دوشنبه ۲۷ شهریور ۱۳۹۱ - ۱۰:۵۷
«سمفونی‌ها و آوازهای مالر» و مطالعه نشدن کتاب‌های جدی موسیقی

کتاب «سمفونی‌ها و آوازهای مالر» نوشته فیلیپ بارفورد با ترجمه محمدرضا فیاض برای نخستین بار در سال 1371 منتشر و دیگر هرگز تجدید چاپ نشد. این کتاب تنها منبع تخصصی در زمینه موسیقی گوستاو مالر است. ناشر این کتاب می‌گوید که هنوز تعدادی از چاپ اول این کتاب به فروش نرفته است و این یعنی جامعه موسیقی ایران کتاب‌های جدی را در زمینه موسیقی نمی‌خواند.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «سمفونی‌ها و آوازهای مالر» نوشته فیلیپ بارفورد با ترجمه محمدرضا فیاض برای نخستین بار از سوی انتشارات موسسه فرهنگی ماهور در تابستان 1371 با شمارگان سه هزار نسخه، در 189 صفحه و با قیمت 200 تومان منتشر شد. این کتاب تنها منبع مکتوب به زبان فارسی درباره این آهنگساز برجسته تاریخ موسیقی جهان، در ایران است. 

گوستاو مالر (Gustav Mahler) از بهترین رهبران ارکستر و اپرا، همچنین به عنوان مهم‌ترین آهنگساز دوره رمانتیک متأخر «late-romantic» و اوایل مدرنیزم است. اگرچه موسیقی او هیچ گاه تا پیش از مرگش از طرف کشور اتریش به طور شایسته‌ای مورد توجه کافی قرار نگرفت. مالر سمفونی‌ها و اشعار فراوانی تصنیف کرد. 

مالر در دانشگاه وین در کنار تحصیل موسیقی، «تاریخ فلسفه» هم خواند. مالر 9 سمفونی از خود به یادگار گذاشت، سمفونی شماره 10 او با مرگش ناتمام ماند. کیفیت این سمفونی‌ها باعث شد که از او به عنوان یکی از بزرگترين سمفونيست‌هاى تاريخ نام ببرند. 

کتاب «سمفونی‌ها و آوازهای مالر» حاوی شرح و توضیح و همچنین تاریخ سرایش 9 سمفونی کامل مالر و یک سمفونی ناتمام اوست. کتاب یک پیوست هم دارد که محمدرضا فیاض، مترجم کتاب به آن افزوده است. این پیوست متن آلمانی و ترجمه فارسی اشعار مورد استفاده مالر در سمفونی‌هایش است. «آوازهای مرگ کودکان»، «سرود نیمشبی زرتشت نیچه»، «شیپور سحرآمیز پسربچه‌ها» و «آواز زمین» نام این اشعار هستند. 

محمدرضا فیاض به خبرنگار «ایبنا»، گفت: زمانی که کتاب منتشر شد، فرهنگ موسیقی کلاسیک در ایران جا افتاده نبود. این کتاب تنها کتاب تخصصی در زمینه مطالعات «مالرشناسی» است. 

وی افزود: آقای علی اصغر بهرام بیگی، هم دو کتاب درباره گوستاو مالر ترجمه کرده است که یکی از آن‌ها «ترانه‌های زمین؛ زندگی گوستاو مالر» نوشته گورت بلاوكف است. 

این مولف و مترجم حوزه موسیقی در ادامه با اشاره به این نکته که کتاب در زمان انتشارش با اقبال مواجه شد، گفت: بازخورد این کتاب در زمان انتشارش بسیار مناسب بود و چه خوب می‌شد که در همان اوایل کتاب به تجدید چاپ هم می‌رسید. موسسه انتشاراتی ماهور موسسه معتبری است و چندان از لحاظ پخش کتاب در مضیقه نیست. 

فیاض در انتها با تشکر از خبرگزاری کتاب که پیگیر انتشار دوباره کتاب‌ها و منابع مهم در زمینه هنر شده است، گفت: من باید برای انتشار دوباره این کتاب با مدیر این موسسه رایزنی کنم و امیدوارم که چاپ دوم آن در آینده‌ای نزدیک در دسترس مخاطبان و علاقه‌مندان قرار بگیرد. 

محمد موسوی، مدیر موسسه انتشاراتی ماهور درباره چرایی عدم تجدید چاپ این کتاب به خبرنگار «ایبنا»، گفت: باوجودی‌که کتاب در سال 1371 منتشر شده، اما از شمارگان سه هزار تایی این کتاب هنوز تعدادی به فروش نرسیده است. البته این مساله به هیچ عنوان به ارزش‌های این کتاب ارتباطی ندارد. 

وی افزود: امروزه مخاطبان بخش جدی منابع تخصصی موسیقی در ایران کم است و این گونه از کتاب‌ها فروش نمی‌روند، اما به عنوان مثال کتاب‌هایی آموزشی نوازندگی، هر چقدر هم که ضعیف باشند، به راحتی به فروش می‌رسند. 

موسوی در ادامه با انتقاد از دانشجویان موسیقی در ایران گفت: امروزه دانشجویان موسیقی در ایران از کتابخوانی فاصله گرفته‌اند و فقط منتظرند  که معلم یا استاد آن‌ها چه می‌گوید تا بروند و همان‌کار را انجام دهند. تعداد موسیقیدان‌ها، نوازنده‌ها، محققان موسیقی و دانشجویان موسیقی در ایران زیاد است، با وجود اين یک کتاب جدی و مهم مثل این کتاب با شمارگاه فقط سه هزار نسخه در طی 20 سال به طور کامل به فروش نمی‌رسد. این مساله چه چیزی را نشان می‌دهد؟ 

محمدرضا فیاض، مترجم، آهنگساز، مدرس و منتقد موسیقی کارشناسی ادبیات فرانسه دارد و در دانشکده‌های مختلف موسیقی به تدریس اشتغال دارد. از  کتاب‌های منتشر شده از سوی فیاض می‌توان به «شناخت دستگاه‌های موسیقی ایرانی؛ به همراه 7 لوح فشرده» اشاره کرد. 

فیاض هم‌اکنون مشغول پژوهشی در زمینه «جامعه‌شناسی موسیقی ایرانی» است، که در سال آینده منتشر خواهد شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط