عبدالمجید شریف زاده در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) عنوان کرد: «شاهنامه نگاری در ایران» حاصل سال‌ها کار تحقیقی و پژوهشی من در دو موضوع هنر نگارگری ایرانی و نسخه‌های مختلف شاهنامه است. کتاب قبلی من «نامور نامه» نام داشت که پژوهشی درباره نسخه‌های خطی شاهنامه در موزه‌های ایران است.
وی افزود: این کتاب شامل تعدادی از مقاله‌های من است که در آنها برخی نسخه‌های شاهنامه که دارای مجالس نفیس نگارگری هستند، به تفصیل معرفی شده‌اند. لازم به توضیح است که برخی نگاره‌های این شاهنامه‌ها، خود منحصر به‌فرد هستند و همچنین تعدادی دیگر از نگاره‌ها نیز به دلیل مفقود شدن نسخه‌های شاهنامه‌ای که در ابتدا جزئی از آن بودند، اهمیت خاص دارند.
شریف زاده اظهار کرد: یکی از این شاهنامه‌ها که برای من بسیار خاص و تامل برانگیز است، نسخه‌ای است که در مقاله نخست کتاب با عنوان «خیز تا بر کلک آن نقاش جان افشان کنیم» معرفی کردم. این شاهنامه متعلق به دوران قاجاریه است. هنرمند زمانی‌که به دهمین مجلس، یعنی داستان «بهمن و فرامرز» می‌رسد، به‌دلیل ارادت قلبی خود به ائمه اطهار به تصویر واقعه عاشورا می‌پردازد. یعنی موضوع داستان آن‌بخش از شاهنامه در نزد این هنرمند بی‌اهمیت بود و صرفا مقدس بودن عدد 10 و مجلس دهم، برایش قدر و منزلتی خاص دارد.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی همچنین درباره دیگر نسخه‌های شاهنامه، معرفی شده در کتاب «شاهنامه نگاری در ایران» گفت: در دیگر مقاله‌های این کتاب، این نسخه‌ها را معرفی کردم: «شاهنامه شاه اسماعیل دوم»، «شاهنامه‌ای از مکتب اصفهان»، «شاهنامه داوری در دوره قاجاریه»، «شاهنامه کاما» و «شاهنامه مستوفی» که به «شاهنامه دموت» نیز معروف است.
شریف زاده توضیح داد: نتایج تحقیقات من درباره «شاهنامه» حکیم فردوسی نشان می‌دهد که این اثر سترگ پس از سروده شدن توسط این شاعر شهیر، همیشه مورد توجه مردم بوده و حکومت‌ها هم سعی می‌کردند نسخه‌هایی نفیس از شاهنامه را تهیه کنند. این موضوع نیز باعث شده تا «شاهنامه‌ها» نشان دهنده، سبک و سیاق هنرهای سنتی کتاب آرایی و نگارگری، نیز باشند.
درباره نویسنده
سیدعبدالمجید شریف زاده مدرک دکتری پژوهش هنر از دانشگاه شاهد تهران دارد و هم‌اکنون به عنوان عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و مدیرکل توسعه و ترویج هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی است.
از میان تالیفات پیشتر منتشر شده شریف زاده می‌توان به این موارد اشاره کرد: «تاریخ نگارگری در ایران»، «تاریخچه نقاشی ایران و جهان»، «دیوارنگاری در ایران»، «نامورنامه» و چند عنوان از کتاب‌های درسی هنر در دوره‌های آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش، شامل «آشنایی با میراث فرهنگی و هنری ایران؛ دوره پیش‌دانشگاهی»، «آموزش هنر، اول راهنمایی»، «برنامه درسی هنر؛ دوره ابتدایی»، «هندسه نقوش (1)، فنی و حرفه‌ای».
یکشنبه ۲۱ دی ۱۳۹۳ - ۱۲:۵۸
نظر شما