رمان «ظلمات» با حضور حسن محمودی، فرحناز علیزاده منتقد و محمدعلي علومي، نويسنده كتاب، در فرهنگسراي اخلاق نقد شد.-
محمدعلی علومی نيز در اين جلسه درباره كتابش گفت: بحث بر سر این است که شش هفت هزار سال هنر کهن دستخوش صد سال هنر جدید شده است، ولي اینکه در کنارش یکی از ضعفهای ادبیات که نداشتن منتقد علمی بوده، برطرف شود، مرا خوشحال میکند؛ از سوي دیگر اینکه من امروز به شوق آمدم از این جهت که فهميدم رمانم جنبههای خوب دارد.
سپس علیزاده درباره اين رمان گفت : «ظلمات» از چند بعد قابل بررسی است؛ اول به لحاظ بنمایههای اسطورهای و دوم اینکه تکنیک به کار رفته در اين رمان مدرن است یا وجوه پستمدرن دارد؟
محمودی نيز در ادامه اين برنامه توضيح داد: ابتدا این سوال مطرح است که آیا ادبیات بومی ضرورتی دارد یا خیر ؟ اغلب دیدهام که نویسندگان در بومینویسی تعمدی در آوردن گویش یا جغرافیای خاص دارند. با در نظر داشتن این مطلب که ادبیات بومی یا اقلیمی در حاشیه قرار میگیرد، آیا میتوانیم به «ظلمات» صرفا یک برچسب بومی بزنیم؟ به نظر من ظلمات صرفا بومی نیست، بلکه سند بسیار خوبی است و میتواند اثری ماندگار باشد.
وي افزود: «ظلمات» فراتر از یک اقلیم خاص رفته است و ما را به هزارتوی فرهنگ خودمان میبرد که یک بخش از این باورها به اسطوره ها برمیگردد و قسمتي به خرافات؛ باورها و خرافاتی که همچنان زندهاند. آدمهایی هنوز در گوشه و کنار وجود دارند که این رمان را زندگی میکنند. بومینویسی فقط آوردن اصطلاحات مختلف بومی و آدرس جغرافیایی نیست که فاقد داستانی ماندگار باشد.
در ادامه عليزاده توضيحاتش را درباره ظلمات اينگونه تكميل كرد و گفت: در ادبیات بومی باید تمرکز علاوه بر زبان بر روی زمان روایت، مکان، نوع پوشش و خوراک، حتی نوع درختان آن منطقه باشد، تا با پرداخت جزيیات باورها و سنتهای نهادینه شده در مردم آن خطه آشکار شود. ویژگی بعد انتخاب زبان است که در ظلمات آنچنان با متن و رخدادها همساز شده که احتیاج به پا نوشت نداریم. بنمایههای اسطورهای متن مثل «مار» و «باد» به عنوان یک عنصر طبیعی خطرناک در باور مردم کویر دستمایههای این متن شدهاند. انسان از گذشته دغدغه کیستی خودش را داشته که این اسطوره در ظلمات به سبک و سیاق زندگی امروزی در آمده است.
نويسنده «آقاي قاضي چه حكمي ميدهيد؟» همچنين گفت: سرنوشت مانی، سرنوشت زهره، سفر و پایان تراژدیگونه و قهقرایی مانی و نيز وجود مار که اسطوره خرد است، گاه نماینده اهریمن و گاه رابط میان مردگان و زندگان از بنمایههای اسطورهای هستند که در ظلمات به کار رفتهاند. مانی در برخورد با ظلم از بین میرود، اما داستان مانی گشوده میماند.
رمان ظلمات پاييز امسال(90) از سوي نشر افكار منتشر شد.
نظر شما