به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بیستمین نشست از سلسله نشست‌های «صبح ناشر» به بررسی فعالیت‌های نشر «معارف» از زبان مسعود پیرمرادیان، مدیر این نشر اختصاص داشت. این نشست امروز دوم آذرماه در مرکز رسانه‌ای شیرازه برگزار شد.
پیرمرادیان در ابتدای این نشست با بیان این که نشر معارف دولتی نیست و عمومی است گفت: نشر معارف وابسته به یک نهاد عمومی با عنوان نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌هاست اما کاملاً خودگردان است.
وی ادامه داد: آغاز فعالیت‌های نشر معارف به دهه 70 برمی‌گردد. در آن دوره گروه درسی معارف اسلامی در دانشگاه‌ها با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی آغاز به کار کرد و در این راستا باید کتاب‌های درسی در قم تهیه و توسط ناشری عرضه می‌شد. با همین هدف نشر معارف در سال 1377 فعالیت خود را آغاز کرد و اولین کتابی که توسط این نشر به چاپ رسید «ریشه‌های انقلاب» نام داشت.
وی افزود: به دنبال فعالیت‌های نشر معارف در محیط‌های دانشگاهی نیازهای دیگری ایجاد شده بود که نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها آن را مکتوب کرد. پرسش‌ها و پاسخ‌های دانشجویی در موضوع‌های مختلف توسط این نهاد گردآوری شد. به طور مثال اگر مبلّغی در ایام مذهبی با دانشجویان در دانشگاه‌ها گفت‌وگو می‌کرد این سؤال‌هارا جمع‌آوری می‌کرد. پاسخ این سؤال‌ها تاکنون در قالب 57 عنوان کتاب گردآوری شده است که علاوه بر عظیم بودنش بی‌بدیل است. آن چه در این کتاب‌ها آمده تنها بخشی از این سؤال‌هاست و می‌توان این مجموعه را تا 100 جلد کتاب ادامه داد. مباحث این مجموعه در حوزه‌هایی مانند معارف اسلامی، زندگی، خانواده، مباحث سیاسی، حجاب، روابط بین‌الملل و ... است.
سودآوری کتاب‌های غیردرسی برای ناشر و کتابفروش
پیرمرادیان در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر این که نیازسنجی نشر معارف در سطح دانشگاه‌ها تا حد زیادی از طریق همین مجموعه پرسش و پاسخ دانشجویی گرفته شده است گفت: ما خود را موظف می‌دانیم که به موضوع‌هایی که دغدغه استاد یا دانشجوست بپردازیم.
وی با اشاره به این که کتاب‌های درسی نشر معارف کمتر از 10 درصد هستند یادآور شد: نشر معارف تاکنون 883 عنوان کتاب منتشر کرده که 60 عنوان آن درسی است. در واقع این نشر از سال 1377 تاکنون 24 میلیون جلد شمارگان کتاب داشته که 16 میلیون آن کتاب‌های درسی بوده است.
این مقام مسئول همچنین گفت: شرایط فعلی نشر معارف به گونه‌ای است که ما با فروش کتاب‌های غیر درسی و نقدینگی آن می‌توانیم فعالیت خود را ادامه دهیم. شمارگان کتاب‌های غیردرسی ما از ابتدای سال 93 تاکنون 914 هزار جلد بوده در حالی که کتاب‌های درسی ما شمارگان یک میلیون و 270 هزار جلد است و این نشان می‌دهد که با نزدیک‌شدن این دو رقم، افزایش خوبی در میزان شمارگان کتاب‌های غیردرسی داشته‌ایم.
پیرمرادیان اضافه کرد: در نظر داشته باشید که کتاب‌های درسی با توجه به قیمت‌گذاری پایین آن سود چندانی برای ناشر و کتابفروش ندارد و تنها به سبب میزان شمارگان زیاد آن است که سودی عاید ناشر و کتابفروش می‌شود. البته کتابفروشان هم از فروش کتاب‌های درسی، بیشتر برای جذب مشتری استفاده می‌کنند.
کتاب‌های پرمخاطب نشر معارف کدامند؟
مدیر نشر معارف در بخش دیگری از سخنانش درباره کتاب‌های پرمخاطب این مجموعه سخن گفت و اظهار کرد: مجموعه «پرسش‌ها و پاسخ‌های دانشجویی» پرمخاطب‌ترین کتاب ما در دانشگاه‌هاست و همه‌ساله بیشترین شمارگان را به خود اختصاص می‌دهد و در هر نوبت نیز 5هزار جلد از آن منتشر می‌شود. پس از این مجموعه، کتاب گفته‌های ناب، قرآن کریم، نهج‌البلاغه، صحیفه سجادیه و رساله دانشجویی که شامل گردآوری فتواهای 10 تن از مراجع عظام درباره موضوع‌های مختلف است، از دیگر کتاب‌های پرمخاطب نشر معارف است. همچنین کتاب‌هایی مانند «یوسرائیل و صهیوناکراسی» و «ضوابط پوشش در محیط‌های دانشگاهی» که بیش از 100 بار تجدید چاپ شده است از دیگر کتاب‌های پرفروش و پرمخاطب ما هستند.
وی در بخشی دیگر از سخنانش درباره نحوه ارائه کتاب به مخاطبان نشر معارف توضیح داد: میزان تردد و تحرک دانشجویان بیشتر از اقشار دیگر جامعه است و به همین دلیل کتاب‌های پالتویی و جیبی از سوی این مخاطبان مورد استقبال قرار می‌گیرد، بنابراین نشر معارف نیز بیشتر به دنبال این بوده که کتاب‌ها را در این ابعاد منتشر کند. تنها کتاب‌های درسی ما در قطع وزیری منتشر می‌شود.
مشکل توزیع مهم‌تر از ممیزی است
پیرمرادیان در پاسخ به سؤال خبرنگار ایبنا مبنی بر چگونگی فعالیت‌های نمایندگی‌های نشر معارف در سطح کشور و شبکه توزیع کتاب توسط این انتشارات گفت: مشکل توزیع از مهمترین دغدغه‌های ناشران است و بیشترین مشکلات ما به توزیع نامناسب و نداشتن ویترین کتاب برای مردم برمی‌گردد. متأسفانه بجز شهرهایی مانند قم، مشهد، شیراز و اصفهان، وضعیت توزیع کتاب در سایر استان‌ها بسیار نامطلوب و بد است.
وی ادامه است: اکنون 12 هزار ناشر در کشور وجود دارد که تنها 30 درصد آنها فعال است. همچنین مخاطب 70 میلیونی برای عرضه کتاب یافت می‌شود. علاوه بر آن نیز در سطح بین‌المللی 5 میلیون مخاطب ایرانی در کشورهای اروپایی و آمریکا هستند. کشور افغانستان نیز یکی از بازارهای عرضه کتاب می‌تواند محسوب شود. با این شرایط ما باید عواملی را که منجر به کاهش کتابخوانی و فروش کتاب در کشور می‌شوند، بررسی کنیم.
وی با بیان این که نبود ویترین کتاب در برخی از شهرها اصلی‌ترین علت کاهش کتابخوانی است گفت: در بسیاری از شهرها نه تنها کتابفروشی وجود ندارد بلکه بیشتر مغازه‌ها اغلب به فروش لوازم‌التحریر مبادرت می‌کنند. اکنون وظیفه اصلی متولی این عرصه یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیدگی به مشکل توزیع کتاب است. به نظر می‌آید که این وزارتخانه نتوانسته است مسیر درست را در این موضوع بشناسد و به همین دلیل موضوع ممیزی جلوتر از توزیع کتاب به عنوان مشکل مطرح شده است، در حالی که مشکل ممیزی تنها مشکل تعداد معدودی از ناشران است.
وی افزود: شنیده شده که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سفری که به قم داشتند پیشنهاد کردند که ممیزی کتاب‌های دینی را به قم بدهند. ممکن است که از این جمله این گونه برداشت شود که قم تنها به ممیزی کتاب‌های دینی باید بپردازد و نباید وارد ممیزی عرصه‌های دیگر شود. از سوی دیگر ما در استان‌های مختلف کشور علمایی داریم که می‌توانند وارد عرصه ممیزی کتاب شوند و از طرف دیگر یکی از اصلی‌ترین مشکلات ما محتوای کتاب‌های ترجمه‌ای است که ادبیات ضددینی دارند و علمای اسلام باید به ممیزی این کتاب‌ها نظارت داشته باشند.
وی تاکید کرد: از همین منظر می‌گویم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسیر درست را نمی‌شناسد در حالی که مشکل اصلی ما عرضه نادرست و توزیع نامناسب کتاب است.
راه‌اندازی 20 نمایندگی در سطح کشور
وی با بیان این که نشر معارف در سال 83 در 20 استان کشور نمایندگی راه‌اندازی کرده است گفت: این مجموعه تحت عنوان «پاتوق کتاب» کار خود را آغاز کرده و 845 ناشر کشوری آثارشان را از طریق این نمایندگی‌ها عرضه می‌کنند. تا آخر سال جاری نیز 11 مرکز استان دیگر راه‌اندازی می‌شود.
به گفته پیرمرادیان، میزان فروش نشر معارف در هفت ماهه نخست سال 93 از طریق این کتابفروشی‌ها 19 درصد افزایش داشته در حالی که ناشران دیگر گاهی تا 30 درصد کاهش فروش داشته‌اند.
وی در همین باره یادآور شد: این کسب و کار قابل امیدواری است و ما چه کسبی داریم که ظرف چندین ماه سودآور شود. بجز دو مرکز که بیشتر به فروش کتاب‌های درسی پرداخته‌اند، 18 مرکز نمایندگی ما همگی سودآور بوده‌اند و توانسته‌اند هزینه‌های خود را تأمین کنند. این بسیار نویدبخش است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید در این زمینه حمایت‌های لازم را به عمل بیاورد.
این مقام مسئول همچنین اضافه کرد: باید در شهرستان‌ها ویترین کتاب راه‌اندازی شود هرچند که در بسیاری از مناطق شهری مانند تهران نیز کتابفروشی‌های کمی وجود دارد و مخاطب برای تهیه کتاب باید با صرف هزینه و وقت زیاد از منطقه‌ای مانند تهرانپارس به میدان انقلاب مراجعه کند.
وی در همین باره پیشنهاد کرد که هر 100 یا 200 ناشر از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجتمع شوند و شبکه فروش دایر شود، تا ابتدا مالکیت به کتابفروش اختصاص یابد و ناشر در سود دخیل باشد.
بهترین راه تبلیغ یک محصول عرضه آن است
پیرمرادیان با بیان این که بهترین راه تبلیغ یک محصول عرضه آن است گفت: ما معتقدیم که راه‌اندازی نمایندگی‌های نشر معارف نه‌تنها به خرده فروشان در شهرها آسیبی نمی‌زند بلکه میزان تمایل مردم را به خرید کتاب افزایش می‌دهد. بنابراین راهبرد برون رفت از فضای فعلی، تاسیس کتابفروشی‌های جدید است. یکی از راه‌های حمایت از کتابفروشی‌های جدید نیز اعطای وام‌های قرض‌الحسنه برای تأمین مکان کتابفروشی است.
برای ترویج کتابخوانی در ابتدا باید شبکه توزیع کتاب تاسیس شود
مدیر نشر معارف در بخش دیگری از سخنانش درباره فعالیت‌های این مجموعه در ترویج کتابخوانی در سطح کشور گفت: برای ترویج کتابخوانی در ابتدا باید شبکه توزیع کتاب تاسیس شود. در همین راستا ما دو بخش را هدف قرار داده‌ایم: نخست عرضه کتاب‌ها از طریق برگزاری نمایشگاه‌‌های کتاب در دانشگاه‌ها و سازمان‌های مختلف است که مسئولیت آن را نمایندگی ما در دانشگاه‌های مختلف کتاب به عهده گرفته است. بخش دوم نیز برگزاری مسابقات کتابخوانی جشنواره ملی «روشنا» است که مرحله سوم آن در سال جاری با موضوع سبک زندگی و انتشار 20 عنوان کتاب در 5 مرحله برگزار می‌شود. این جشنواره از ابتدای ماه محرم آغاز به کار کرده است و در پایان ماه رمضان سال 94 پایان می‌یابد.
این مقام مسئول همچنین به برخی از فعالیت‌های نشر معارف در حوزه نشر الکترونیک و فروش اینترنتی کتاب اشاره کرد و گفت: علاوه بر این فعالیت‌ها، ما راه‌اندازی 500 نمایندگی در شهرستان‌های مختلف کشور را به عنوان هدف خود قرار داده‌ایم و تا پایان سال جاری نیز نمایندگی در یازده استان باقیمانده کشور راه‌اندازی خواهیم کرد که از این تعداد، فعالیت‌های لازم برای شناسایی مکان کتابفروشی در 8 استان انجام شده است.
وی تأکید کرد: اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بتواند یک اعتبار قابل قبول برای راه‌اندازی این 500 کتابفروشی به شکل اعطای وام‌های قرض‌الحسنه فراهم بکند می‌تواند از این اقدام به عنوان کار ارزشمند خود یاد کند. البته کارهای جهادی مشقت‌آور است اما شوق‌آفرین هم هست. اگر ما می‌خواهیم با ماهواره مقابل کنیم باید کتاب‌ها را به‌راحتی در دسترس مردم قرار دهیم.
وی در پایان یادآور شد: آرزوی ما این است که 2 هزار فروشگاه در سطح کشور راه‌اندازی شود تا از این طریق اندیشه‌های متفکران آزاداندیش غربی و نیز متفکران داخلی به مخاطبان ارائه شود.
یکشنبه ۲ آذر ۱۳۹۳ - ۱۷:۱۹
نظر شما