرگ نمیتواند از هیچ چیز، چیزی درست کند! اما جوزف باز هم به دنبال اين است كه از دكمهي گمشده، چيزي درست كند.
داستان تاليفي( کودک):
مجموعهي 10 جلدی «قصه، بازی، شادی» اثر «مرتضی خسرونژاد» را انتشارات «بهنشر» به بازار عرضه كرده است. این مجموعه را که شامل 10 کتاب داستانی تصویری است، امین حسنزاده، علی خدایی، راشین خیریه، علی مفاخری و اکبر نیکانپور تصویرگری کردهاند.
كتاب «خداحافظ راکون پیر» را «کلر ژوبرت» نوشته و انتشارات كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در سال ۱۳۸۹ روانهي بازار كرده است.
ماجراي اين كتاب از اين قرار است كه زير تپهاي در كنار جنگل، يك جفت خرگوش لانه داشتند. آنها منتظر تولد چند خرگوش كوچولو در صبح يك روز قشنگ بهاري بودند. شش بچهخرگوش به دنيا آمدند، اما بچه خرگوش هفتمي به دنيا نيامد، خرگوش پير با نگراني پيش «راكون» پير به جنگل رفت و از او كمك خواست.
راكون پير به لانهي آنها آمد و با خرگوش هفتمي حرف زد و از زيباييهاي دنيا گفت. بالاخره خرگوش هفتمي هم به دنيا آمد و از آن زمان راكون پير بهترين دوستش شد و با هم ماجراهاي زيبايي را تجربه كردند. اين كتاب براي گروه سني «ب» و «ج» به نگارش درآمده است.
کتابهای تالیفی در بخش داستانهای «آیینی»
حوزهي نوجوان:
کتاب ششم از مجموعهی «زندگی پیامبر اسلام(ع)»، نوشتهی «نقی سلیمانی» را انتشارات به نشر روانهي بازار كتاب كرده است. در اين كتاب بسياري از وقايع زندگي حضرت محمد(ص) كه تا به حال براي نوجوانان ايراني بازگو نشده، گنجانده شده است. مجموعهي «زندگی پیامبر اسلام» به شكلي نوشته شده است كه جاذبههاي رمان را داشته باشد و در كنار آن متني مطابق با واقعيتهاي تاريخي را به مخاطب ارائه دهد.
اين داستان با استفاده از منابع اصيل تاريخي(همچون قرآن، نهجالبلاغه و ساير منابع معتبر) نوشته شده است. رمان پيامبر شامل 8 جلد شده كه هرجلد 110 صفحه خواهد داشت و پيشبينی میشود كه كل اين داستان به 1000 صفحه برسد.
بخش کودک:
كتاب «من عمه هستم، تو بابا» اثر «محمد ربانیجویباری» و چاپ بوستان کتاب قم است. این کتاب درددل های رقیه با برادر تازه متولد شده خود علیاصغر است عشق و علاقهي آن دو به هم شباهت زیادی به عشق و علاقه امام حسین(ع) و زینب(ع) دارد.
شرح ارتباط کوتاهمدت رقیه(ع) و علیاصغر(ع) از زمان تولد تا کشته شدن علیاصغر در کربلا و قصهي تنهاییها و سرانجام پیوستن رقیه به شهدای کربلا در این کتاب به تصویر کشیده شده است.
«جواب سلام خدا را بده» نام كتابي نوشتهی «فریبا کلهر» است كه نشر شهر آن را منتشر كرده است. داستانهاي كوتاه اين كتاب، مفاهيم ديني را با كلامي ساده به كودكان و نوجوانان منتقل ميكند.
اين داستان برگرفته از ذهن نويسندهاند؛ اما باطن قصهها برگرفته از قرآن، حديثهاي نقل شده از معصومان(ع) و آموزههاي اسلامي است. همچنين با دقت در بعضي از داستانهاي اين كتاب ميتوان ردپايي از برخي دعاهاي صحيفهي سجاديه، جوشن كبير، مُجير و شعرهايي از مولانا و سعدي را هم در آنها يافت.
برگزیدگان گروه شعر
شعر نوجوان:
«نمیتوان کلاغ ماند» اثر «احمد میرزاده» را انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسانده است.
اين كتاب، مجموعهای از 14 شعر است در قالب چهارپاره سروده شده و موضوعات متنوعی دارند. محیط زیست و روابط اجتماعی آدمها از جملهی مضامینی است که در این مجموعه مورد توجه بوده است. از ویژگیهاي کتاب «نمیتوان کلاغ ماند» تازگی مضامین آن است.
كتاب «ماه روی صندلی» سرودهی «عباس تَربُن» به همراه تصاوير «راشين خيريه» از سوي انتشارات كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان روانهي بازار كتاب شده است. شعرهاي مجموعهي «ماه روي صندلي» در دو قالب نيمايي و چهارپاره سروده شدهاند و شعرهايي با مضامين عاشقانه، طبيعتگرايانه و حتي اجتماعي را در اين مجموعه ميتوان يافت و رگههايي از طنز را در تمام اشعار ميشود پيدا كرد. اثر برگزيدهي عباس تربن، مناسب گروه سنی (هـ) است.
در اين مجموعه، ۱۰عنوان از اشعار «سيد عباس تربن»، با عنوانهاي مادر، خارج از ريل بيداري، براي فصل پرزدن، ماه روي صندلي، پدر، در وقت بيخوابي، چيليك، از هميشه شاعرانهتر، به ياد تو و سكهي خورشيد به چاپ رسيده است.
نخستین برترینها (شاعران جواني که نخستین کتابشان برگزیده شده است.) «گنجشک پر، جوراب پر» اثر «مریم هاشمپور» را انتشارات كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان منتشر كرده است.
نام اين مجموعهي شعر «گنجشك پر... جوراب پر» يادآور يك بازي كودكانه است و در عين حال شكلي معماگونه دارد؛ يعني از همان ابتدا موضوع را لو نميدهد و مخاطب تنها بعد از خواندن شعر مربوط به آن، دوباره به نام كتاب رجوع ميكند و معناي آن را درمييابد.
كتاب «نامهات همین الان رسید» سرودهی «مریم اسلامی» را انتشارات كانون روانهي بازار كتاب كرده است. اين كتاب 13 شعر دارد كه با موضوعهاي گوناگوني چون جنگ، بهار، آشتي و ... براي نوجوانان سروده شدهاند.
كتاب «درخت، عاشق پرنده است» اثر «حسین تولایی» را انتشارات علمی و فرهنگي منتشر كرده است. اين مجموعه، شامل 25 قطعه داستانک شاعرانه یا شعر داستانگونهي لبريز از تخيل شاعرانه است.
درونمايهي بيشتر شعرها عاشقانه است. در اين مجموعه به روابطي كه در طبيعت وجود دارد توجه شده و با استفاده از اين روابط مفاهيم عميق انساني در شعرها مطرح شده است. زبان اين مجموعه ساده است و شاعر در آن از پيچيدگيهاي رايج در شعر كودكانه پرهيز كرده است.
این مجموعه را گروهی از تصویرگران کتابهای کودک و نوجوان چون علی خدایی، باسمالرسام، اکبر نیکانپور، علیرضا گلدوزیان، مینا توکلی، آرش بدرطالعی، مرضیه سرمشقی و ... تصویرسازی کردهاند.
برگزیدگان بخش تصویرگری:
تصويرگري كتاب در بخش نوجوان كتاب «کفشهای آهنی» با تصویرگری «فرشید شفیعی» اثر برتر اين بخش بود. اين كتاب را «فريده خلعتبري» نوشته و انتشارات «شباويز» منتشر كرده است.
در همیشه به روی یک پاشنه نمیچرخد، حتی برای پادشاهان. هر چه قدر که پادشاه خودخواه، جلوی ازدواج دخترش را گرفت، ولی بالاخره روزی رسید که پسری با تحمل همهی سختیها، این طلسم را شکست. او در هفت روز با پهلوانها، شکارچیان، درندگان وحشی و دیوها جنگید. پادشاه برای پسر جوان و شجاع نقشههای جدید میکشید تا اینکه جاسوسان پادشاه خبری برای او آوردند. خبری که برای پادشاه غیرمنتظره بود.
«فریده خلعتبری» در کتاب «کفشهای آهنی» به شما خواهد گفت که این خبر غیرمنتظره چیست. «کفشهای آهنی» در سال 2004 برندهی جایزهی تصویرگری از نمایشگاه بولونیا شد.
«خاطرات چوپان چاق» اثر «مهدی رجبی»، كتابي فانتزی است كه «علیرضا گلدوزیان» آن را تصويرگري كرده و انتشارات علمی-فرهنگی انتشار آنرا برعهده داشته است. اين كتاب نيز در بخش تصويرگري توانست توجه داوران جايزهي سلام را به خود جلب كند.
نظر شما