به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، این نشست که قرار بود به مناسبت نوزدهمین هفته کتاب با حضور چند كارشناس از جمله دکتر میثم موسایی، دانشيار گروه برنامه‏ريزي و رفاه اجتماعي دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران و مهدی صادقی، رییس اتحادیه ناشران ورزشی برگزار شود، تنها با حضور دکتر سیدمهدی آقاپور، مدیر گروه جامعه‌شناسی ورزشی دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران و دکتر محمدرضا اسمعیلی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران آغاز شد.

در ابتداي اين نشست، دکتر سید مهدی آقاپور به ارايه تعریف کلی از جامعه‌شناسی ورزش پرداخت و اظهار کرد: ورزش در نگاه جامعه‌شناسی به عنوان نهادی مطرح است که از سایر نهادهای اجتماعی تاثیر می‌پذیرد. در جامعه‌شناسی ورزشی، علل و عوامل موثر بر ورزش، پیامدهای عملکرد نهادهاي ورزشي و کارکردهای آنها در جامعه به صورت نظری و تئوری بررسی می‌شود. در اين علم همچنین به این مساله می‌پردازیم که سایر نهادها چه تاثیری بر عملکردهای سوء رفتاری در ورزش دارند.

سپس دکتر محمدرضا اسمعیلی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، طي سخناني اظهار کرد: نمی‌توان کمبود مطالعه را در جامعه ایرانی انکار کرد و کمبود مطالعه کاملا در جامعه حس می‌شود. با آن که می‌دانیم که برای زندگی بهتر باید بیشتر بدانیم و از طرفی کشورهای موفق سرانه مطالعه بالایی دارند اما کتابخوانی در کشورمان وضعیت خوشایندی ندارد.

وی کتابخوانی افرادی را که به صورت تخصصی مطالعه می‌کنند، از افرادی که در اوقات فراغت خود ساعاتی را به این امر می‌پردازند، متمایز دانست و گفت: کتابخوانی سهمی در اوقات فراعت جامعه ما ندارد و بسیاری از افراد تنها با رویکرد تخصصی و به واسطه شغلی که دارند، مطالعه می‌کنند.

اسمعیلی با تاکید بر این که باید به رویکرد تاریخی و اجتماعی در تمام رشته‌ها توجه خاصی شود، از کمبود کتاب‌هایی با رویکرد اجتماعی و تاریخی در رشته تربیت بدنی و ورزش درکشورمان انتقاد کرد و گفت: شاید بتوان کتاب‌های تخصصی را از کشورهای دیگر وارد کرد اما نمي‌توان در حوزه علوم انسانی به واردات کتاب رو آورد، زیرا علوم انسانی، موضوعی بومی است.

وی بر لزوم توجه نویسندگان و ناشران ورزشی به نقش علوم انسانی و اجتماعی در این حوزه تاکید کرد.

آقاپور با اشاره به سرانه پايين کتابخوانی و کاهش شمارگان کتاب نسبت به گذشته، سبک زندگی امروز را نسبت به دهه 50 سبکی متفاوت دانست و ارزش علم، استاد و دانشجو را در آن زمان با زمان کنونی متفاوت ذكر كرد و گفت: متاسفانه امروز در کشور ما ارزش‌های مادی بر ارزش‌های معنوی غلبه دارند و احترام افراد، به حساب بانکی آنهاست.

وی از کتاب به عنوان فرهنگ ذهنی نام برد و گفت: امروزه این فرهنگ ذهنی با ژورنالیستی شدن و ساده شدن مطالب، به فرهنگ عینی تبدیل شده و با وجود رسانه‌های دیجیتال، افراد کمتر به کتابخوانی رو می‌آورند.

عضو انجمن ارتباطات دانشگاه تهران همچنين به عملکرد «نیل پستمن» از نظریه‌پردازان رشته ارتباطات در انطباق فرهنگ ذهنی با فرهنگ عینی اشاره کرد و گفت: می‌توان مانند «پستمن» با آوردن کتاب‌ها در کنار رسانه‌هاي دیجیتال مانند گذاشتن کتاب در کنار تلویزیون یا دیده شدن کتاب در رسانه‌هاي تصویری، فرهنگ کتابخوانی را در جامعه گسترش داد.

آقاپور با اشاره به سابقه اسلامی و تاریخی کشورمان گفت: هم در اسلام و هم در فرهنگ ملی ما بسیار بر کتابخوانی تاکید شده است اما در رسانه‌های تصویری در کشور ما بهای چندانی به کتاب داده نمی‌شود.

وی ادامه داد: تنها جنبه قهرمانی ورزش اهمیت ندارد و باید دست‌کم کتاب‌های حوزه تربیت بدنی و ورزش را كه در جشنواره‌هاي مختلف برگزيده مي‌شوند، به مخاطبان معرفی كرد.

این استاد دانشگاه با ابراز تاسف از این‌که در جامعه تنها «فرهنگ مصرف» ترویج می‌شود، گفت: باید آموزش داده شود که برای کتاب هم در سبد خانواده‌های ایرانی جایگاه مناسبی در نظر گرفته شود و در این باره تنها برپایی نمایشگاه‌های کتاب کفایت نمی‌کند.

اسمعیلی نیز در ادامه این نشست با اشاره به الکترونیکی شدن متون تخصصی گفت: متاسفانه امروز دانشجویان کمتر برای مطالعه به شکل سنتی وقت می‌گذارند و جست‌وجوهای اینترنتی بیشتر تحقیقات دانشگاهی را تشکیل می‌دهند.

وی با مطرح كردن این سوال که تاکنون چقدر برای تامین نیاز کتابخوانان تلاش کرده‌ایم، اظهار كرد: در برخي کشورها برای کتاب بیش از این‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود و کتاب‌ها به صورت مداوم از لحاظ ویرایش و شکل ظاهری متحول می‌شوند اما در کشور ما کمتر کتابی تا این حد مورد توجه قرار می‌گیرد.

سپس آقاپور به نقش مدیران در همه نهادها از جمله نهاد خانواده در ارتقای سطح کتابخوانی تاكيد کرد و گفت: اگر والدین در خانه و مدیران در اداره‌ها و سازمان‌ها در کنار مطالعات تخصصی، مطالعات متفرقه نيز داشته باشند، می‌توان شاهد رشد کتابخوانی در کشور بود.

در پایان، رضا حتمی مدیر انتشارات حتمی، به تشريح مشکلات ناشران ورزشی در زمینه نشر کتاب های ورزشی پرداخت و گفت: بسیاری از مولفان نوقلم فقط درپی آنند که آثارشان در هر شرایطی به چاپ برسند و حتی به ویرایش کتاب توجه نشان نمی‌دهند و تازه هنگامی که کتابشان چاپ مي‌شود، متوجه ایرادهای اساسی آن می‌شوند و حتي آن وقت هم ناشر را از مشکلات کتابشان مطلع نمی‌کنند!

وی معرفی نشدن کتاب‌های نویسندگان و مترجمان معتبر در دانشگاه‌ها را مشکل دیگر ناشران در حوزه کتاب‌های ورزشی دانست و گفت: در برخی موارد مشاهده شده که کتابی با کیفیت بسیار مطلوب ترجمه شده و انتشار یافته اما استادان دانشگاه از معرفی آن کتاب به دلیل مسایل شخصی خودداری می‌کنند.
 
وی ادامه داد: البته گاهي نیز کتاب تالیفي یا ترجمه شده، کارایی خود را ندارد و استادان به جزوه دادن روی می آورند.

كارشناسان در پایان اين نشست، بر نظارت بیشتر وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی بر حوزه چاپ و نشر به ويژه مكتوبات ورزشي تاکید و اظهار امیدواری کردند كه برگزاري این‌گونه نشست‌ها در ترویج فرهنگ مطالعه موثر باشد.