به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست حوزه روانشناسي با موضوع «خود شناسي» عصر روز گذشته (17 دي) در سراي اهل قلم با حضور فرزانه حسن زاده، فرزانه بادين لو، مهدي منوچهري و سپيده باطبي برگزار شد.

بادين‌لو در ابتداي اين نشست با بيان نتايج تحقيقي كه در سال 2005 روي سوالات اساسي و بنيادي افراد انجام شد، گفت: در اين تحقيق 25 سوال مهم قرن استخراج شد و نشان داده شده كه دومين سوال مهم مربوط به خودشناسي بوده و اين موضوع نشان دهنده اهميت خودشناسي است.

حسن‌زاده نيز در ادامه با اشاره به اين‌كه خودشناسي يكي از مهم‌ترين و پايه‌‌ترين مهارت‌هاي ده‌گانه زندگي است، افزود: ما با استفاده از اين مهارت مي‌توانيم خودمان را بشناسيم و از طريق اين خودشناسي با ساير مهارت‌هاي زندگي آشنا شويم.

وي در تعريف خودآگاهي گفت: خودآگاهي يعني هر يك از ما چگونه به خود نگاه مي‌كنيم و از اين نگاه چه احساسي به ما دست مي‌دهد. خودشناسي از كودكي تا بزرگسالي ادامه مي‌يابد بنابراين در طي خودشناسي متوجه تر‌س‌ها، خصوصيات ظاهري، نقاط ضعف، قوت و ... مي‌شويم.

وي ادامه داد: شناخت اين ويژگي‌ها به ما كمك مي‌كند تا بتوانيم روي استرس‌ها و خشم خود مديريت داشته باشيم.

منوچهري نيز در بخش ديگري از اين نشست با تأكيد بر اين‌كه خودآگاهي چند مرحله‌اي و چند لايه است، افزود: ما در هر مرحله از زندگي كه بالا مي‌رويم شناخت‌مان نسبت به شخصيت‌مان بيشتر و بهتر مي‌شود؛ به طور مثال فرد تا وقتي ازدواج نكرده بسياري از ويژگي‌هاي شخصيتي‌اش بروز پيدا نمي‌كند، بنابراين خصوصيات افراد در موقعيت‌هاي محيطي خود را نشان مي‌دهد و ما همواره در سير تحولات زندگي خود با مسايل جديدي روبه‌رو مي‌شويم كه در ابتدا ممكن است سردرگم شده و بعد بر اثر شناخت به راحتي آن را حل كنيم.

وي افزود: خودآگاهي همچنين حالت چند لايه‌اي دارد. روانشناسي مي‌گويد انسان‌ها شبيه پيازند؛ اطلاعات و ويژگي‌ها لايه اوليه است و هر چه جلوتر مي‌رويم ويژگي‌ها دروني‌تر مي‌شود. گاهي ما فقط لايه‌هاي اوليه را مي‌شناسيم و شناختي نسبت به لايه‌هاي دروني خود نداريم بنابراين شناخت قسمت‌هاي پنهاني بخشي از خودشناسي است.

وي در ادامه گفت: خودشناسي در سنين پايين متفاوت است و فرد در هر سني از نوجواني تا پيري گرفته سطحي از شناخت را نسبت به خود پيدا مي‌كند بنابراين بخشي از توانمندي‌هاي انسان در هر مرحله از زندگي بروز پيدا مي‌كند.

اين دكتراي سلامت تأكيد كرد:  متناسب با هر مرحله سني بايد آگاهي‌هايي به فرد داده شود تا بتواند بهتر خود را بشناسد.

حسن‌زاده با اشاره به شناخت فرد از خود در ارتباط با ديگران گفت: بسياري از ويژگي‌هاي ما در ارتباط با افراد شناخته مي‌شود.

وي اضافه كرد: همچنين خودآگاهي شامل ويژگي‌هاي مختلفي از جمله ويژگي‌هاي جسماني است و متاسفانه بسياري از افراد در اثر عدم شناخت از خود يادشان مي‌رود كه در زندگي‌ روانه چه مشكلي دارند؟

اين پژوهشگر ادامه داد: آگاهي از افكار، باورها و ارزش‌ها، اهداف و ... نيز ابعاد ديگري از خودآگاهي است.

منوچهري در بخش ديگري از اين نشست به تحليل منابع رفتار انسان‌ها پرداخت و گفت: وقتي كه رفتاري از ما سر مي‌زند اگر بخواهيم عامل هدايت كننده آن را پيدا كنيم متوجه مي‌شويم كه گاهي منشا رفتار تحت تاثير يك باور است بنابراين تفكر ما گاهي منبع يك رفتار است.

وي تصريح كرد: بر همين اساس برخي از رفتارهاي نادرست به دليل تفكرات نادرست بروز مي‌كند مانند اين‌كه فرد مي‌گويد «دلا خو كن به تنهايي» و به همين دليل از ارتباط با افراد دوري مي‌كند.

وي در ادامه افزود: گاهي منشأ رفتار، تفكر نيست و از احساس ما سرچشمه مي‌گيرد و مصداق آن را مي‌توان در سيگار كشيدن يك پزشك كه به مضرات سيگار نيز آگاهي دارد، ديد.

وي تأكيد كرد: اگر ما شناخت درستي از تفكر و احساسمان داشته باشيم مي‌توانيم بر اين اساس رفتارهايمان را ارزيابي كنيم.

بادين‌لو نيز در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به «خودآگاهي آرماني» گفت: بسياري از ما دچار اين خطاي شناختي مثبت از خود هستيم و گاهي تصويري كه از خودمان داريم با خودآرماني ما متفاوت است بنابراين گاهي اين تصاوير نتايج مثبت و گاهي منفي به بار مي‌آورد.

حسن‌زاده در ادامه با بيان نتايج پيامدهاي عدم خودآگاهي گفت: اگر ما از خودمان شناخت خوبي نداشته باشيم نمي‌توانيم منبع اضطراب و استرس‌هايمان را پيدا كرده و آن را مديريت كنيم.

بادين‌لو نيز در همين راستا اضافه كرد: شناخت درست از خود موجب مي‌شود تا بتوانيم دوستان و همسر خوبي داشته باشيم بنابراين اگر خودآگاهي كامل نباشد، انتخاب نيز كامل نخواهد بود.

در ادامه اين نشست برخي از مهارت‌هاي خودآگاهي به صورت كارگاهي ميان حاضران در نشست بررسي شد.