به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مراسم بررسي جايزه هانس کریستین اندرسن 2014 و دلایل معرفی هوشنگ مرادی کرمانی برای دريافت بزرگترین جایزۀ ادبیات کودکان جهان با حضور توران میرهادی، نوش‌آفرین انصاری، اسدالله شعبانی، شهرام اقبال‌زاده، علی‌اصغر سیدآبادی، هوشنگ مرادی کرمانی و جمعی از پیشکسوتان و نویسندگان کودک و نوجوان از ساعت 16:30 تا 19:30 سه شنبه 20 خرداد 1393 در شورای کتاب کودک برگزار شد.

مرادی کرمانی سهمی پایدار و ماندگار در ادبیات کشور دارد
شهرام اقبال‌زاده، نویسنده و منتقد ادبیات کودک و نوجوان در این مراسم طی سخنانی درباره مرادی کرمانی گفت: درباره 44 سال فعالیت هوشنگ مرادی کرمانی نمی‌توان در مدت زمانی کوتاه صحبت کرد چرا که او هم نویسنده خوبی است هم انسانی شریف که سهم پایدار و ماندگاری در ادبیات کشور دارد. وجود 24 پایان‌نامه‌ها درباره مرادی کرمانی در سطح کشور تاییدی بر این مطلب است.

وی تصریح کرد: با نگاهی گذرا به ادبیات نوین کودک در ایران می‌بینیم كه نطفه آن در مشروطیت شکل گرفته است. قبل از جامعه صنعتی و شکل گرفتن مدارس سراسری نویسندگی برای کودک و نوجوان به طور خاص در هیچ جای جهان وجود نداشت و تا دهه 40 حرکت بسیار کندی در این زمینه انجام می‌شد. دهه 40 دهه بسیار مهمی در تاریخ ادبیات ماست زیرا تنها نهاد مدنی مستقل ادبیات کودک یعنی شورای کتاب کودک در این زمان شکل گرفت و در کنار آن نیز یک نهاد حکومتی به نام کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تشکیل شد و به این ترتیب ادبیات کودک وارد یک مرحله نوین شد و نویسندگان این حوزه به صورت تخصصی وارد عرصه شدند.

وی افزود: شرایط تاریخی و خانوادگی نویسندگان در آن عرصه مانند صمد بهرنگی به گونه‌ای است که با نگاه متفاوتشان به حوزه کودک و نوجوان توانستند آثاری ارزشمند خلق کنند. اگر در آثار هوشنگ مرادی کرمانی بنگریم می‌بینیم که از نظر تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی، نوعی گذار از فرهنگ معیشتی روستایی به شهری وجود دارد كه هم تجربه روستا و هم فضای تجدد شهری را شامل می‌شود.

اقبال‌زاده اضافه کرد: مرادی‌کرمانی انباشتی از زندگی روستایی و تجربه شهرنشینی را به همراه دارد و این‌ها را با فکر خلاقش به صورت روایت داستانی و زبانی ساده و روان بیان می‌کند. به طور مثال مجموعه قصه‌های مجید را می‌آفریند که نوعی «خودزندگی‌نامه داستانی» به صورت داستان‌های کوتاه است؛ تلفیق زندگی شهری و روستایی، شخصیت‌‌پردازی‌های بسیار واقعی و زنده، ترکیبی از زبان ساده و سالم، جملات کوتاه و دلنشین و نثر خاص و روانی که در آثار وی وجود دارد سبب شده که کارش بسیار دلنشین شود.

اقبال‌زاده تصریح کرد: مهمترین ویژگی آثار او نگاه انسانی‌اش به جهان است، وی در فضایی دوقطبی (فضای سیاه و سفید شخصیت‌ها) توانسته شخصیت‌های منفی خلق کند که سرشت بدی ندارند و در ستیز با فرد و فردیت نیستند. نقدهایی که در آثار مرادی کرمانی دیده می‌شود هرگز متوجه افراد نیست بلکه نوع روابط و منش افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شیطنت و کنش در آثار نوجوان از ویژگی‌هایی است که در کتاب‌های او دیده می‌شود و با وجود اینکه فضای شاد و شنگولی در آثار کرمانی وجود ندارد او سعی می‌کند غم را از فضای داستانش بزداید.

گشایش‌های خوب و پایان‌بندی‌های جذاب؛ دو ویژگی بارز آثار کرمانی
وی ادامه داد: گشایش‌های خوب و پایان‌بندی‌های جذاب، روایت‌های بسیار دراماتیک و زبانی ساده و طنزآمیز از ویژگی‌های بارز آثار هوشنگ مرادی کرمانی است. البته باید توجه داشت زبان ساده او نشانه خنثی بودن آثارش نیست بلکه این سادگی آمیخته‌ای از طنز زمانی و طنز موقعیت است.

این نویسنده و منتقد ادبی با معرفی کرمانی به عنوان یک رئال نویس گفت: در عین رئال نویسی، وی گونه‌های مختلف ادبی را تجربه کرده و با موفقیت وارد عرصه شده است. خلق 16 اثر در طول دوران فعالیت مرادی کرمانی نشان‌دهنده این است که او کم و گزیده می‌گوید. 

حجم بالای آثار الکترونیک در اندرسن 2014
سحر ترهنده از داوران جایزه اندرسن 2014 نیز در ادامه مراسم توضیحاتی درباره این جایزه و چگونگی آماده کردن و ارایه یک پرونده خوب داد و گفت: در اواخر سال 2012 با فاصله کوتاهی بعد از مشخص شدن داور سال 2014 باید کاندیداها از کشورهای مختلف اعلام می‌شدند. به این منظور 28 نویسنده و 30 تصویرگر از 33 کشور جهان معرفی شدند که باید توسط داوران مورد بررسی قرار می‌گرفتند. ویژگی بارز آثار این دوره حجم بالای کتاب‌های الکترونیک بود که به دلیل مشکلات مالی، اقتصادی، پستی و ... امسال بیشتر از سال‌های گذشته دیده می‌شد.

وی ادامه داد: بعد از ارسال آثار به داوران در مجموع 6 ماه فرصت داشتیم که حدود 400 عنوان کتابی که از 33 کشور به دست ما رسیده بود  بخوانیم و بررسی کنیم. در مجموع 10 داور از 10 کشور مختلف با زاویه دید‌های متفاوت حضور داشتند سعی شده بود داوران لزوما پدیدآورنده نباشند تا بتوانند داوری بی‌طرفی را اعمال کنند. داوری بر اساس 11 معیار ذکر شده توسط فروغ جمالی انجام شد.

ترهنده گفت: در داوری آثار همه معیارها یکسان بود و مشکل و تفاوت داوران در درک کردن ارزش‌های فرهنگی کشورهای متفاوت بود. نقطه نظرها درباره ادبیات کشورها تفاوت داشت و باید تلاش می‌کردیم به یک نظر مشترک برسیم.

وی در ادامه با اشاره به مراحل تشکیل پرونده برای کاندیداهای مورد نظر گفت: دفاعیات از مهمترین و سخت‌ترین مراحلی است که برای تشکیل یک پرونده لازم است که باید با دقت بسیاری انجام شده و به درستی ترجمه شود.

ترهنده ضمن بیان توضیحاتی درباره 6 کاندیدایی که به مرحله فینال دریافت جایزه اندرسون رسیده بودند، درباره آثار مرادی کرمانی گفت: مرادی کرمانی ویژگی‌هایی مانند سادگی کتاب‌ها و بومی بودن را در آثارش داشت و توانسته بود دنیایی از ادبیات ایران را به تصویر بکشد که بسیار جالب و جذاب بود. معجزه طبیعت ویژگی بعدی بود که در آثار مرادی کرمانی دیده می‌شد. وی توانسته‌ بود رویش یک گیاه در مناطق کویری را بسیار خوب به تصویر بکشد. این مواردی بود که آثار او را متفاوت و جذاب کرده بود.انتخاب کارگروه برای تشکیل پرونده از مراحل بسیار حساس است.
 
انتخاب کارگروه حساس‌ترین مرحله تشکیل یک پرونده است
فروغ جمالی نیز در این مراسم گزارشی از تشکیل مراحل انتخاب هوشنگ مرادی کرمانی ارایه کرد و گفت: انتخاب کارگروه برای تشکیل پرونده از مراحل بسیار حساس پرونده بود که بعد از تحقیق و تفحص، تعداد 9 نفر از افراد کارشناس و واجد شرایط ازجمله شهرام ‌اقبال‌زاده، دکتر جلالی، شکوه حاج‌نصراله، حسین شیخ‌رضایی، مسعود ناصری و مریم محمدخانی انتخاب شدند. از 29 شهریور 1391 تشکیل پرونده هوشنگ مرادی کرمانی به عنوان نامزد جایزه اندرسن 2014 شروع شد و من از اول مهرماه تا آذرماه فرصت داشتم پرونده را طبق سنت IBBY در یازده بخش تنظیم و تحویل کمیته بین‌الملل دهم.

وی اضافه کرد: من قبلا نیز این تجربه را در مورد تشکیل پرونده آقای محمدرضا یوسفی و احمدرضا احمدی داشته‌ام. سهم پایدار، بومی و جهانی بودن و مداوم بودن خلق آثار مبناهايی بودند که برای تشکیل این پرونده از اهمیت شایانی برخوردار بودند. باید نویسنده‌ای انتخاب می‌شد که آثار او سهم پایداری در ادبیات ایران و جهان داشته و بومی بودن در آثارش به وضوح احساس شود و پلی باشد برای جهانی شدن.

مسئول تشکیل پرونده کرمانی ادامه داد: برای تشکیل پرونده لازم بود 11 مورد شامل پرتره، زندگینامه، دلایل انتخاب، نظر کارشناسان، لیست جوایز و افتخارات، کتابشناسی کامل همه آثار، لیست کتاب‌های ترجمه شده به زبان‌های دیگر، مهمترین کتاب‌ها، لیست کتاب‌های منتخب برای داوران، پشت جلد کتاب‌ها و مقالات و نقدها موجود درباره نویسنده و آثارش در نشریات مختلف گردآوری می‌شد که با تلاش اعضای کارگروه و سایر همکاران انجام شد.