به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ـ مجموعه هشت جلدی «شرح شواهد تفاسیر مشهور قرآن کریم» اثر حاج شیخ محمدحسین محقق اهری از سوی نشر «نسیم حیات» منتشر شد. نویسنده با انگیزه تالیف کتابی درباره شرح شواهد مذکور در قرآن به تنها اثری که در این باره وجود داشته با عنوان شرح شواهد تفسیر «مجمع البیان» بر میخورد. پس از آن تصمیم به تالیف کتاب «شرح شواهد مذکور در تفاسیر مشهور قرآن کریم» میگیرد.
مولف در بخشی از مقدمه اثر خود مینویسد: «در باب اهمیت زبان و ادبیات عربی و نقش بیبدیل آن در فرهنگ اسلامی غنی و پربار این سرزمین سخن بسیار گفته شده است. اجمالاً میتوان گفت باب چند و چون و رد و تردید در این مقوله مسدود شده است. خبرگان علوم انسانی از فلسفه و منطق، الهیات و فقه و حقوق و خاصه اهل فنون بلاغی و ادبی و علوم قرآنی نیک میدانند که شرط ورود تخصصی و حتی نسبی در این حوزهها آشنایی کامل بلکه تسلط بر زبان و ادب عربی است. نگارنده نیز از گذشتههای دور به واسطه تحصیلات حوزوی و بعدها به دلالت علایق شخصی سالیان درازی از عمر خود را با قرآن و ادبیات عرب محشور بودهام. سالیان دراز هرگاه به تفاسیر قرآن مراجعه میکردم (چه در مطالعات شخصی و چه در جلسات تفسیر قرآن) بعضاً در ترجمه و شرح شواهد عربی تفاسیر درمانده میشدم. آرزو میکردم ای کاش معانی و مفاهیم این شواهد جایی گردآوری و شرح میشد، لیکن تنها کتابی که در این خصوص یافتم شرح شواهد تفسیر «مجمع البیان» بود که به همّت آیتالله «شیخ محمدباقر آیتاللهزاده مازندرانی» با مقدمهای بسیار عالمانه و مستند چاپ شده بود که البته معانی و مفاهیم شرح شواهد را تا سوره نساء فراهم آورده بود و مسلما برای فهم همه شواهد کافی نبود.
[از اين رو] عزم خود جزم کردم و از خداوند یاری جستم تا شرح شواهد تفاسیر معتبر را بنویسم. در آغاز میاندیشیدم که به کمک شواهد و لغت این کار ممکن میشود لیکن در عمل معلوم شد که اغلب شواهد شعرند و معنی شعر در یک صورت خیالی منحصر خلاصه نمیشود بلکه ایهامات و کنایات و استعارات، تخصص در شناخت ذهن و زبان هر شاعری را لازم دارد که این مهم از بضاعت حقیر فراتر بود مضافاً بر این که عدم دسترسی به منابع و مآخذ از یک طرف و به فضلا و دانشمندان حوزوی و دانشگاهی از طرف دیگر مشکلاتی بود که انجام این کار را غیرممکن مینمود.»
اشعار شرح داده شده در این کتاب از تفاسیر معروف دهگانه فراهم شدهاند. اين تفاسير عبارتاند: «التبیان فی تفسیر القرآن» تالیف شیخ الطائفه ابیجعفر محمد بن حسن الطوسی؛ «مجمع البیان فی تفسیر القرآن» تالیف شیخ ابوعلی فضل بن حسن الطبرسی؛ تفسیر «روح الجنان» تألیف جمالالدین ابوالفتح رازی؛ تفسیر «جامع البیان فی تأویل آی القرآن» تالیف ابیجعفر محمد بن جریر الطبری؛ تفسیر کبیر یا «مفاتیح الغیب» تالیف الامام فخرالدین محمد رازی؛ تفسیر «الجامع لاحکام القرآن» تالیف ابی عبدالله محمد بن احمد انصاری قرطبی؛ «الکشاف عن حقایق التنزیل» تالیف جارالله محمد بن عمر زمخشری؛ تفسیر «روح المعانی فی تفسیر القرآن و سبع المثانی» تالیف العلامه الآلوسی بغدادی؛ «معانی القرآن» تالیف ابیزکریا رازی ابن عبدالله معروف به «الفراء» و کتاب «اعراب القرآن و بیانه» تالیف محییالدین الدرویش.
به گفته مولف، در ترتیب شواهد از روش معمول تفاسیر موضوع کتاب تبعیت شده، یعنی همانطور که در تفاسیر به ترتیب سورههای مبارکه و آیات مربوطه (سوره بعد سوره و آیه بعد آیه) رعایت شده، در شرح شواهد تفاسیر نیز لحاظ این رویه اولی به نظر رسیده است. همچنین یک مجلد مستقل از کتاب حاضر به معرفی و شرح احوال شاعران و گویندگان شواهد اختصاص دارد که تلاش میشود در آنجا فهرست جامع شواهد برحسب الفبا نیز درج شود.
مجموعه هشت جلدی «شرح شواهد تفاسیر مشهور قرآن کریم» اثر حاج شیخ محمدحسین محقق اهری با شمارگان سههزار نسخه به بهای هر جلد 50 هزار ریال از سوی نشر «نسیم حیات» منتشر شده است.
جمعه ۲۸ شهریور ۱۳۹۳ - ۰۴:۱۵
نظرات