به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در بخشی از بیانیه هیات داوران هفتمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان آمده است: «در حوزه تالیف، در این دوره از جشنواره علاوه بر ظهور نویسندگان جدید، شاهد تنوع نگاه‌ها و سبک‌ها و رشد تولید مجموعه رمان بودیم و این در حالی است که در چند سال گذشته ضعف شدید آثار تالیفاتی که از سوی ناشران کوچک و غیرحرفه‌ای و گاه با حمایت نهادهای دولتی و عمومی، به چاپ رسیده بودند سبب بدبینی مخاطب، توزیع‌کنندگان و فروشندگان در مقایسه با آثار ترجمه شده بود. همچنین انتشار کتاب‌های حجیم که پیش‌تر برای مخاطبان نوجوان سابقه نداشته است از نکات مثبت کتاب‌های منتشر شده در این دوره از جشنواره است.»
داوران در بخشی دیگر از بیانیه خود در مورد آثار ترجمه شده موجود در حوزه کودک و نوجوان اظهار کردند: «کثرت کتاب‌های ترجمه در مقایسه با آثار تالیفی مشهود است که یکی از دلایل آن، صرفه اقتصادی برای ناشر به دلیل پرداخت حق التالیف کمتر و هزینه تصویرگری است. ناشران بدلیل دستیابی آسان به اطلاعات کتاب‌های جهان، حضور در نمایشگاه‌های خارجی و امکان خرید اینترنتی، تمایل زیادی به ترجمه و نشر سریع کتاب‌های پرفروش و جایزه گرفته جهان، دارند. که در این بین برخی از کتاب‌های ترجمه شده با حال و هوای ملی بومی و اقتضائات مخاطب ایرانی تطبیق ندارد.»
به اعتقاد داوران، رشد روزافزون کتاب‌های تالیفی در حوزه غیر داستانی، به لحاظ کمّی و کیفی، نشان از شکل‌گیری ظرفیت‌های خوب و مناسب برای تالیف آثار ارزشمند است و حجم کتاب‌های علمی مرتبط با گروه سنی نوجوانان، بسیار بیشتر از کتاب‌های گروه سنی خردسال و کودک است و بسیاری از این کتاب‌ها به‌ویژه در حوزه ترجمه، تکراری بوده و هیچ نیاز جدیدی را از جامعه مخاطب مرتفع نمی‌سازند.
در بخش دیگری از بیانیه آمده است: «سهل انگاری ناشران در ترجمه کتاب‌های علمی، به‌ویژه آن دسته از کتاب‌ها که به ظاهر، متن مختصر و ساده‌ای دارند، سبب شده که ترجمه تعداد قابل توجهی از این کتاب‌ها مملو از غلط‌های ریز و درشت و کج‌فهمی از متن اصلی باشد که بدآموزی‌ها و خطاهای فاحشی در ذهن مخاطبان پدید می‌آورد. توصیه می‌شود در ترجمه کتاب‌های علمی به‌ویژه کتاب‌های علمی به ظاهر ساده و مختصر از به کارگیری مترجمین غیر حرفه‌ای پرهیز شود. همچنین در بسیاری از کتاب‌های علمی ترجمه شده، خلاء ویراستاری –چه علمی و چه ادبی- کاملا مشهود است. به کارگیری ویراستاران حرفه‌ای و کارآمد، می‌تواند بخش عمده‌ای از ضعف‌های متن را برطرف سازد و کتاب را برای مخاطب قابل استفاده‌تر کند و جایگاه ناشر را نیز در ذهن مخاطبان ارتقا دهد.»
به اعتقاد داوران، علی‌رغم رشد بالنده و حرکت پویای شعر کودک و نوجوان در سی سال گذشته، هنوز تلاش لازم برای ارتقاء کمی و کیفی شعر کودک از طریق سرمایه‌گذاری و استقبال ناشران برای جذب و بهره‌مندی از آثار مطلوب ادبی و تاثیرگذار دیده نمی‌شود.
داوران در ادامه بیانیه تاکید کردند: «در این دوره از جشنواره تنوع لازم در انتخاب شاعران و قالب‌های ارائه شده و شیوه‌های کتاب‌سازی به چشم نمی‌خورد و گرایش به چاپ کتاب‌های شعر برای جذب سلیقه‌های رشد نیافته و تربیت نشده کاملاً مشهود است. همچنین این گرایش به سمت چاپ کتاب‌های آهنگین و ریتمیک دیده می‌شود که نتیجه آن کاهش چشمگیر کتاب‌های شعر به معنای واقعی است. و بی‌مهری ناشران و بی‌توجهی مخاطبان نسبت به مقوله شعر جدی کودک، سیر نزولی و افول کتاب‌های این حوزه نسبت به سایر حوزه‌ها را رقم زده است.»
هیات داوران درباره گرافیک و تصویرگری آثار ارسالی به هفتمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان اعلام کرد: «در این دوره جشنواره توجه به زیبایی و گویایی جلد کتاب‌ها در آثار نوجوانان بیش از پیش مشهود است که بیانگر این نکته است که از اهمیت جلد در جذب مخاطب و ارزش بخشی به کتاب تولید شده مد نظر ناشران قرار گرفته است. با این وجود صفحات داخلی کتاب‌ها در بیشتر آنها به قدرت و استحکام جلدها نیستند و حتی گاهی تصاویر رنگی داخل کتاب‌ها به صورت تک‌رنگ و بی‌کیفیت همراه با صفحه آرایی عجولانه و غیر استاندارد چاپ شده و روانه بازار می‌شوند.»
داوران در پایان این بیانیه توصیه کردند: «کتاب به عنوان یک محصول فرهنگی واحد از همه ابعاد دیده شود و ناشران در نظر داشته باشند که تصویرسازی و گرافیک تنها تزئینات کتاب نیستند و همه این عناصر در کنار هم قرار است حرف واحدی را زده و پیام واحدی را به مخاطب القاء کنند.»
شایان ذکر است داوران هفتمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان دوازده نفر بودند که اسامی آنها به شرح زیر است:
گروه متن: سید علی کاشفی، امیرحسین رحیمی، علی مینایی
گروه شعر: شکوه قاسم‌نیا، بابک نیک‌طلب، انسیه موسیان
گروه علمی آموزشی: علی نوری، محمود سالک، محمد کرامت دینی
گروه مدیریت نشر: سیاوش ذوالفقاریان، محبت‌الله همتی، حمیدرضا شاه‌آبادی
گروه تصویرگری و گرافیک: بهزاد غریب‌پور، کوروش پارسانژاد، هدا حدادی
مراسم اختتامیه هفتین جشنواره کتاب برتر کودک و نوجوان صبح امروز (دوم بهمن‌ماه1392) با حضور مسوولان دولتی و جمعی از نویسندگان حوزه کودک و نوجوان در تالار ایوان شمس برگزار شد.
خبرنگار: مریم معمار
جمعه ۴ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۲:۴۹
نظر شما