کیومرث پارسای در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: مترجمان در موازیکاری هیچ کارهاند! ناشران مترجمان را مجبور میکنند تا کتابهایی را که بارها ترجمه شده باز ترجمه کنند. ناشر از من میخواهد که کتابی را که چندین بار ترجمه شده باز ترجمه کنم و وقتی که به او میگویم این کتاب ترجمه شده فکر میکند دارم بازارگرمی میکنم و میخواهم قیمت ترجمه را بالا ببرم. به من میگوید چقدر میخواهی؟ صفحهای هفت هزار تومان کافی است؟ به تو چه ارتباطی دارد، تو ترجمه کن پولت را بگیر!
وی افزود: شما باشید چه میکنید؟ ناشر پول پرست تنها به فکر پول است و به تعداد ترجمههای موجود کتاب در بازار اهمیت نمیدهد. ناشر با بازترجمه اثر سود کم را میپذیرد اما از راههایی دیگر مثل ندادن پول صفحهبند، مترجم و تایپیست این ضرر را جبران میکند. بارها اتفاق افتاده که ناشر نسخه ترجمه فارسی کتابی موجود در بازار را به من سپرده و گفته آن را ترجمه کن! من به ناشر گفتم این که به زبان فارسی است من چگونه این کتاب را ترجمه کنم؟ پاسخ ناشر به من این بوده است این کتاب ۱۰۰ صفحه است از روی کتاب اصلی آن را به ۲۰۰ صفحه برسان!
پارسای ادامه داد: برخی ناشران به معنای واقعی از اخلاق حرفهای به دورند و کاری نمیشود كرد. کسی که وارد کار فرهنگی میشود نباید فقط به فکر پول باشد.
وی اظهار کرد: در بازار ترجمه تقریبا تمامی مترجمان نمیتوانند به اختیار و میل خود کتابی را ترجمه کنند. یعنی ناشران این اجازه را به مترجمان نمیدهند. من کتابهایی را بارها ترجمه کردم و به ناشر گفتهام که این کتاب عالی است و فروش زیادی میکند اما ناشران که حتی برخی از آنها از دوستان من بودهاند گفتهاند میخوانیم و نظر میدهیم. خواندن و نظر دادن همان و چاپ آن کتاب توسط ناشران دیگر و پرفروش شدن آن کتابها همان.
مترجم کتاب «شاهزاده و گدا» گفت: به نظر من بازترجمه آثار لزوما اشتباه نیست و گاهی میتواند به سود مترجم و مخاطب باشد و باعث شود مخاطب به چند ترجمه قوی از یک کتاب فاخر دست پیدا کند، ولی معمولا این کار به ضرر فرهنگ است.
وی گفت: یکی از عواملی که به تکرار ترجمهها میانجامد این است که وزارت ارشاد به کتابهایی که قبلا ترجمه و چاپ شدهاند راحتتر اجازه چاپ میدهد. به همین دلیل ناشر ترجیح میدهد که کتابی را با مراحل مجوز و انتشار راحتتر چاپ کند تا به دنبال آثار فاخر جهانی برود که ممکن است هرگز چاپ نشوند.
پارسای در پاسخ به این سوال که چگونه میتوان از این موازیکاریها جلوگیری کرد، گفت: در مقابل این موازی کاریها هیچ راهکاری وجود ندارد. تنها ذائقه و سلیقه مردم و توانایی یک مترجم است که شاید بتواند از این مساله جلوگیری کند. اگر مترجمی آنقدر چیره دست باشد که بتواند یک اثر را به بهترین شکل ممکن ترجمه کند، دیگر کسی به سمت آن کتاب نخواهد رفت.
کیومرث پارسای زاده سال ۱۳۲۵ است در رشته زبانهای خارجی گرایش ترجمه تحصیل کرده. او به گفته خودش به زبانهای انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی تسلط دارد و با زبان عربی و سوئدی نیز آشنا است. پارسای آثار برجسته نویسندگان جهان را ترجمه کرده است.
«دون کیخونه» اثر سروانتس، «ابله» داستایوتسکی و «بینوایان» ویکتور هوگو، از جمله ترجمههای پارسای هستند. همچنین «شاهزاده و گدا» و «دو قلوهای عجیب» از کتابهای پارسای هستند که در زمینه کودک و نوجوان به چاپ رسیدهاند.
سهشنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۱ - ۱۱:۰۷
نظر شما