به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)،سید حسن فاطمی، منتقد، با بیان این که دانشنامه امام حسین(ع) چهار ویژگی عمده دارد، گفت: تاریخ نقلی، تاریخ تحلیلی، جامع بودن و اعتبارسنجی، مهم‌ترین ویژگی‌های این کتاب به شمار می‌آیند که اگر این ویژگی‌ها را در نظر بگیریم، می‌توان ادعا کرد که پس از عاشورا تاکنون هیچ کتابی با این جامعیت درباره وقایع عاشورا نوشته نشده‌است. 

وی با بیان این که این کتاب با رویکردی جامع نوشته شده‌است، اظهار کرد: با توجه به این که در این دانشنامه از منابع معتبر روایی استفاده شده‌است، می‌توان ادعا کرد که اگر روایتی از عاشورا مطرح باشد که در این کتاب نیامده‌باشد، تا 90 درصد معتبر نیست. 

فاطمی با بیان این که حتی اگر نقدهایی هم بر این کتاب وارد باشد از ارزش و قوت آن نمی‌کاهد، گفت: یکی از نقد‌هایی که می‌توان از کتاب کرد، ترجمه آن به زبان فارسی است که گاهی منظور را به خوبی به مخاطب منتقل نمی‌کند. همچنین برجسته نشدن نقش زنان در واقعه عاشورا، یکی دیگر از نقاط ضعف کتاب است، زیرا زنان در واقعه عاشورا نقش بسیار مهمی داشتند و از جمله با عزاداری قیام عاشورا، زمینه‌ساز قیام مختار بودند. 

وی اظهار کرد: یکی دیگر از نقدهایی که می‌توان به کتاب وارد کرد این است که شبهاتی در کتاب وجود دارند و تحلیل نشده‌اند. بنابراین می‌توان ادعا کرد که در روایات شبهه‌شناسی صورت نگرفته‌است.

سپس محمد اسفندیاری نویسنده کتاب «کتابشناسی تاریخی امام حسین(ع)» اظهار کرد: کتاب دانشنامه امام حسین(ع) کاری گروهی است که نقش بسیار مثبتی در مطالعات اسلام‌شناسی دارد.

وی با بیان این که غربیان در مطالعات گروهی حتی مطالعات اسلام‌شناسی نسبت به ما برترند، اظهار کرد: متاسفانه در ایران به کارهای پژوهشی گروهی اهمیت زیادی داده نمی شود اما با این حال می‌توان به «لغتنامه» مرحوم دهخدا، «فرهنگ معین» مرحوم محمد معین و دایره‌المعارف فارسی اثر غلامحسین مصاحب به عنوان نمونه‌های موفق پژوهش‌های گروهی اشاره کرد.

اسفندیاری با بیان این که مشورت بر اندیشه هم تعلق می‌گیرد، گفت: باید در مسایل فکری هم مشورت انجام داد و برای مطالعات، به ویژه مطالعات اسلامی و دینی از مشورت استفاده کرد، زیرا اندیشه صحیح حاصل تضارب اندیشه‌هاست. هنگامی که آرای مختلف کنار هم قرار می‌گیرند، می توان اندیشه درست را استخراج کرد. 

اسفندیاری توصیفی و تحلیلی بودن دانشنامه امام حسین(ع) را از ویژگی‌های بارز آن دانست و اظهار کرد: کنار هم آمدن توصیف و تحلیل از ویژگی‌های اثر حاضر است. نکته مهم دیگر در این کتاب، دو زبانه بودن و قلم ساده و روان آن است که منجر می‌شود مخاطب عام هم به راحتی بتواند با کتاب ارتباط برقرار کند. 

او ادامه داد: استفاده از منابع معتبر از دیگر ویژگی‌های این دانشنامه است. مطالب این کتاب توسط متخصصان حدیث‌شناس و تاریخ‌شناس گردآوری شده‌است.

در ادامه نشست، حجت‌الاسلام  سیدمحمود طباطبائی‌نژاد، سرپرست پژوهشگران دانشنامه امام حسین(ع) و مولف کتاب، اظهار کرد: با این وجود که حدود چهار سال از انتشار این دانشنامه می‌گذرد اما این اثر همچنان حتی در میان پژوهشگران دینی نیز مهجور و غریب مانده‌است. معرفی این کتاب می‌تواند تحولی در عاشوراپژوهی ایجاد کند. 

طباطبائی‌نژاد عنوان کرد: این دانشنامه با تکیه بر منابع معتبر تاریخی تلاش می‌کند تحریفات عاشورا را از منابع دینی حذف کند. از قرن دهم به بعد یعنی از زمان صفویه، تحریفاتی در عاشورا ایجاد شده‌است که در این دانشنامه تلاش شده‌است از منابع قرن 10 به بعد به عنوان منبع معتبر استفاده نشود تا برخی تحریفاتی که وارد جریان عاشورا شده‌‌اند، حذف شود. 

طباطبائی‌نژاد گفت: در این کتاب پنج نقشه ابتکاری مسیر قیام عاشورا آورده شده‌است. یکی از این نقشه‌ها توسط «لویی ماسینیون» شرق‌شناس مشهور کشیده شده و چهار نقشه دیگر تولید مولفان و محققان این دانشنامه است که توسط متخصصان کارتوگرافی، مسیر طی‌شده توسط امام حسین(ع) در واقعه عاشورا به تصویر کشیده شده است. 

سرپرست پژوهشگران دانشنامه امام حسین(ع) اظهار کرد: دانشنامه در 14 جلد تدوین و به تازگی کل مجموعه به عنوان «گزیده دانشنامه» در یک جلد مجزا منتشر شده‌است. قسمت‌های مقتل کتاب نیز در مجموعه‌ای دوجلدی با عنوان «شهادت‌نامه» و گزیده شهادت‌نامه به صورت یک جلد منتشر شده‌است. 

حجت الاسلام  سید روح‌الله سید طبایی از مولفان کتاب نیز در ادامه نشست گفت:نکته مهم در نگارش این دانشنامه بهره‌گیری همزمان از منابع شیعه و سنی است، زیرا امام حسین(ع) الگوی آزادگی همه انسان‌های جهان است.

وی اظهار کرد: در این 14 جلد از تحلیل و بیان استفاد شده‌است که امتیازی برای دانشنامه محسوب می‌شود. قرار است این تحلیل‌ها به‌صورت مجزا در کتابی دیگر منتشر شوند که این اقدام، گام مثبتی در شناخت شخصیت امام حسین(ع) است.

کتاب «دانشنامه امام حسین(ع)» ابعاد زندگی سومین پیشوای شیعیان جهان را بر پایه قرآن و حدیث بررسی کرده‌است. تدوین این دانشنامه 10 سال به طول انجامید و بیش از 60 مولف همزمان مسوولیت تدوین، تحقیق و نگارش این کتاب را عهده‌دار بوده‌اند. موضوعاتی مانند «زندگی خانوادگی امام حسین(ع) تا شهادت»، «حوادث پیش از شهادت»، «حوادث پس از شهادت» و «حکمت‌های رسیده از امام حسین(ع)» از دیگر بحث‌های مختلف این دانشنامه به شمار می‌روند.

مجموعه 14 جلدی «دانشنامه امام حسین(ع)» به همت آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری مشتمل بر چهار هزار و 169 نقل در شش هزار و 662 صفحه به دو زبان عربی و فارسی از سوی انتشارات دارالحدیث قم منتشر شده‌است.