به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سهیل سُمی تاکنون آثار زیادی را به فارسی ترجمه کرده و در ترجمه یک اثر حوزه روانشناسی، به نام «روانشناسی زنان» طعم ترجمههای موازی را چشیده است. با این حال وی از وضع نابهسامان ممیزی بیش از ترجمههای همزمان گلایه دارد و در این گفتوگو تجربیات خود را از ترجمه آثاری بیان کرد که در وضع مساوی امکان انتشار نیافتهاند.
سهیل سُمی، مترجم، درباره دلایل انتشار چندین ترجمه از یک اثر چنین توضیح داد: این معضل اغلب برای رمانها یا آثاری اتفاق میافتد که روی بورس هستند. برای مثال به یاد دارم که چندین ترجمه از آثار پائولو کوئیلو به طور همزمان منتشر میشد و این همزمانی ممکن است برای بسیاری از کتابهای دیگر که مورد توجه منتقدان و مخاطبان در خارج از کشور قرار گرفتهاند، روی بدهد.
وی درباره تجربیات خود از این همزمانی توضیح داد: کتاب «روانشناسی زنان» نوشته کارن هورنای را چند سال پیش ترجمه کردم که انتشارات ققنوس آن را راهی کتابفروشیها کرد و اثر دیگری هم تقریبا همزمان با ترجمه من به بازار راه یافت. گرچه این کتاب در زمان انتشارش فروش خوبی داشت و ترجمه من مورد استقبال قرار گرفت، اما بدون شک وجود دو ترجمه از یک کتاب به طور همزمان سبب افت فروش خواهد شد و تاثیر نامناسبی دارد.
مترجم رمان «از مزرعه» پیشنهادهایی هم برای سروسامان دادن به اوضاع داشت. وی تشکیل صنفی برای مترجمان را به عنوان راهی برای جلوگیری از بههدر رفتن زحمات مترجمان و ناشران پیشنهاد داد و گفت: همانطور که سینماگران دارای صنف هستند، مترجمان هم با داشتن چنین نهادی میتوانند کارهای زیادی در جهت بهبود اوضاع انجام دهند. اگر هنگامی که مترجم شروع به ترجمه اثری میکند، قراردادش در مرکزی ثبت شود مترجمان دیگر هم بهتر میتوانند درباره کارهای جدید خود تصمیم بگیرند.
سُمی ترجمه دوباره از یک اثر را بعد از دو یا سه دهه لازم دانست و گفت: حتی ترجمههای خوب هم باید بعد از این مدت دوباره ترجمه شوند اما همزمان شدن ترجمه از یک اثر، مناسب و جالب نیست. مترجمان سبکهای مختلفی دارند و خواننده عامی را سردرگم میکنند. از سوی دیگر، مترجمان شتابزده به سوی رمانهایی که تازه منتشر شدهاند میروند و اثر نویسنده در میان ترجمههای متعدد آسیب میبیند.
این مترجم به تفاوت میان نظارت ممیزان اشاره کرد و در اینباره توضیح داد: «سایه باد» رمانی بود از نویسندهای به نام «کارلوس روییس سافون» که با ترجمه من مجوز نگرفت، اما دو ترجمه دیگر از آن منتشر شده است. مواردی مشابه این بسیار دیده شده و به نظر میرسد اینکه چه کسی و چه موقعی ممیزی را انجام دهد نقش زیادی در سرنوشت آن دارد.
وی همچنین رمان «هرگز رهایم مکن» اثر کازوئو ایشی گورو را نمونه دیگری از این فرایند اشتباه در بازار کتاب ایران معرفی کرد و گفت: من و آقای غبرایی تقریبا همزمان این اثر را ترجمه کردیم که ترجمه من مجوز گرفت و منتشر شد، اما ترجمه ایشان این امکان را نیافت.
رمان «از مزرعه» اثر جان آپدایک، «بانوی پیشگو» اثر مارگارت اتوود و «منم کورش» نوشته الکساندر جووی جدیدترین آثاری هستند که با ترجمه سُمی منتشر شدهاند.
وی همچنین ترجمه آثاری مانند «سنتائور» و «فرار کن خرگوش» نوشته جان آپدایک، چشم گربه از مارگارت آتوود، «اسیر خشکی» اثر دوریس لسینگ، «سرگذشت ندیمه» از مارگارت اتوود و «هرگز رهایم مکن» نوشته کازوئو ایشیگورو را در پرونده ادبی خود دارد.
چهارشنبه ۳ مهر ۱۳۹۲ - ۰۸:۲۲
نظر شما