به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، «خاطرات تن» رمانی است طولانی و نویسنده زن اثر، یک راوی مرد را برای داستان برگزیده و ماجراها و فضاهای داستان را با نگاهی مردانه و البته ذهنی زنانه توصیف میكند؛ موضوعی كه مورد توجه بسیاری از منتقدان قرار گرفته است. در بخشهای مختلف این رمان، راوی مذكر داستان، از دنیای زنان و طرز تفكراتشان میگوید و احساساتش را نسبت به معشوق بیان میكند.
رمان «خاطرات تن» بخشی از ادبیات عرب به شمار میرود كه بعد از انتشار، با استقبال بسیار زیادی روبهرو شد. استقبالی كه به خارج از مرزهای این منطقه هم نفوذ كرد و این رمان به زبانهای انگلیسی، ایتالیایی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیایی، چینی و كردی ترجمه و منتشر شد.
نكته شايان توجه در مورد این رمان این است كه مدارس و دانشگاههای متعددی در نقاط مختلف جهان، رمان «خاطرات تن» را در فهرست منابع درسی خود قرار دادهاند. از طرفی، بسیاری از منتقدان، این رمان را برترین رمان عربی در دهه نود میلادی و یكی از آثار فاخر در ادبیات جهان عرب در قرن بیستم دانستهاند.
در بخشی از این كتاب میخوانیم: «در شهرهای دیگر، معمولا قهوه را آماده در فنجان میآورند. كنارش هم قاشقی و حبه قندی. اما قسطنطنیه شهری است كه از خلاصه كردن بدش میآید، شهری كه همه چیز را تك و بیهمتا میخواهد؛ همه لباسهایش را با هم میپوشد و هر چه میداند به زبان میآورد. برای همین است كه اندوه هم در این شهر، یك ضیافت است. كاغذهای پراكنده در برابرم را جمع و جور میكنم تا جایی برای فنجان قهوه باز كنم؛ انگار میخواهم برای تو جایی آماده كنم...»
رمان «خاطرات تن» در سال 1996 توانست برنده جایزه «نور»، برترین اثر ادبی زنانه در جهان عرب شود و دو سال بعد جایزه ادبی «نجیب محفوظ» موسوم به گنکور عربی سال 1998 را از آنِ خود كند؛ رمانی كه در لبنان، در پنج سال، به چاپ سیام رسید.
این رمان كه به زبان عربی نوشته شده، از مبارزات الجزایر در برابر دخالت كشورهای غربی و همچنین مبارزات استقلال طلبانه در جامعهای سخن میگوید كه دچار آرماناندیشی بعد از یک حركت انقلابی شدهاند.
داستان این رمان ماجراهای چهار دهه از تاریخ كشور الجزایر را در بر میگیرد. حوادثی كه از سال 1940 آغاز میشود و در آن، مخاطب با زندگی راوی داستان آشنا میشود؛ مردی كه دست چپش در مبارزات انقلابی قطع شده و بعد از پایان مبارزات، تصمیم میگیرد به نقاشی كردن ادامه بدهد. 20 سال بعد از حادثه تلخ پیش آمده برای خالد، راوی داستان، وی از ماجراهایی میگوید كه باعث شده او اینبار قلبش را به معشوق خود ببازد. حادثهای كه بیش از جنگ و جدا شدن دستش، او را آزار میدهد.
در بین ماجراهای عاطفی راوی داستان، او از دوستانش سخن میگوید و مخاطب را به خوبی با این شخصیتها آشنا میكند. مخاطب این رمان، در طول داستان بارها شاد و غمگین میشود؛ میخندد و به ناگاه گریه میكند. مستغانمی در بین روایتهای متاثركنندهاش، اطلاعات زیادی از كشور الجزایر و مردم كشورش به خواننده میدهد و مخاطبان غیر عربی را با دنیایی جدید آشنا میسازد.
«خاطرات تن» نخستین رمانی است كه نویسندهای از الجزایر آن را به زبان عربی نوشته و توانسته به پرفروشترین كتاب، در زمان خودش تبدیل شود. اثری كه جوایز زیادی را به دست آورده است. رمانی با ماجراهایی مردانه، كه توسط نویسندهای زن نوشته شده و در لابهلای كتاب، توصیفاتی از دنیای زنان آورده میشود.
مستغانمی سختیهای دوران استعمار الجزایر را از نگاه قربانیان آن به تصویر میكشد. او تمامی دشواریهای جنگ و دخالتهای بیگانگان را در خلال حوادثی عاطفی و با جریان سیال ذهن توصیف میكند.
در این اثر پیش از هر چیز، نوع روایت داستان به چشم میآید. روایتی كه در قسمتهای زیادی از آن راوی داستان، به عقب باز میگردد و خاطراتش را مروری چندباره میكند. مردی كه با دیدن كوچكترین چیزها، یاد حوادث گذشته و ناامیدیهای حال میافتد. جانبازی كه كشور و خانوادهاش را بیاد آورده و در افكار خود غرق میشود.
رضا عامری پیش از این، آثاری چون «موسم هجرت به شمال» نوشته طیب صالح، «صد نامه عاشقانه» و «بیروت عشق و باران» سروده نزار قبانی و «پروانه آبی» اثر نور خاطر را به فارسی ترجمه كرده است.
رمان «خاطرات تن» به قلم احلام مستغانمی را رضا عامری ترجمه كرده و انتشارات «افراز» آن را با شمارگان هزار و 100 نسخه و با قیمت 9 هزار و 500تومان منتشر كرده است.
چهارشنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۲:۵۴
نظر شما