به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، ما در جهانی زندگی می‌کنیم که تنها با یک کلیک می‌توان وارد فضایی نوین در جهان مجازی شد. بهمن بازرگانی نويسنده كتاب «نقد پلوراليستي» معتقد است ما در این فضای کثرت‌گرا با نقدی متفاوت روبه‌روییم.
بازرگانی پس از كتاب‌هاي «ماتریس زیبایی» و «فضای نوین» در کتاب جدید خود با عنوان «نقد پلورالیستی» تاكيد مي‌كند كه انسان‌ها در «کلان‌فضای کثرت‌گرا» به سر مي‌برند و در اين فضا از یک تصویر به تصویر دیگر و از یک طرح به طرحی دیگر حرکت مي‌كنند.
به زعم نويسنده اين اثر، ما به سوی هیچ حقیقت یا زیبایی نهایی نزدیک يا دور نمي‌شويم، بلكه بايد چنين در نظر گرفت كه هر فردي در این فضا، یک توریست است و می‌تواند نظر و تاویل خود را از فضاي اطرافش بگوید. فقط بگوید و دیگران فقط بشنوند. نظر و تاویل او شاید برای توریست‌های دیگر جالب باشد و این جالب بودن به معنی شگفت‌انگیز بودن یا زیبا بودن است.
در چنين فضايي کسی در پی حقیقت نیست، زيرا حقیقت فرآورده فضاهای کانون‌گراست. در کلان‌فضای کثرت‌گرا، حقیقت مانند معبد متروکه گم شده‌ای است که زايران شیفته را مانند سیمرغ عطار در نهایت به خودشان ارجاع می‌دهد.
از نگاه بازرگانی، این توریست ــ منتقد در پی کشف اصالت یک اثر نیست، چراكه اصالت در این فضای متکثر بی‌معناست. البته هنوز هم بسیاری این واژه را به کار می‌برند، اما توهم اصالت، مرده‌ریگ فضای مدرن است که الگوی عمومی و مشترکی را پیش‌فرض می‌گرفت و سپس به دنبال آن بود که کدام اثر اصیل‌تر و به آن الگو نزدیک‌تر است. آن‌ها به دنبال کشف نشانه‌های اصالت و اشرافیت یک اثر بودند و منتقد، متخصص این نشانه‌یابی بود.
نويسنده كتاب بر اين باور است كه چنين كاري در کلان‌فضای کثرت‌گرا بی‌فایده است، زيرا اصالت و اشرافیتي وجود ندارد. توریست ــ منتقد، اصالت‌ها و اشرافیت‌ها را در همان فضایی که او بومیِ آن است جا گذاشته تا با ذهنی آماده درک شگفتی‌ها، وارد فضای اثر شود. انگیزه او که در عین حال پاداش او نیز هست، لذت زیبایی‌شناختی است.
همین حس است که محور و مرکز توجه او قرار مي‌گيرد. او تنها در پی آن است که لذت زیبایی‌شناختی ببرد، به همين دليل مسابقه‌ای در کار نیست. بنابراين، کلان‌فضای کثرت‌گرا پر است از محفل‌ها و جامعه‌ها، فرقه‌ها و گروه‌هايي از همه نوع كه هر یک از آن‌ها کم و بیش نگاهی مخصوص به خود دارند. همين نگاه‌ها تئوریزه مي‌شوند و به صورت نظریه‌هایی مطرح می‌شوند.
انتشارات کتاب آمه «نقد پلورالیستی» را در 176 صفحه و با قیمت 48هزار ریال منتشر کرده است.
یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۶:۱۳
نظر شما