ارتجاع
به غل و زنجیر کشیدن یک سیستم و تثبیت آن، تکامل سیستم را از میان خواهد برد.
سی. اس. هولینگ، زیست‌شناسی
ارتجاع تعاریف متعددی دارد، بر این اساس که علوم مهندسی، زیست‌شناسی، یا علم سیستم آن را تعریف نماید. برای هدف ما، تعریفی که فرهنگ لغت معمول تعریف کرده است کفایت می‌کند «توانایی جابه‌جایی و برگشت یک شی به شکل یا وضعیت پیشین، پس فشرده یا کشیده شدن. ارتجاعی بودن. توانایی بازگشت سریع به قدرت، روحیه، خوش خلقی یا هر حالت دیگر.» ارتجاع معیار سنجش توانایی سیستم برای بقا و مقاومت در یک محیط متغیر است. متضاد ارتجاع را می‌توان شکنندگی و سختی در نظر گرفت.
ارتجاع از غنای حلقه‌های بازخوردی در ساختار سیستم پدید می‌آید، که قادر است حتی پس از اختلال‌های شدید سیستم را به حالت پیشین بازگرداند. در حالی که حلقه تعادلی موجودی سیستم را به حالت مطلوب آن باز می‌گرداند، ارتجاع که توسط چنین حلقه‌هایی ایجاد می‌شود، از طریق مکانیزم‌های متفاوت، در مقیاس‌های زمانی مختلف و با جایگزینی حلقه‌های ضعیف و کارآمد اتفاق می‌افتد.
صفحه 132 و 133/ تفکر سیستمی/ دنلا اچ. مدوز/ ترجمه دکتر عادل آذر و حامد فلاح تفتی/ انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)/ چاپ یکم/ سال 1392/ 304 صفحه/ 8500 تومان
سه‌شنبه ۲ مهر ۱۳۹۲ - ۱۴:۰۰
نظر شما