حجتالاسلام والسلمین سید صادق اشکوری در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با اشاره به موانع سد راه محققان و مصححان حوزههای مختلف از جمله فلسفه، تاریخ و تمدن اسلام و ایران، گفت: مهمترین مشکل این پژوهشگران توجیه نبودن موسساتی است که باید درباره این نسخهها کار تخصصی انجام دهند.
وی ادامه داد: متاسفانه بسیاری از موسسات و متولیان به تخصصی بودن این کار واقف نیستند و نمیدانند تصحیح تا چه اندازه میتواند کمک حال محققان باشد. بنابراین، نه تنها از نسخههای خطی در حوزه فلسفه، حتی از مصححان نیز به نحو شایسته حمایت نمیکنند.
حجتالاسلام والسلمین اشکوری با اشاره به ضرورت وجود کتابخانههای دیجیتالی از نسخههای خطی گفت: با توجه به شرایط دنیای امروز و گسترش فناوری اطلاعات و همچنین نبود امکان دسترسی به نسخهها، ضرورت دارد کتابخانه دیجیتالی در حوزه نسخههای خطی بهویژه علوم عقلی گسترش یابد.
رییس مجمع ذخایر اسلامی اظهار کرد: نمیتوانیم انکار کنیم که امروز تمایزهای بسیاری در جامعه احساس میشود، به این مفهوم که اکنون چه بخواهیم و چه نخواهیم، با تفاوت قابل توجهی میان نسلها مواجهیم.
وی ادامه داد: نسل کهن ما درباره گسترش کتابخانه دیجیتالی توجیه نیست، چون با این فناوری آشنایی ندارد و نسل جدید نیز با وجود آشنایی با فناوری روز، تصمیمگیرنده نیست یا ذوقی برای کار تخصصی در حوزه نسخههای خطی ندارند.
حجتالاسلام والسلمین اشکوری با اشاره به ضرورت جمعآوری نسخههای متعدد از یک اثر، اظهار کرد: برخی تصور میکنند این گردآوری فقط باعث ارایه حرفهای تکراری میشود، در حالی که هر نسخه ارزش خود را دارد. ضمن آنکه ممکن است در یک نسخه حاشیهای درج شده باشد که در نسخه دیگری نباشد.
رییس مجمع ذخایر اسلامی گفت: همچنین وجود نسخههای مختلف سبب ایجاد امکان مقارنه و تطبیق بین نسخهها میشود. ضمن آنکه همواره باید توجه کنیم نیازهای پژوهشی هر مصحح و محقق متفاوت است. بنابراین باید نسخههای مختلف را جمعآوی کنیم و این کار محقق نخواهد شد، مگر به حمایت گسترده از سوی متولیان امر.
حجتالاسلام والسلمین اشکوری ادامه داد: زمانی میتوانیم ادعا کنیم که حامی محقق هستیم که بخش عمده نیاز پژوهشی او را در حوزههای مختلف از جمله نسخههای خطی تامیین کنیم. در واقع، باید دست کسی را که در این روزگار مشغول کار روی آثار کهن است و عمرش را برای این کار میگذارد، بوسید.
این محقق حوزه نسخههای خطی گفت: به عنوان مثال، ابنسینا فیلسوفی است که تفکرش در کشورهای مختلف ریشه دوانده است، هم در حوزه فلسفه و هم در حوزه پزشکی. سوال این است که این گسترش فکر از کجا ناشی شده است؟ پاسخ هم این است که به یقین از نسخههای خطی.
وی گفت: همچنین بیشتر نسخههای خطی و شرحهای موجود در حوزه طب در شبهقاره و بیشتر نسخههای خطی در حوزه فلسفه در ایران کتابت شدهاند و این تمایز را میتوانیم تنها از بررسی نسخ متعدد درک کنیم.
اشکوری با انتقاد از شرایط فعلی تصحیح نسخههای خطی اظهار کرد: شرایط فعلی تعریفی ندارد. متاسفانه در چند سال اخیر بسیاری از پژوهشگاهها به علت نبود بودجه و تعدیل نیرو روی نسخههای خطی حوزههای مختلف از جمله فلسفه کمتر توانستهاند کار ویژهای انجام دهند.
رییس مجمع ذخایر اسلامی در پایان گفت: در دیگر کشورها نهادهای اقتصادی موظف شدهاند به جای پرداختن مالیات، از یک نهاد فرهنگی حمایت کنند. از این نظر میبنیم که بسیاری از این نهادها کشورهای خارجی مالیات نمیدهند اما در عوض دانشگاه میزنند و مالیات را به کار علمی تزریق میکردند.
مجمع ذخایر اسلامی بهصورت تخصصی در حوزه نسخ خطی فعالیت دارد. این موسسه بسیاری از نسخههای خطی را گردآوری کرده است و علاوه بر آن، مجموعه بینظیر دیجیتالی از نسخههای موجود در سایر کشورها را در قالب کتابخانه دیجیتالی ارایه میکند.
چهارشنبه ۲۷ شهریور ۱۳۹۲ - ۱۰:۰۰
نظر شما