به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، در «نبرد كتاب‌ها» مخاطب با نبردی ادبی بین كتاب‌هایی روبه‌رو می‌شود كه بر قفسه‌های كتابخانه پادشاهی، در كاخ «سنت جیمز»، نشسته‌اند.
زبان طنز این اثر، اشاره دارد به تفاوت‌های دو دوره ادبی كه نمی‌توان آن‌ها را كاملا جدا از هم دانست. در این اثر، گویی ایده‌ها و نویسندگان، در تلاش‌اند بر دیگری برتری جویند و نویسنده در لفافه، اشاره دارد به اختلاف بین نویسندگان مدرن و كلاسیک.
جاناتان سویفت در سال 1745 میلادی از دنیا رفت، ولی یکی از آثار او در تمام جهان در ذهن‌ها باقی مانده است؛ «سفرهای گالیور». اين نويسنده در دوبلین، پایتخت ایرلند به دنیا آمد و هجو‌نویس، شاعر و نویسنده رساله‌های سیاسی بود.
در پایان قرن هفدهم میلادی، بحث‌های زیادی بر سر تفاوت آثار معاصر و كلاسیک به وجود آمد. سوال مطرح شده این بود كه كدامیک از این دو، بر دیگری برتری دارند و ارزشمندتر هستند. مدرن‌ها، نویسندگان كلاسیک را غرق شده در دنیایی محدود و كوچک می‌دیدند و كلاسیک‌ها بر این باور بودند كه دنیای مدرن، عمق لازم را در بررسی مسایل ندارد. سنت‌گرایانی كه معتقد بودند هر آن‌چه را برای دانستن لازم است می‌توان در آثار ویرژیل، هومر، ارسطو و سیسرون یافت و هر ایده تازه‌ای مطرح شود، ریشه در آثار این بزرگان دارد.
برای پاسخ دادن به این سوال‌ها و به پایان رساندن این اختلاف‌ها، كتاب‌ها و رساله‌های زیادی نوشته شد كه «نبرد كتاب‌ها» یكی از آن‌ها است؛ اثری كه با اشاراتی غیرمستقیم، نشان دهنده همین اختلاف و فاصله است.
در بخشی از این كتاب می‌خوانیم: «مشاجره بین کتاب‌ها نخست بر سر تکه زمین کوچکی در گرفت که بر فراز یکی از دو قله تپه «پارناموس» قرار داشت. قله بلندتر و بزرگ‌تر در تصرف قدما و قله دیگر در تصرف مدرن‌ها بوده و مدرن‌ها که به جایگاه قدما چشم داشتند، سفیرانی به قله قدما فرستادند و از مزاحمت‌ها گلایه کردند. آن‌ها به منظور جلوگیری از جنگ پیشنهاد کردند قدما با رضایت خود به قله کوتاه‌تر نقل مکان کنند یا اجازه دهند که مدرن‌ها با بیل و کلنگ بیایند و سطح تپه ذکر شده را به اندازه مورد نیاز هموار کنند.»
با این‌كه در نسخه اصلی این كتاب، تاكید شده كه هیچ شباهتی بین شخصیت‌های داستان و انسان‌های واقعی وجود ندارد، اما به خوبی می‌توان «نبرد كتاب‌ها» را حكایتی تمثیلی درباره مسایل و مشكلات زمان حیات نویسنده دانست؛ نویسنده‌ای كه خود بخشی از آن نبرد بود.
روایت اصلی كتاب با برشمردن دلایل جنگ و نزاع آغاز می‌شود: غرور و نیاز. نویسنده بر این باور است كه انسان‌ها نیز مانند حیوانات درنده‌خو، بر سر منابع نایاب می‌جنگند و در مواقع وفور، تظاهر می‌كنند كه در صلح به سر می‌برند و مشكلی وجود ندارد.
«نبرد كتاب‌ها» روایتی خواندنی برای علاقمندان به ادبیات خواهد بود. اثری كه در ادبیات جهان از اهمیت بالایی برخوردار است و مضامینی شايان توجه و عمیق را درباره ادبیات و بخشی از تغییر و تحولات انجام گرفته در آن به مخاطب خود خواهد داد. «نبرد كتاب‌ها» در واقع نبردی است بین سنت و مدرنیسم در ادبیات، كه تنها مختص زمان سویفت نیست. هنوز هم، به تناوب و در زمان گذر از دوره‌ای به دوره جدید، شاهد چنین بحث‌ها و نزاع‌هایی هستیم و نمی‌توانیم آن‌ها را نادیده بگیریم.
سویفت، به خوبی و با زبانی تمثیلی، این تفاوت‌ها را نشان می‌دهد. او در این اثر نشان می‌دهد زمانی كه مدرن‌ها برای جنگ آماده می‌شوند، سلاح خود را كه همان ایده‌هایشان است، از «قدما» وام می‌گیرند، اما ادعا دارند تمام ذهنیات بدیع‌شان را با تفكر به دست آورده‌اند.
این تقابل، در كنار حضور بزرگانی كه بر گفته‌های مدرن‌ها لبخند می‌زند، و تلاش این دو گروه برای به دست آوردن برتری و اثبات داشته‌های خود، كتاب «نبرد كتاب‌ها» را تبدیل به اثری ماندگار در ادبیات جهان كرده است.
محمدرضا پورجعفری، مترجم این کتاب، پيش از اين آثاری چون «از زبان ديگران» اثر هانس كريستين اندرسن، «درآمدی بر انسان‌شناسی هنر و ادبيات» نوشته فردريک هارت و «روزگاری جنگی در گرفت» اثر جان اشتاين بک را ترجمه و منتشر كرده است.
«نبرد كتاب‌ها» اثر جاناتان سویفت، با ترجمه پورجعفری، در 88 صفحه و با قیمت هزار و 800 تومان از سوی نشر نیكا روانه بازار كتاب ایران شده است.
سه‌شنبه ۲۹ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۱:۴۶
نظر شما