سعید بیابانکی با حضور در غرفه خبرگزاری کتاب ایران(ايبنا)، مستقر در بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، گفت: بطور کلی فرهنگ یک مقوله غیر دولتی است و دولت تنها کری که می‌تواند در قبال فرهنگ انجام دهد، کار نظارتی و الگوسازی است، نه کار اجرایی؛ در حالی که الان دولت خودش هم ناظر است و هم مجری. به نظر من یک ارگانی مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که پرچمدار فرهنگ کشور محسوب می‌شود، باید بر کار اجرایی عرصه فرهنگ نظارت داشته باشد و اگر هم خواست به فاز اجرایی قدم بگذارد، باید الگوسازی کند. 

این شاعر و ادیب شناخته شده، درباره اعمال ممیزی در کتاب، به خبرنگار ما گفت: «ممیزی» واژه مناسبی نیست چون با معنای بازدارندگی، ذاتا با خودش بار منفی دارد. در صورتیکه اگر ما به جای «ممیزی» از واژه «کارشناسی» استفاده کنیم، اتفاق بهتری است و بار مثبتی دارد. 

بیابانکی همچنین با اشاره به قدیمی بودن قانون نشر و ضرورت اصلاح آن، افزود: من دو سال در شورای بررسی کتاب در استان اصفهان بودم و می​دا‎نم که قانون نشر 5 بند بیشتر نیست: «اثری که به قومیت‌ها اهانت نکند، افکار عمومی را متشنج نکند، ترویج فساد و فحشا نکند، به شخصیت‌های حقیقی و حقوقی توهین نکند و مخل مبانی اعتقادی و امنیتی نباشد»؛ اگر این موارد در اثری رعایت شده باشد، می‌توان آن اثر را چاپ و منتشر کرد، اما اینکه آن اثر ارزش ادبی و هنری داشته باشد، هیچ جای این قانون اشاره نشده است. 

عضو شورای سیاستگذاری شعر فجر، ادامه داد: یک کتاب به افکار عمومی جهت می‌دهد، افکار عمومی را شکل می‌دهد و ذائقه عمومی را عوض می‌کند. وقتی که قانون نشر اصلاح نشود و به همان صورت گذشته باقی بماند، نتیجه‌اش این می‌شود که مثلا در حوزه ادبیات و شعر، آثاری به چاپ می‌رسد که نازل‌ترین کیفیت محتوایی را دارد. در صورتی که قانون نشر باید دراین مسئله ورود کند و به آن کتاب اجازه نشر بدهد، اما بر اساس محتوا و ارش ادبی کتاب برای آن تیراژ مناسب خودش را درنظر بگیرد. 

وی با توجه به خلاء‌های موجود در حوزه کتاب، تأکید کرد: اولین چیزی که باید درست شود قانون نشر است. من شدیدا با ممیزی موافقم، اما نه به لحاظ اینکه ما بیاییم افکار مردم را سانسور کنیم، بلکه به لحاظ اینکه این افکار را ارتقاء بدهیم. معمولا کتابدارها می‌گویند که هرکتابی ارزش یک بار خواندن را دارد، اما به نظر من الان خیلی از کتاب‌ها هستند که حتی ارزش یک بار خواندن را هم ندارند. کتاب یک شاخص فرهنگی است. 

بیابانکی همچنین درباره ارزیابی آثار تصریح کرد: کتاب باید بر اساس رده بندی الف، ب، ج، د ارزش‌گذاری شود و اتفاقا پشت جلد کتاب درج شود که این کتاب با درجه «الف» در حوزه شعر از کارشناس وزارت ارشاد تاییدیه گرفته، یا اینکه با درجه «د» مجوز گرفته است. این کار درباره سینما و حتی فیلم و سریال‌های خانگی درحال اجراست و روی پروانه آن درج می‌شود که این فیلم برای نمایش خانگی مثلا با درجه «ج» مجوز گرفته است. 

وی افزود: دیدن این درجه‌های کیفی به مخاطب یک پیش زمینه می‌دهد و با علم به اینکه چند کارشناس این کتاب را بررسی کرده‌اند، می‌تواند به نظر آنها در انتخاب کتابش اعتماد کند. یک رمان و قتی با درجه «الف» مجوز می‌گیرد و چاپ می‌شود، می‌تواند به عنوان کتاب سال انتخاب شود، ولی یک کتاب درجه «د» می‌گیرد، نباید برای نویسنده‌اش اعتباری ایجاد کند. در صورتی که اکنون در فقدان این رده بندی، یک کتاب با ارزش ادبی هنری «د» با تبلیغات حبابی و فروش حبابی، به یک فروش عجیب می‌رسد، ولی اگر پشت کتاب درج شود درجه «د»، همینجا ترمز این تبلیغات کاذب کشیده می‌شود. 

وي با اشاره به تعدد آثار در حوزه شعر جوان گفت: امسال آثار زیادی به چاپ رسیده‌اند که بسیاری از آنها فاقد ارزش و محتوای لازم می‌باشند و تعدد آثار در این عرصه را نمی‌توانیم به حساب فعال بودن شعر جوان بدانیم. هنوز آمار دقیقی از کتاب‌های شعر جوان امسال به دستم نرسیده، ولی سال گذشته در حوزه کتاب شعر جوان تنها در 3 ماه نخست سال بیش از 900 کتاب شعر جوان به چاپ رسیده بود که اولین کتاب نویسندگانشان بوده است!

بیابانکی در پایان گفت:  معتقدم که یک کتاب درجه یک، بهتر از هزار کتاب درجه 4 است. برخی از کتاب‍های منتشر شده 5 نفر مخاطب داشته، ولی 1000 نسخه به چاپ رسیده که اصلا چاپ اینگونه آثار جفا به درختان و جفا به طبیعت است و این هم از نشانه‌های قانون نشر ماست که عدم توجه به کیفیت، منجر به کمیت گرایی شده است.