به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «تاریخچه»، «هویت قومی»، «فرهنگ قومی»، «جایگاه ادبیات ملی» و «نقش قوم در حفظ هویت ملی» عناوین پنج گانه کتاب «قوم ترکمن» نوشته جعفر یوسفی را تشکیل می‌دهند.
در مقدمه کتاب آمده است: «ترکمن‌ها ابتدا جزیی از نژاد زرد بوده و بنابر نظر مورخان، در آسیای جنوب شرقی (حوالی چین) می‌زیستند. در این سال‌ها به دنبال اضمحلال امپراتوری گوگ‌ترک، گروهی از ترک‌ها که «اغوز» نامیده می‌شدند، از آنان جدا شده و از ناحیه ارخون به طرف آرال و سیردریا (سیحون) کوچ کرده و بعدا به قسمت‌های جنوبی آمودریا (جیحون) و مرو مهاجرت کرده‌اند. مهاجرت ترکمن‌ها به سوی رود اترک و گرگان در قرن نهم هجری آغاز گردید.»
فصل نخست کتاب با مروری کوتاه بر تاریخچه قوم ترکمن، طوایف و تیره‌های این قوم همچون طایفه یموت، طایفه گوگلان، قبیله سالور، ترکمن‌های ساریق، ترکمن‌های تکه و طوایف مقدس (آتا، خوجه و مختوم) را معرفی می‌کند.
«هویت قومی» عنوان فصل بعدی کتاب است که به موضوع‌هایی از قبیل جایگاه زبان، دین و مذهب و نژاد قوم ترکمن می‌پردازد و وضعیت این قوم را در دوران‌های مختلف تاریخی بررسی می‌کند.
فصل سوم کتاب به فرهنگ قوم ترکمن اختصاص دارد و در زیر این عنوان آداب و رسوم، جشن‌‌ها، مناسبت‌ها و صنایع دستی این قوم را مورد بررسی قرار می‌دهد. در قسمتی از این فصل درباره مراسم عید فطر ترکمن‌ها می‌خوانیم: «آرازا بایرامی یا عید فطر، نوعی جشن ملی و مذهبی برای ترکمن‌ها و یادآور سنت‌ها و آیین‌های قدیمی و پرپیشینه ترکمن بوده است. دو سه روز قبل از عید به تدارک و استقبال عید فطر می‌روند و روزهایی با نام «ایکر» و «قوقون» دارند که در یکی از این روزها برنامه نظافت و تمیزی خانه و شتسشوی پوشاک را انجام می‌دهند و در روز دیگر «پوسیق» می‌پزند و بین همسایه‌ها توزیع می‌کنند.»
نویسنده در فصل چهارم به تحلیل شعر ترکمن می‌پردازد و ویژگی‌های شعر شاعران این قوم را به صورت مختصر بیان و در ادامه برجسته‌ترین شاعران این قوم را معرفی می‌کند.
فصل پایانی کتاب نقش قوم ترکمن را در جنبش‌های ملی مانند جنبش مشروطه و نهضت ملی نفت، دفاع از انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و به بیان دیگر در حفظ هویت ملی بررسی می‌کند.
چاپ نخست کتاب «قوم ترکمن» به قلم جعفر یوسفی در 151 صفحه با شمارگان یک‌هزار و 500 نسخه و بهای سه هزار تومان از سوی انتشارات امیرکبیر روانه بازار کتاب شده است.
پنجشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۲ - ۱۱:۲۴
نظر شما