به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست همانديشي كتاب و رسانه عصر امروز (9 آبانماه) با حضور حجتالاسلاموالمسلمين احمد دهدار، مدير موسسه مطالعات و تحقيقات اسلامي فتوح و ياسر سماوات روزنامه نگار و منتقد در نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها برگزار شد.
اين نشست با محوريت تاريخ، كتاب و رسانه در غرفه نهاد کتابخانههای عمومی برپا شد.
در ابتداي اين نشست رهدار با اشاره به ضعف ايرانيها در خواندن تاريخ گفت: اكنون اين سوال مطرح ميشود كه چرا بايد تاريخ بخوانيم و اصولاً چرا بشري كه به سمت فردا در حركت است بايد به گذشته برگردد؟
وي ادامه داد: فردا براي كسي است كه گذشته دارد،چراكه گذشته ريشه ماست. به اين دليل است كه استعمار براي نفوذ به كشورها تاريخشان را دستكاري ميكند و جاي آدمهاي خائن و خادم را عوض ميكند.
وي افزود: تاريخ براي يك قوم مانند شناسنامه براي يك فرد است و در اين ميان رسانههاي مختلفي برای تقويت هويت تاريخي حركت ميكنند اما هيچ رسانهاي مانند كتاب نميتواند در تقويت اين هويت نقش داشته باشد.
رهدار با بيان اينكه در رسانه كتاب فرصت طرح و تامل تاريخي است اظهار كرد: علاوه بر اينكه وقايع تاريخي قابليت ثبت و ضبط در كتابها را دارند خود كتابها نيز بخشي از تاريخ محسوب ميشوند،چراكه بسياري از شخصيتهاي تاريخي مانند ارسطو از زبان افراد ديگري مانند افلاطون در كتابها نقل شدهاند.
وي تاكيد كرد: اگر ملتی ميخواهد هويت تاريخي داشته باشد بايد با كتاب آشنا باشد.
اين محقق با اشاره به نظريهاي در علم ارتباطات كه رسانهها را به ارگانيسم انسان تشبيه ميكند گفت: اگر رسانهها را اجزاي ارگانيسم انسان بدانيم كتاب را سر انسان دانستهاند و ديگر رسانهها ساير اجزاي آن را تشكيل ميدهند.
وي افزود: كتاب نقش اول را در تقويت هويت ارتباط جمعي دارد و سر هويت تاريخي اقوام را ميتوان كتاب دانست.
رهدار با انتقاد از كمبود كتابخواني عنوان كرد: اين در حالي است كه جوامع مدرن از خواندن كتاب فاصله گرفتهاند و ذائقه ما براي كتاب خواندن ساندويچي و ذائقهاي شده است.
وي افزود: در هر ثانيه 20 ميليون كاراكتر اطلاعاتي وارد اینترنت ميشود كه خوانندگان اين اطلاعات ما هستيم و به صورت طبيعي وقتي براي خواندن كتابهاي مكتوب نداريم!
مدير موسسه مطالعات و تحقيقات اسلامي فتوح همچنين گفت: متاسفانه امروز كتاب نوشتن تنها براي نوشتن انجام ميشود نه تامل كردن!
سماوات نيز در بخش ديگري از اين نشست با بيان اينكه تاريخ هويت و حيات خويش را مديون رسانههاست گفت: بشر از ابتداي حيات خود علاقه به ثبت و ضبط وقايع داشته و كشفيات باستانشناسي اين موضوع را نشان ميدهد. با اختراع خط توسط سومریها در هزاره سوم پیش از میلاد نيز وارد مرحله تازهاي شده و مقوله كتاب نيز پا به عرصه حضور گذاشته است.
وي با اشاره به اينكه اكثر رسانههاي مكتوب و ديجيتال ما داراي بخش تاريخياند افزود: هر رسانهاي در ايران به فراخور خود به تاريخ ميپردازد با اين وجود كتاب در اين ميان هنوز بهترين رسانه است و هيچ رسانهاي نتوانسته جاي كتاب را بگيرد.
سماوات در بخش ديگري از سخنان خود با انتقاد از كمبود رمانهاي تاريخي در ايران گفت: كشوري مانند فرانسه در آثاري مانند سه تفنگدار توانسته تاريخ خود را بيان كند ولی ما با اينكه كشور تاريخي هستيم در اين حوزه ورود پيدا نكرديم و اين در حالي است كه رمانهاي تاريخي بستر خوبي براي ساخت برنامههاي تلويزيوني و سينمايي و انتقال مفاهيم آن به نسلهاي بعدي است.
اين فعال رسانه همچنين با اشاره به كتابهاي درسي و پرداخت آنها به مقوله تاريخ عنوان كرد: بيشتر كتابهاي درسي نيز به تاريخ در بعد از ظهور اسلام پرداختهاند و به قبل از ظهور اسلام توجهي نداشته است.
رهدار نیز در ادامه اين نشست با تاكيد بر روش نگارش و ميزان تاثيرگذاري كتابهاي تاريخي گفت: تنها كميت كتاب مهم نيست و روش نگارش و تاثيرگذاري آن نيز اهميت دارد، به طور مثال ما كتاب «الغدير» علامه اميني را كه به لحاظ كمي زياد است داريم اما در مقايسه با كتاب «المراجعات» كه يك جلد است اهل سنت بيشتري توسط كتاب المراجعات به شيعه متمايل شدهاند. البته اين موضوع ناقض ارزش كتاب علامه اميني نيست.
وي ادامه داد: نويسندگان در نحوه انتقال پيام به مخاطبان خود از روشهاي متعددي استفاده ميكردند به طور مثال در زمان استبداد از زبان حيوانات در كتابها مطالبي بيان ميشد كه كليله و دمنه يكي از اين آثار است.
مدير موسسه مطالعات و تحقيقات اسلامي فتوح افزود: همچنين كتاب ديگري مانند «خرنامه» در زمان ناصرالدين شاه توسط اعتمادالسلطنه نوشته شد كه ترجمه رساله «خرنامه» بود. اصل اين نسخه توسط يك نويسنده زن روس در 40 صفحه و براي كودكان نوشته شده بود اما اعتماد السلطنه به بهانه ترجمه اين كتاب، سخنان خود را در كتابي 200 صفحهاي بيان كرد.
وي تاكيد كرد: در هر صورت بايد توجه داشت كه تنها كميت كتاب مهم نيست و بايد تاثيرگذاري آن را در نظر گرفت.
رهدار يادآور شد: گاهي بهتر است از ذوق مدرن فرار كرده و كتاب بخوانيم.
سهشنبه ۹ آبان ۱۳۹۱ - ۱۷:۲۴
نظر شما