چهارشنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۳:۳۶
تاریخچه و فلسفه کاربردی تایپوگرافی به قلم استاد مدرسه هنر هارتفورد

«تاملی در طراحی حروف» عنوان کتابی نوشته الکس دبلیو وایت (Alex W. White)، گرافیست و استاد طراحی در دانشگاه هارتفورد امریکا است که با مروری بر تاریخچه شکل‌گیری طراحی حروف از اپراتورهای چاپخانه‌ها تا طراحان قرن بیستم، سعی در ارائه گزارشی جامع از فلسفه عملی این هنر برای طراحان خلّاق و نیز ذکر جزئیاتی ساده و کاربردی برای کاربران کم‌ذوق‌تر و غیرمتخصص‌ها دارد.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – به گفته این نویسنده، تا اوایل قرن نوزدهم، چاپچی‌ها هم حروف‌چین و هم طراح حروف بودند و از سال‌های 1922 ، با ورود لیتوگرافی اُفست به عرصه چاپ، ماهرترین چاپچی‌ها با اصطلاحی که ادیسون ویگینز ابداع کرد، طراحان گرافیک نامیده شدند.

همچنین نویسنده با تاکید بر مسئله خلاقیت‌های‌فردی و غیرابزاری این نکته را مورد توجه قرار می‌دهد که: «طراحی حروف نمی‌تواند تقلیدی باشد. اثر تایپوگرافیک یا به وضوح بیانگر مضمون و پیامی است که باید منتقل کند یا اجرایی است که اتفاقی خوب از کار در آمده است و فقط از لحاظ ظاهری جسورانه و متعارف به نظر می‌رسد. مطمئنا هیچ فیلتری در فتوشاپ وجود ندارد که مزیتی برای خلق یک شاهکار تایپوگرافی محسوب شود.»

مباحث این کتابِ 224 صفحه‌ای در 4 فصل کلی و 14 زیرفصل تدوین شده‌اند. ساختار عمومی مطالب بدان‌گونه است که در تمامی کتاب، صفحه سمت راست به نمایش تصاویر و نمونه‌های مورد بحث اختصاص یافته و مطالب نوشتاری در صفحه مقابل گنجانده شده‌اند. محتوای غالب مطالب را موضوعات پایه‌ای و غیر ابزاری هنرتایپوگرافی تشکیل می‌دهند. بعلاوه همواره فراخور مباحث طرح‌شده، نمونه‌ها و مصادیقی از ایده‌های اجراشده در صفحه مقابل ارائه می‌شوند.



مطالب فصل نخست در 4 بخش «تایپ چیست و کجا پیدا شد؟»، «زبان تایپ»، «فاصله‌گذاری و تایپ» و «یکپارچگی در تایپ شباهت‌ها و تقابل‌ها» ارائه شده‌اند و به طور کلی در این بخش از موضوعاتی چون «طراحی اثرگذار»، «تایپ و صدا»، «تایپ به عنوان یک فرم»، «ویژگی‌های تایپ»، «تایپوگرافی حرفه‌ای»، «تایپ متن و تیترها»، «طبقه‌بندی تایپ»، «اجزای حروف»، «فضای بین حروف»،‌«فاصله‌گذاری بین کلمات»، «تایپ انتزاعی و فضاسازی»،‌«تمرین‌های مقدماتی و پیشرفته تایپوگرافی» و «اَشکال ترکیبی تایپ» سخن می‌رود.

به عنوان نمونه در پاراگرافی با موضوع «اشکال ترکیبی تایپ‌» می‌خوانیم: «ترکیب خوب تایپ، در توضیح مضمون، به میزان استفاده از کنتراست بستگی دارد، اما کنتراستِ بیش از اندازه، وحدت طرح را خدشه‌دار می‌کند. تایپ‌های ترکیبی می‌تواند در شکل، تناسب، وزن و حتی در طول دوره طراحی قلم با هم سهیم باشند. بخشی از ذهنتان را روی درستی ارتباط جفت‌های ترکیبی متمرکز کنید تا از یکپارچگی طرح خود اطمینان حاصل کنید، چیزی که خواننده در درجه اول می‌بیند.»

اول خواندنی‌بودن، بعد خوانایی

مباحث فصل دوم کتاب در زیرفصل‌هایی با عناوینِ «چه چیز در خواننده واکنش ایجاد می‌کند؟»، «مخاطب شما کیست؟»، «انتزاع و وضوح»، «رتبه‌بندی»، «ترسیم اطلاعات»، «تایپ و هویت»، «فونت بیانگر چه چیزهایی است؟»، «تایپ را با کارکرد و مفهوم آن مطابقت دهید»، «می‌توان یک مدل تایپ مخصوص خود داشت» و «تقابل تازگی و بی‌تکلف» طرح و تشریح شده‌اند.

فصل سوم در سه بخش اصلی به نام‌های «با شاخص‌های موجود، یک شیوه بپرورانید»، «اول خواندنی‌بودن، بعد خوانایی» و «تایپ و تصویر» تدوین شده است و در آن موضوعاتِ «آرم»، «نمایش»، «کارت ویزیت»، «مجله»، «خواندنی‌بودن مطلب»، «چگونه خواننده را جذب متن اصلی‌کنیم»، «خوانایی متن»،‌«ارتباط‌ دادن تایپ و تصویر»، «تایپ در جایگاه تصویر»، «بافت و بُعد» و «ساخت یک تایپ نمایشی» مطرح و مطالعه می‌شوند.

 فصل چهارم که فصل پایانی کتاب است، سیر تکاملی تایپوگرافی را از دوران پیش از میلاد مسیح تا اواخر قرن بیستم میلادی، در 50 صفحه و به تفکیک هر سال یا هر دهه، گزارش می‌کند. این گزارش‌ها با بسیاری تصاویر جانبی و روشن‌کننده مباحث، همراه شده‌اند.

از ویژگی‌های مهم این کتاب تاکیدش بر نمایش بسیاری تصاویر در جای‌جای متن است که به خوبی مطالعه، درک و فهم مطالب را ساده‌تر و سریع‌تر کرده است.

الکساندر. دبلیو وایت گرافیست و مدرس طراحی در مدرسه هنر هاتفورد امریکاست که علاوه بر مقالات متعدد، تاکنون کتاب‌های زیر از او به چاپ رسیده است.
 
The Elements of Graphic Design – 2011
Advertising Design and Typography – 2006
The Elements of Graphic Design: Space, Unity, Page Architecture, and Type – 2002



کتاب پیشِ‌رو نخستین بار در سال 2004 با عنوان اصلی Thinking in Type: The Practical Philosophy of Typography و در 224 صفحه از انتشارات  Allworth Press در امریکا منتشر شده است. ترجمه فارسی کتاب را عاطفه متقی (متولد 1363) برعهده داشته است که بر اسا اطلاعات وب‌سایت کتابحانه ملی، نخستین کتاب از این مترجم است. تطابق تعداد صفحات کتاب اصلی و نسخه ترجمه‌شده، از دقّت و جدّیتی که ناشر در طراحی و صفحه‌بندی کتاب صرف کرده است، خبر می‌دهد.

چاپ نخست «تاملی در طراحی» با عنوان دوم «ایدئولوژی کاربردی در تایپوگرافی» در 224 صفحه با شمارگان 1500 نسخه و بهای 15هزار و 900 تومان از سوی انتشارات هنر نو با همکاری نشر میردشتی منتشر شده است.
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها