به گزارش خبرگزاری كتاب ايران (ايبنا)، اين نشست عصر دیروز، سه‌شنبه 3 آبان، با حضور حميدرضا برقعي، شاعر كتاب و بهروز یاسمی و حمیدرضا شکارسری در سراي اهل قلم برگزار شد.

در ابتداي اين نشست حميدرضا برقعي شعري از اشعار اين كتاب را براي حضار خواند. سپس حميدرضا شكارسري، به عنوان منتقد گفت: زماني كه صحبت از شعر مذهبي و ديني پيش مي‌آيد بايد ارتباط اين شعر را مخاطبانش در نظر بگيريم. شاید مخاطب برخي جريان‌ها تنها افراد خاصی باشند، اما مخاطبان شعر مذهبي طيف گسترده‌تري از مردم هستند.

وي با بيان اين‌كه شعرهاي مذهبي هم در يک رده‌بندی كلي به دو گروه شعرهايي كه مخاطب عام را هدف قرار مي‌دهند و شعرهايي كه مخاطبان خاص دارند تقسيم مي‌شوند، ادامه داد: در اين كتاب به نظر مي‌آيد كه شاعر، شعرهاي عامه‌پسند يا هيأتي را مد نظر قرار داده و هويتي اين‌چنيني براي شعرهايش معرفي كرده است كه شايد اين در جامعه ديني پذيرفته باشد اما در بعد تخصصي پذيرفته نيست.

شاعر كتاب «باز جمعه ای گذشت» اظهار کرد: البته در شعرهاي كتاب «قبله مايل به تو» تظاهرات و نشانه‌هايي كه مد نظر گروه مخاطبان خاص شعر است نيز به چشم مي‌خورد و اين نشانه‌ها در برخي از شعرهاي كتاب وجود دارد. هرچند اين نشانه‌ها پرشمار نيستند اما قابل توجه‌اند.

شكارسري با بيان اين‌كه در شعرهايي كه نشانه‌هاي شعر مدرن را دارد، شاعر علاوه بر اين‌كه با صراحت مخاطب را تحت تاثير قرار مي‌دهد، شخصيت خود را نيز بروز مي‌دهد، عنوان كرد: زماني كه شاعر شخصيت خود را بروز مي‌دهد در واقع شعر را به سوي شعر مدرن هدايت مي‌كند.

وي افزود: از ديگر نشانه‌هاي خوب در اين اشعار مي‌توان به اتصال ابيات در شعرها اشاره كرد كه به ساختار كلي و روايت در غزل توجه دارد. در واقع در شعر دهه 70 غزل سنتي به سوي غزل مدرن حركت كرده و از قالب بيت-بيت جدا شده و مي‌خواهد ساختار عمودي بگيرد كه شاعر نيز در اين اشعار به اين سو حركت كرده است.

اين شاعر پيشكسوت ادامه داد: گمان مي‌كنم حوادث دينی ما تنها يک رویداد تاريخي نيستند، بلكه نوعی ساختار هستند كه در طول تاريخ ادامه پيدا می‌كنند و با جابجايي اجزاي‌شان همچنان به حيات خود ادامه مي‌دهند. در اثر حاضر، شاعر با استفاده از تكنيکی پست‌مدرن حوادث و اتفاق‌هاي روز را به اتفاق‌هاي مذهبي ارتباط مي‌دهد.

وي در ادامه فاصله‌گيري‌هاي پياپي شاعر از متن را از ديگر تكنيک‌هاي پست مدرن مورد استفاده شاعر در اين كتاب دانست و گفت: البته اين تكنيک در شعر سابقه‌مند است اما در شعر مذهبي هنوز نوآوري محسوب مي‌شود و شاعر در چند جاي اثر از آن استفاده كرده است.

وی در ادامه برقعه‌اي را شاعري حرفه‌اي معرفي كرد و گفت: به دليل اين‌كه وي تداوم در شاعري دارد و شعرهاي او داراي «موتيو» است، شاعري حرفه‌اي به شمار مي‌آيد.

در ادامه اين نشست، بهروز ياسمي،‌شاعر و منتقد با اشاره به اين‌كه شعرهاي مذهبي را بايد با معيارهاي خاص خودش نقد و بررسي كرد، گفت: شعرهاي مدرن مذهبي و شعرهاي كلاسيک مذهبي اهداف و مخاطباني متفاوت دارند و به همین دلیل بايد با معيارهاي خاص خود بررسي شوند.

وی با بيان اين‌كه شناخت شاعر از تاريخ اسلام و زندگي ائمه به او كمك مي‌كند تا مسايل را با اتفاق‌هاي عيني تطبيق دهد، عنوان كرد: عرصه مذهبي عرصه‌اي حساس است، به ويژه مذهب شيعه كه ما بايد از آن دفاع كنيم. با این حال اگر شاعر بخواهد تنها شعر مذهبي بگويد و مخاطب را در نظر بگيرد به سوي تصنع مي‌رود. شاعر می‌تواند با استفاده از تكنيك، در كنار اتفاق‌هاي عيني، نقبي هم به دیگر چیزها بزند كه اين نياز به بياني شاعرانه دارد.

وي افزود: در بخش‌هايي از شعرهاي كتاب وجود تصنع برجسته است، اما در صحنه‌هايي كه به طور مثال شاعر از جنگ مي‌گويد و آن را به عاشورا و كربلا ربط مي‌دهد، اشعار شاعرانه‌تر و بدیع‌تر می‌شوند.

ياسمي به برخي اغراق‌ها‌ و مبالغه‌ها در اشعار این کتاب اشاره كرد و گفت: برخي بزرگ‌نمايي‌ها در اين اشعار شكستن خط قرمزهاست. البته اغراق يكي از تكنيك‌هاي شعر است اما نبايد وارد خط قرمزها شد. چنين اغراق‌هايي صادر كردن حكم و عبور از خط قرمزهاست كه نبايد از آن‌ها استفاده مي‌شد.

وي افزود: در برخي اشعار نيز اگر شاعر در انتخاب واژه دقت بيشتري مي‌كرد، شعرها زيباتر مي‌شدند. مثلا در جايي آمده است «سال‌ها پيرشدم در قفس آغوشت» كه در اينجا قيد سال‌ها اضافي است زيرا سال‌ها نشان از گذر زمان دارد و در گذر زمان پير شدن طبيعي است و معناي خاصي را به مخاطب القا نمي‌كند.

در پايان اين نشست حميدرضا برقعي، شاعر كتاب «قبله مايل به تو» از منتقدان تشكر كرد و گفت: درباره اتصال‌هاي شعر مذهبي و شعر مدرن فكر مي‌كنم. اين مساله يكي از اهدافم بوده و در اين زمينه هميشه دورنگاهي براي خود داشته‌ام تا بتوانم حلقه اتصالي براي اين دو پيدا كنم.

وي درباره بزرگنمايي‌هاي موجود در شعرها كه مورد انتقاد ياسمی قرار گرفت هم گفت: شايد اين بزرگ‌نمايي‌ها به خاطر احساس‌هاي هيأتي من باشد. البته بسياري از اين غلوها را حذف كرده‌ام اما خودم متوجه باقی آن‌ها نبودم كه سعي مي‌كنم در آثار بعدي اين نكات را مد نظر قرار دهم.